Tolmiea

Tolmiea
Ilustracja
Tolmiea Menziesa tuż przed kwitnieniem
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

Saxifraganae

Rząd

skalnicowce

Rodzina

skalnicowate

Rodzaj

tolmiea

Nazwa systematyczna
Tolmiea Torrey et A. Gray
Fl. N. Amer. 1: 582. Jun 1840[3]
Typ nomenklatoryczny

T. menziesii (Pursh) Torrey et A. Gray[3]

Synonimy
  • Leptaxis Rafinesque[3]
Multimedia w Wikimedia Commons

Tolmiea[4][5] (Tolmiea) – rodzaj roślin należący do rodziny skalnicowatych. Należą do niego dwa gatunki występujące w północno-zachodniej części Ameryki Północnej[6] (od północnej Kalifornii po Alaskę), gdzie rosną w wilgotnych lasach[7]. Nazwa naukowa upamiętnia chirurga Williama F. Tolmie'go (1812-1886) pracującego dla Kompanii Zatoki Hudsona[6] i będącego botanikiem amatorem[7]. Odmiana 'Taff's Gold' T. menziesii z żółto plamiastymi liśćmi jest uprawiana jako roślina doniczkowa[7].

Tolmiea menziesii – kwiat

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Byliny z kłączami, rzadko się rozgałęziającymi. Łodyga ulistniona wyprostowana i osiągająca od kilku do 70 cm wysokości. Pęd dość rzadko, gruczołowato owłosiony[6].
Liście
Zarówno odziomkowe, jak i łodygowe, przy czym im wyżej wyrastają w górze pędu, tym są mniejsze. Liście ogonkowe, zimozielone. Blaszka liściowa owalna, płytko klapowana na 5–9 klap, u nasady sercowata, na wierzchołku zaostrzona. Użyłkowanie liścia dłoniaste[6][7].
Kwiaty
Zebrane po 10–150 w grona. Kwiaty dwustronnie symetryczne. Hypancjum cylindryczno-lejkowate, zielone, przyległe do zalążni tylko u jej nasady, stąd zalążnia jest górna. Trwałych i nierównych działek kielicha jest zwykle 5. Mają one kolor zielony, czasem są czerwono prążkowane. Płatki korony są cztery, równowąskie i odgięte, zielone do czerwonobrązowych. Pręciki są trzy. Zalążnia jest jednokomorowa, z dwiema szyjkami słupka i zwieńczona dwoma znamionami[6].
Owoce
Owalna torebka, otwierająca się dwoma klapami. Nasiona są drobne, kulistawe, brązowe do czarnych[6][7].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]

Rodzaj Tolmiea należy do rodziny skalnicowatych (Saxifragaceae), która jest rodziną siostrzaną dla agrestowatych (Grossulariaceae) i wraz z nią należy do rzędu skalnicowców (Saxifragales) w obrębie okrytonasiennych.

Wykaz gatunków[6]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  3. ↑ a b c Index Nominum Genericorum. [dostęp 2013-12-18].
  4. ↑ a b Ludmiła Karpowiczowa (red.): Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 76.
  5. ↑ a b Mieczysław Czekalski, Rośliny ozdobne do dekoracji wnętrz, Poznań: Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu, 1996, s. 51, ISBN 83-7160-011-9.
  6. ↑ a b c d e f g Douglas E. Soltis, Walter S. Judd, Pamela S. Soltis, Patrick E. Elvander: Tolmiea Torrey & A. Gray. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-12-18]. (ang.).
  7. ↑ a b c d e Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2011, s. 106. ISBN 0-333-74890-5.