Traukutitan

Traukutitan
Juárez Valieri i Calvo, 2011
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury gadziomiedniczne

Podrząd

zauropodomorfy

Infrarząd

zauropody

(bez rangi) Titanosauria
(bez rangi) ?Lognkosauria
Rodzaj

Traukutitan

Gatunki
  • T. eocaudata Juárez Valieri i Calvo, 2011

Traukutitanrodzaj zauropoda z kladu Titanosauria żyjącego w późnej kredzie na terenach dzisiejszej Ameryki Południowej. Gatunkiem typowym jest T. eocaudata, którego holotypem jest niekompletny szkielet oznaczony MUCPv 204 (z zachowanymi obiema kośćmi udowymi oraz trzynastoma kręgami ogonowymi z przedniej i środkowej części ogona) odkryty w osadach formacji Bajo de la Carpa (podgrupa Río Colorado, grupa Neuquén) w argentyńskiej prowincji Neuquén[1]. Salgado i Calvo (1993), którzy jako pierwsi opisali kości okazu holotypowego T. eocaudata, stwierdzili, że zachowały się też fragmenty kości łonowej[2]; jednak Juárez Valieri i Calvo (2011) nie byli w stanie tego potwierdzić, gdyż nie udało im się znaleźć tych fragmentów w magazynie Uniwersytetu Comahue[1]. Od innych zauropodów T. eocaudata odróżnia współwystępowanie: przednich kręgów ogonowych z silnie przodowklęsłymi (procelicznymi) trzonami kręgów, których wysokość jest większa niż ich szerokość; półpionowej blaszki kostnej łączącej przedni wyrostek stawowy kręgu z górnym wyrostkiem poprzecznym kręgu (prezygodiapophyseal lamina), przy brzuszno-tylnym ustawieniu wyrostka poprzecznego na pierwszym kręgu ogonowym; pojedynczego, głębokiego, skierowanego brzusznie otworu u podstawy wyrostka poprzecznego; a także środkowych kręgów ogonowych, których szerokość jest większa niż ich długość, z trzonami kręgów jednocześnie przodowklęsłymi i spłaszczonymi na tylnej powierzchni[1]. Budowa kręgów i kości udowych T. eocaudata dowodzi zdaniem autorów jego opisu, że był on przedstawicielem kladu Titanosauria bliżej spokrewnionym z przedstawicielami rodziny Titanosauridae niż bazalny rodzaj Andesaurus. Budową kręgów ogonowych Traukutitan najbardziej przypomina rodzaje Malawisaurus i Mendozasaurus, które cechowały się przednimi kręgami ogonowymi z silnie przodowklęsłymi trzonami oraz środkowymi kręgami ogonowymi z umiarkowanie przodowklęsłymi lub płaskimi (platycelicznymi) trzonami[1]. Podobieństwo to może być dowodem bliskiego pokrewieństwa tych trzech rodzajów; z analiz kladystycznych przeprowadzonych przez Calvo i współpracowników (2007) oraz Gonzáleza Rigę i współpracowników (2009) wynika, że rodzaje Malawisaurus, Mendozasaurus i Futalognkosaurus tworzą klad siostrzany do kladu obejmującego wszystkich pozostałych przedstawicieli Titanosauridae[3][4][5], którego przedstawicieli (poza opistocelikaudią) charakteryzowały przodowklęsłe trzony zarówno przednich, jak i środkowych kręgów ogonowych[1]. Ponieważ T. eocaudata budową podstawy łuków kręgowych i wyrostków poprzecznych kręgów ogonowych przypomina rodzaje Futalognkosaurus i Mendozasaurus, Juárez Valieri i Calvo (2011) sugerują, że mógł on być przedstawicielem obejmującego te dwa rodzaje (i być może także rodzaj Puertasaurus) kladu Lognkosauria[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f Rubén D. Juárez Valieri, Jorge O. Calvo: Revision of MUCPv 204, a Senonian Basal Titanosaur from Northern Patagonia. W: Calvo, Porfiri, González Riga, Dos Santos (red.): Paleontología y dinosaurios desde América Latina. Mendoza: Editorial de la Universidad Nacional de Cuyo, 2011, s. 143–152.
  2. Leonardo Salgado, Jorge O. Calvo. Report of a sauropod with amphiplatyan mid-caudal vertebae from the Late Cretaceous of Neuquén province (Argentina). „Ameghiniana”. 30 (2), s. 215-218, 1993. (ang.). 
  3. Jorge O. Calvo, Juan D. Porfiri, Bernardo J. González-Riga, Alexander W.A. Kellner. A new Cretaceous terrestrial ecosystem from Gondwana with the description of a new sauropod dinosaur. „Anais Academia Brasileira Ciencia”. 79 (3), s. 529–541, 2007. DOI: 10.1590/S0001-37652007000300013. PMID: 17768539. (ang.). 
  4. Jorge O. Calvo, Bernardo J. González-Riga, Juan D. Porfiri. A new titanosaur sauropod from the Late Cretaceous of Neuquén, Patagonia, Argentina. „Arquivos do Museu Nacional, Rio de Janeiro”. 65 (4), s. 485–504, 2007. (ang.). 
  5. Bernardo González Riga, Elena Previtera, Cecilia A. Pirrone. Malarguesaurus florenciae gen. et sp. nov., a new titanosauriform (Dinosauria, Sauropoda) from the Upper Cretaceous of Mendoza, Argentina. „Cretaceous Research”. 30 (1), s. 135–148, 2009. DOI: 10.1016/j.cretres.2008.06.006. (ang.).