Trellick Tower

Trellick Tower
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Wielka Brytania

Kraj

 Anglia

Miejscowość

Londyn

Adres

5 Golborne Rd, London W10 5NR, Wielka Brytania

Typ budynku

blok mieszkalny

Styl architektoniczny

brutalizm

Architekt

Ernő Goldfinger

Wysokość całkowita

98 m

Kondygnacje

31

Rozpoczęcie budowy

1966

Ukończenie budowy

1972

Położenie na mapie Wielkiego Londynu
Mapa konturowa Wielkiego Londynu, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Trellick Tower”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Trellick Tower”
Położenie na mapie Anglii
Mapa konturowa Anglii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Trellick Tower”
Ziemia51°31′25,0309″N 0°12′19,4749″W/51,523620 -0,205410
Multimedia w Wikimedia Commons

Trellick Tower – zabytkowy, brutalistyczny[1] budynek apartamentowy zlokalizowany na Cheltenham Estate w North Kensington w Londynie.

Historia i architektura

[edytuj | edytuj kod]
Widok z otoczeniem

Wieżowiec, będący praktyczną realizacją radykalnego lewicowego utopizmu w architekturze, został zaprojektowany przez Erno Goldfingera w 1966 dla Greater London Council. Budowę ukończono w 1972, a jej koszt wyniósł 2,4 miliona funtów. Architekt oparł swój projekt na swojej wcześniejszej realizacji – Balfron Tower we wschodnim Londynie. Na 31 piętrach umieszczono 217 mieszkań. Na co trzecim piętrze znajduje się wewnętrzny chodnik, prowadzący do wolnostojącej wieży usługowej, wyposażonej w windy, schody i zsypy na śmieci, na szczycie której usytuowano kotłownię. Zrezygnowano z planowanej pierwotnie i postulowanej przez mieszkańców instytucji konsjerża w holu, jako przejawu "faszyzmu". James Dunnett, architekt pracujący w biurze Goldfingera, stwierdził, że „ma się wrażenie, iż tak właśnie powinna wyglądać architektura Stalina”[2].

Jeszcze zanim pierwszy lokator wprowadził się do budynku w 1972, rozpoczął się społeczny sprzeciw wobec wznoszenia wielopiętrowych mieszkań komunalnych. Wobec braku jakiejkolwiek kontroli dostępu obiekt stał się magnesem przyciągającym włóczęgów, narkomanów i handlarzy narkotyków z północnego Londynu. Rosła przestępczość. Lokatorzy masowo zaczęli opuszczać blok. W 1982 roku wydano 343.336 funtów na remonty domofonu oraz naprawę instalacji elektrycznej, wind i oświetlenia, ale awarie sprawiały, że były one i tak często nieczynne[2]. Do największych przejawów wandalizmu należało otwarcie hydrantu na 12. piętrze i wylanie do wind tysięcy hektolitrów wody, co spowodowało przepalenie bezpieczników i pozbawienie bloku prądu, ogrzewania, wody i czynnych toalet. Na 15. piętrze z windy wyciągnięto 27-letnią kobietę i zgwałcono. W tym samym miejscu przygnębiona młoda matka wyskoczyła z okna. Na 21. piętrze 11-letnia dziewczynka została wyciągnięta z windy do zsypu i zaatakowana przez napastników[1].

Mimo wad projektu starzejący się Goldfinger bronił go do swej śmierci w 1987 jako dzieła czystej geometrii, piękna i doskonałego rozmieszczenia elementów poziomych i pionowych. Od 1984, kiedy to powstało nowe stowarzyszenie mieszkańców, rozpoczęły się działania mające na celu rewitalizację budynku. Pierwsze działania wdrażano od 1986, m.in. pojawiła się ochrona. English Heritage z architektem Peterem Smithem, uznał wieżowiec za zabytkowy w 1998[2].

Kultura

[edytuj | edytuj kod]

Blok i jego otoczenie były planem w teledyskach: „For Tomorrow” Blura, „Tomorrow Comes Today” Gorillaz, „The Good, The Bad” i „Kingdom of Doom” Queen oraz „Little 15” Depeche Mode[1].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]
  • Wieża dźwigowa
    Wieża dźwigowa
  • Korytarz wewnętrzny
    Korytarz wewnętrzny
  • Balkony
    Balkony

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Andrea Klettner, Trellick Tower: A self-guided tour | Love London Council Housing [online], web.archive.org, 24 stycznia 2018 [dostęp 2023-09-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-24].
  2. ↑ a b c How did this become the height of fashion?, „The Guardian”, 11 marca 1999, ISSN 0261-3077 [dostęp 2023-09-16] (ang.).