Tribonanthes
.jpg) Tribonanthes australis | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Klad | |
| Klad | |
| Klad | |
| Klasa | |
| Klad | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
Tribonanthes |
| Nazwa systematyczna | |
| Tribonanthes Endlicher Nov. Stirp. Dec.: 27 (1839)[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Tribonanthes australis Endl.[4] | |
| Zasięg | |
| |
Tribonanthes Endl. – rodzaj roślin z rodziny hemodorowatych. Obejmuje 12 gatunków występujących endemicznie w południowo-zachodniej Australii[3].
Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckich słów τρίβωνας (tribonas – stary, wytarty płaszcz) i άνθος (anthos – kwiat) i odnosi się do pajęczynowato-wełnistych włosków pokrywających kwiaty większości gatunków[5].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Wieloletnie rośliny zielne, o wysokości ok. 40 cm[6].
- Pędy
- Podziemna, kulista bulwa[5] (bulwocebula[6]), pokryta papierzastą tuniką[5]. Organy nadziemne efemeryczne[5].
- Liście
- Od 1 do 4[5] wąskorównowąskich[6] liści odziomkowych i łodygowych, okrągłych lub nieco karbowanych na przekroju, u nasady nabrzmiałych, tworzących pochwę liściową[5].
- Kwiaty
- Pojedyncze lub zebrane w luźną lub zwartą wierzchotkę[5]. Okwiat promienisty, krótko rurkowaty[6], biało-wełnisty[6]. Listki okwiatu wolne, równej wielkości[5], jajowate[6]. Sześć pręcików o rozszerzonych, mięsistych nitkach, osadzonych wierzchołkowo w rurce okwiatu[5]. Główki pręcików wierzchołkowo z blaszkowatym, zwisłym wyrostkiem[6]. Zalążnia dolna lub pośrednia[5], kulistawa[6], w każdej komorze zawierająca od 10 do 30[5] zalążków[5]. Znamię słupka jajowate, u nasady omszone, z trzema równowąskimi łatkami[6].
Genetyka
[edytuj | edytuj kod]Haploidalna liczba chromosomów n wynosi 11[6].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]- Pozycja systematyczna
- Rodzaj z monotypowego plemienia Tribonantheae T.D.Macfarl. & Hopper., podrodziny Conostylidoideae w rodzinie hemodorowatych (Haemodoraceae) w rzędzie komelinowców (Commelinales)[7]. W systemie Takhtajana z 1997 r. zaliczany do plemienia Tribonantheae w rodzinie Conostylidaceae w rzędzie Haemodorales[8].
- Wykaz gatunków[3]
- Tribonanthes australis Endl.
- Tribonanthes brachypetala Lindl.
- Tribonanthes elongata E.J.Hickman & Hopper
- Tribonanthes keigheryi E.J.Hickman & Hopper
- Tribonanthes longipetala Lindl.
- Tribonanthes minor M.Lyons & Keighery
- Tribonanthes monantha E.J.Hickman & Hopper
- Tribonanthes porphyrea E.J.Hickman & Hopper
- Tribonanthes purpurea T.D.Macfarl.& Hopper
- Tribonanthes uniflora Lindl.
- Tribonanthes variabilis Lindl.
- Tribonanthes violacea Endl.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-03-19] (ang.).
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b c Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2023-09-09]. (ang.).
- ↑ Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2023-09-03]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Tribonanthes. Flora of Australia. [dostęp 2023-09-09].
- ↑ a b c d e f g h i j k Michael G. Simpson: Haemodoraceae. W: Klaus Kubitzki: The Families and Genera of Vascular Plants. T. 4: Flowering Plants. Monocotyledons: Alismatanae and Commelinanae (except Gramineae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 220. DOI: 10.1007/978-3-662-03531-3. ISBN 978-3-662-03531-3. (ang.).
- ↑ USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2023-09-03]. (ang.).
- ↑ Brands, S.J. (ed.): The Taxonomicon. 1989–. [dostęp 2023-09-09]. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):