Tricholoma aestuans

Tricholoma aestuans
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

gąskowate

Rodzaj

gąska

Gatunek

Tricholoma aestuans

Nazwa systematyczna
Tricholoma aestuans (Fr.) Gillet
Hyménomycètes (Alençon): 102 (1874) [1878]

Tricholoma aestuans (Fr.) Gillet – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Tricholoma, Tricholomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go Elias Fries w 1821 r., nadając mu nazwę Agaricus aestuans. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Claude-Casimir Gillet w 1874 r.[1]

Synonimy[2]:

  • Agaricus aestuans Fr. 1821
  • Cortinellus aestuans (Fr.) P. Karst. 1879
  • Gyrophila aestuans (Fr.) Quél. 1886

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica 3,5–9 cm, początkowo półkulisty do wypukłego, następnie szeroko wypukły do nieco spłaszczonego, często z szerokim garbem. Brzeg początkowo podgięty, czasami lekko uniesiony, z wiekiem falisty do całkowicie klapowanego. Powierzchnia, sucha, gęsto promieniście włókienkowata lub gładka, czasem z rozproszonymi łuskami, zielonkawożółta do oliwkowożółtej[3].

Blaszki

Przyrośnięte, szerokie, zwarte, raczej bladozielonkawożółte, czasami z bardzo jasnobrązowoszarymi plamkami. Ostrza całe, czasem bardzo jasnobrązowoszare[3].

Trzon

Wysokość 3–7 cm, grubość 0,9–2 cm, twardy, walcowaty lub lekko zwężający się ku podstawie, pusty, z zaokrągloną podstawą. Powierzchnia delikatnie włókienkowata, często z pasmami matowymi błyszczących włókienek w kierunku wierzchołka, biaława lub żółtawa do zielonkawożółtej, raczej blada[3].

Miąższ

Białawy, miejscami żółtozielonkawy. Zapach niewyraźny, smak początkowo gorzki, po chwili cierpki[3].

Cechy mikroskopowe

Subhymenium zbudowane z cylindrycznych, szklistych strzępek o średnicy 2-3 µm. Podstawki maczugowate, szkliste do jasnozielonych, czasami z czerwonawą krystaliczno-ziarnistą zawartością, z 4 sterygmami, 30–38(45) x 6,5–7,5(12,5) µm. Bazydiospory szeroko elipsoidalne, gładkie, cienkościenne, szkliste, nieamyloidalne, 6,5–8 × 4–5 µm, Q = 1,52–1,50. Cheilocystydy cylindryczne, maczugowate, wrzecionowate do workowatych, często rozwidlone na wierzchołku, cienkościenne, gładkie, szkliste lub czasami jasnobrązowy do zielonych, o szklistej lub ziarnistej zawartości, 30–43 × 9,5–14,5 µm. Pleurocystydy, jeśli występują, są cylindryczne, nieregularnie maczugowate do wrzecionowatych, cienkościenne, gładkie, szkliste, jasnobrązowe do zielonych, o zawartości szklistej do ziarnistej, 30–43 × 9,5–12,5 µm. Na szczycie trzonu występują cylindryczne, proste lub zgięte, cienkościenne, gładkie, szkliste kaulocystydy, 29–33 × 3–6,5 µm[3].

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie Tricholoma aestuans w Ameryce Północnej, Europie i Japonii[4]. W Polsce po raz pierwszy jego stanowiska podano w 2015 r.[5] Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].

Naziemny grzyb mykoryzowy występujący w lasach iglastych. Jest grzybem niejadalnym[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-05-28].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2024-05-28].
  3. a b c d e f Roland Labbé, Tricholoma aestuans (Fr.) Gillet (Tricholome brûlant) [online] [dostęp 2024-05-28] (fr.).
  4. Występowanie Tricholoma aestuans na świecie (mapa) [online] [dostęp 2024-05-28].
  5. Taksony z referencjami w bibliografii grzybowej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-05-28] (pol.).
  6. Aktualne stanowiska Tricholoma aestuans w Polsce [online] [dostęp 2024-05-28].