Trochodendron araliowaty

Trochodendron araliowaty
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	trochodendropodobne
Rząd	trochodendronowce
Rodzina	trochodendronowate
Rodzaj	trochodendron
Gatunek	trochodendron araliowaty
	Nazwa systematyczna
	Trochodendron aralioides Siebold & Zucc.; Fl. Jap. 1: 84 (1839)
Synonimy
	Trochodendron aralioides var. longifolium Maxim.; Trochodendron longifolium Regel & Herder;
	Trochodendron aralioides var. longifolium Maxim.; Trochodendron longifolium Regel & Herder;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Trochodendron araliowaty^[4] (Trochodendron aralioides Siebold & Zucc.) – gatunek z monotypowego rodzaju trochodendron z rodziny trochodendronowatych. Występuje na Wyspach Japońskich od północnej części Honsiu na południe, poprzez wyspy Riukiu, po północny Tajwan. Poza tym rośnie na wyspie Czedżu i Półwyspie Koreańskim^[5]. Jest to drzewo rosnące w lasach deszczowych^[5] do rzędnej 3000 m n.p.m.^[6] Na wyspie Yaku-shima gatunek ten rejestrowany jest także jako epifit rosnący na okazałych okazach kryptomerii japońskiej^[5]. Rośliny tego gatunku są owadopylne – zapylacze wabieni są silnie pachnącymi kwiatami i jaskrawo zabarwionymi pręcikami^[4]. Kwitną wiosną^[7].

Trochodendron uprawiany jest jako roślina ozdobna. Lokalnie jego kora używana jest jako pułapka do chwytania ptaków^[6].

Morfologia

Pokrój: Drzewa osiągające do 25 m wysokości, w uprawie zwykle mające postać gęstych krzewów^[5]. Drewno pozbawione jest naczyń^[8]^[4]. Kora na pniach jest gładka, szara i pachnąca^[7]. Pędy są zielone, zakończone są okazałym, zaostrzonym pąkiem^[5].
Liście: Skrętoległe, ale skupione na szczytach pędów, zimozielone^[5]. Blaszka osadzona na ogonkach do 10 cm długości^[7], sama osiąga do 12 cm długości. Jest skórzasta, naga i błyszcząca^[7], jajowata do eliptycznej^[5], w górnej części na brzegu z płytkimi, odległymi i zaokrąglonymi ząbkami^[5]^[7].

Kwiaty: Drobne, skupione w luźne kwiatostany groniaste długości ok. 8 cm^[7], w których długoszypułkowe kwiaty wsparte są 2–5 przysadkami^[8]. Kwiaty mają szerokie dno kwiatowe i pozbawione są okwiatu^[8]. Pręciki w liczbie 40–70 tworzą 3–4 okółki wokół 6–8 owocolistków częściowo zrośniętych bocznie w jeden okółek^[8]^[5].
Owoce: Bocznie połączone mieszki (mieszek złożony), otwierające się do wewnątrz pęknięciami^[8].

Pokrój
Pąk
Kwiat
Owoce

Systematyka

Gatunek reprezentuje monotypowy rodzaj trochodendron Trochodendron Siebold et Zuccarini, Fl. Jap. 1: 83. Feb-Mar 1839^[9]. Należy do rodziny trochodendronowatych z rzędu trochodendronowców. Jest taksonem siostrzanym także monotypowego rodzaju tetracentron Tetracentron^[2]^[4].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-04-17] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-04-17] (ang.).
↑ ^a ^b Trochodendron aralioides Siebold & Zucc.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-04-17].
↑ ^a ^b ^c ^d Słownik botaniczny. Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.). Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 926–927. ISBN 83-214-1305-6.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 94. ISBN 0-333-73003-8.
↑ ^a ^b David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 943, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f OwenO. Johnson OwenO., Drzewa. Przewodnik Collinsa, Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 274, ISBN 978-83-7073-643-9 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Maarten J.M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World. Richmond UK, Chicago USA: Kew Publishing, Royal Botanic Gardens, The University of Chicago Press, 2017, s. 226–227. ISBN 978-1-842466346.
↑ Trochodendron. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2021-04-17].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-04-17] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-04-17] (ang.).

[powo-3] Trochodendron aralioides Siebold & Zucc.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-04-17].

[slownik-4] Słownik botaniczny. Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.). Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 926–927. ISBN 83-214-1305-6.

[philips-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 94. ISBN 0-333-73003-8.

[mabb-6] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 943, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[owen-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f OwenO. Johnson OwenO., Drzewa. Przewodnik Collinsa, Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 274, ISBN 978-83-7073-643-9 .

[christenhusz-8] Maarten J.M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World. Richmond UK, Chicago USA: Kew Publishing, Royal Botanic Gardens, The University of Chicago Press, 2017, s. 226–227. ISBN 978-1-842466346.

[ing-9] Trochodendron. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2021-04-17].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]