Trzonki

Trzonki

wieś
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	piski
Gmina	Pisz
Strefa numeracyjna	87
Kod pocztowy	12-200[2]
Tablice rejestracyjne	NPI
SIMC	0764571
Położenie na mapie gminy Pisz Trzonki
Położenie na mapie Polski Trzonki
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Trzonki
Położenie na mapie powiatu piskiego Trzonki
53°40′55″N 21°49′03″E/53,681944 21,817500[1]

Trzonki (niem. Trzonken, 1938–1945 Mövenau^[3]) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Pisz.

Do 1954 roku siedziba gminy Trzonki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. Przed 1945 r. wieś była częścią Prus Wschodnich. W 2010 roku wieś liczyła 191 mieszkańców.

Położenie

Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Równinie Mazurskiej, 8 km na północ od Piszu, w pobliżu jeziora Roś, około 1 km na wschód od drogi krajowej nr 63.

Historia

Wieś powstała jako dobra służebne w 1513 roku, gdy zakupili je Stanisław Zegadło i Mikołaj Wróbel. Obejmowała ona 20 łanów na prawie magdeburskim. Wcześniej istniała w pobliżu buda rybacka. W 1547 roku przywilej na Trzonki został odnowiony przez księcia Albrechta. W wyniku epidemii dżumy, która dotarła do wsi latem 1710 roku, populacja miejscowości znacznie się zmniejszyła (zmarło 73 mieszkańców).

Szkoła we wsi powstała w 1737 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 94 dzieci, pracowało dwóch nauczycieli.

Przez wieś od 1905 roku przebiegała linia kolejowa Pisz – Orzysz, znajdował się tu dworzec składający się z czterech budynków: dworca, dwóch gospodarczych i magazynu spedycji kolejowej. Po zdemontowaniu linii w 1945 roku część zabudowań rozebrano; pozostałe dwa znajdują się obecnie w prywatnych rękach. Pierwszym wójtem we wsi po II wojnie światowej był Edward Müller.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:

• 1857 r. – 155 osób

• 1864 r. – 210 osób

• 1867 r. – 216 osób

• 1933 r. – 284 osoby

• 1939 r. – 286 osób

• 1988 r. – 179 osób

Szkolnictwo

W Trzonkach działa szkoła podstawowa.

Zabytki

• budynek dworca kolejowego z początku XX wieku, wraz z budynkiem gospodarczym
• dawny cmentarz ewangelicki z pierwszej połowy XX wieku

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 141274
2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1312 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
3. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)

Linki zewnętrzne

• encyklopedia.warmia.mazury.pl