Trzęsienie ziemi w Yellowstone (1959)

Trzęsienie ziemi w Yellowstone
Ilustracja
Nawiedzone państwa

 Stany Zjednoczone

Epicentrum

24 km na północ od miasta West Yellowstone

Data

17 sierpnia 1959

Godzina

23:37

Ofiary śmiertelne

28 osób

Siła

7,3–7,5 skali Richtera

Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Ziemia44°51′46″N 111°20′06″W/44,862778 -111,335000

Trzęsienie ziemi w Yellowstone (również trzęsienie ziemi nad Jeziorem Hebgen[1]) miało miejsce 17 sierpnia 1959 roku[1] o godzinie 23:17[2] w południowo-zachodniej części stanu Montana. Siła trzęsienia ziemi według zapisów wyniosła od 7,3 do 7,5 stopni w skali Richtera[3][4]. Wstrząsy spowodowały wystąpienie ogromnego osuwiska, które spowodowało śmierć 28 osób, a straty materialne zostały oszacowane na 11 mln dolarów amerykańskich[a]. Ponadto osuwisko spowodowało zablokowanie koryta rzeki Madison i w rezultacie powstało jezioro Earthquake Lake. Trzęsienie ziemi było również odczuwalne w sąsiednich stanach: Idaho i Wyoming[5].

Trzęsienie ziemi

[edytuj | edytuj kod]

Trzęsienie ziemi, które nawiedziło region Parku Narodowego Yellowstone, osiągnęło siłę od 7,3 do 7,5 stopni w skali Richtera[3] i według National Weather Service trwało około 30–40 sekund[6]. W trakcie trwania trzęsienia ziemi poziom gruntu obniżył się o 6 m oraz nastąpił tymczasowy wzrost wody w jeziorze Hebgen[1]. Wstrząsy wtórne osiągnęły siłę od 5,8 do 6,3 stopni w skali Richtera[2].

Osunięcia ziemi, które wystąpiły w następstwie silnych wstrząsów, sprawiły przemieszczenie się 80 mln ton skał, błota i gruzu w dół doliny[5]. W Parku Narodowym Yellowstone osuwiska spowodowały zablokowanie dróg i uszkodzenie mostów[6]. W miastach Bozeman, Butte i West Yellowstone zostało uszkodzonych lub zniszczonych wiele domów[6].

Tereny położone nad jeziorem Hebgen również ucierpiały w wyniku wystąpienia trzęsienia ziemi. Wzrost poziomu wody w jeziorze o 0,5 m spowodował zalanie pobliskich dróg. Z powodu podwyższonego stanu wody w jeziorze Hebgen z miejscowości Ennis ewakuowano większość mieszkańców.

Na Przełęczy Raynolds, położonej we wschodniej części stanu Idaho obsunięcie ziemi spowodowało śmierć 8 osób[6]. Skutki trzęsienia ziemi wystąpiły również na Portoryko, gdzie zaobserwowano spadek wody w studniach o 3 mm[5].

Earthquake Lake

[edytuj | edytuj kod]

Osuwiska powstałe w wyniku wstrząsów zablokowały koryto rzeki Madison[4]. Naturalna zapora przyczyniła się do wzrostu poziomu wody i powstania jeziora Earthquake. Obawiając się, że ogromna masa wody może spowodować runięcie zapory i wywołać powódź, Korpus Inżynieryjny Armii Stanów Zjednoczonych rozpoczął prace nad budową kanału o szerokości około 76 m i głębokości ponad 4 m. Kanał uruchomiono 10 września 1959 roku. Dodatkowo został wybudowany drugi kanał, który miał zapobiec erozji; jego uruchomienia nastąpiło 29 października. Budowa dwóch kanałów kosztowała 1,7 mln dolarów amerykańskich[b][5].

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Około 74 mln dolarów amerykańskich według wartości z roku 2006.
  2. ↑ Wartość z roku 1959.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Donna Healy. 40 years after the Hebgen Lake earthquake. „The Billings Gazette”. [dostęp 2011-09-14]. (ang.). 
  2. ↑ a b The University of Utah Seismograph Stations (UUSS): Summary of Hebgen Lake 1959 Earthquake. [dostęp 2011-09-14]. (ang.).
  3. ↑ a b The United States Geological Survey (USGS): Steam Explosions, Earthquakes, and Volcanic Eruptions–What’s in Yellowstone’s Future?. 2005. [dostęp 2011-09-14]. (ang.).
  4. ↑ a b USGS: Historic Earthquakes: Hebgen Lake, Montana. earthquake.usgs.gov. [dostęp 2011-09-14]. (ang.).
  5. ↑ a b c d Edmund Christopherson: The Night the Mountain Fell: The Story of the Montana-Yellowstone Earthquake. Missoula, Montana: Lawton Printing Inc., 1960, 1961.
  6. ↑ a b c d Raporty z 1959. „The Billing Gazette”. (ang.).