Twardzioszek białawoliliowy

Twardzioszek białawoliliowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

twardzioszkowate

Rodzaj

twardzioszek

Gatunek

twardzioszek białawoliliowy

Nazwa systematyczna
Marasmius wynneae Berk. & Broome
Ann. Mag. nat. Hist., Ser. 3 3: 358 (1859)

Twardzioszek białawoliliowy (Marasmius wynneae Berk. & Broome) – gatunek grzybów należący do rodziny twardzioszkowatych (Marasmiaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Marasmius, Marasmiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Czasami opisywany jako Marasmius wynnei. Synonimów naukowych ma 15. Niektóre z nich[2]:

  • Agaricus globularis Weinm. 1835
  • Chamaeceras carpathicus (Kalchbr.) Kuntze 1898
  • Chamaeceras globularis (Fr.) Kuntze 1898
  • Chamaeceras wynneae (Berk. & Broome) Kuntze 1898
  • Collybia globularis (Weinm.) Sacc. 1887
  • Marasmius archyropus var. suaveolens Rea 1905
  • Marasmius carpathicus Kalchbr. 1875
  • Marasmius globularis (Weinm.) Fr. 1872
  • Marasmius globularis var. carpathicus (Kalchbr.) Costantin & L.M. Dufour 1901
  • Marasmius suaveolens (Rea) Rea 1922

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako twardzioszek kulisty[3].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica przeważnie 1,5–5 cm. Jest bladoszary lub szarobrązowawy (czasami z fioletowawym odcieniem), higrofaniczny, w wilgotnym stanie nieco żłobkowany i prześwitujący, a w stanie suchym białawy[4].

Blaszki

Brudnobiaławe, szarobiaławe lub fioletowoszare, z regularną tramą[4]

Trzon

Czerwonobrązowy (jaśniejszy przy kapeluszu), kosmkowaty[4].

Miąższ

O silnej woni, czasami lekko cyjanowodorowej[4].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Opisano występowanie tego gatunku tylko w Europie. Jest tutaj szeroko rozprzestrzeniony – od Hiszpanii po Półwysep Skandynawski[5]. W Polsce jego rozprzestrzenienie i częstość występowania nie są znane, nie jest jednak zagrożony wyginięciem. W piśmiennictwie naukowym opisano wiele jego stanowiska na terenie Polski[3].

Rośnie w lasach liściastych, na ziemi wśród opadłych liści. Owocniki wytwarza od czerwca do listopada[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Index Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. Warszawa: 2006, s. 192. ISBN 83-7404-513-2.
  5. Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].