Unieradz

Unieradz

wieś
Kościół filialny pw. św. Michała Archanioła
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	kołobrzeski
Gmina	Siemyśl
Liczba ludności (2013)	79[2]
Strefa numeracyjna	94
Kod pocztowy	78-123[3]
Tablice rejestracyjne	ZKL
SIMC	0311361
Położenie na mapie gminy Siemyśl Unieradz
Położenie na mapie Polski Unieradz
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Unieradz
Położenie na mapie powiatu kołobrzeskiego Unieradz
54°03′06″N 15°34′44″E/54,051667 15,578889[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Unieradz^[4] (niem. Neurese) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kołobrzeskim, w gminie Siemyśl. Wieś jest siedzibą sołectwa Unieradz, w skład którego wchodzi również Izdebno.

Według danych z 31 grudnia 2013 r. Unieradz miał 79 mieszkańców^[2].

Położenie

Unieradz leży przy drodze powiatowej Gościno – Nieżyn. Leży 2 km na wschód od Nieżyna i 5 km na zachód od Gościna.

Historia

Po raz pierwszy miejscowość wzmiankowana w 1266 r. jako Nerese^[5], kiedy to biskup kamieński Hermann von Gleichen sprzedał wieś klasztorowi w Dargun^[6]. Po pokoju westfalskim i podziale księstwa pomorskiego wieś wchodziła w skład Brandenburgii, potem Prus i Niemiec. W II połowie XVII w. właścicielem wsi stał się ród von Mantueffel. W XVIII w. miejscowość stopniowo przejął z rąk Manteuffelów starosta – landrat i burmistrz Kołobrzegu Ewald Joachim von Eichmann^[6][7]. W następnych latach Unieradz uległ podziałowi na majątki A i B, często zmieniające właścicieli (majątek „A” został potem rozparcelowany^[7]). Według danych z 1910 r. Unieradz liczył 347 mieszkańców^[8]. Był siedzibą okręgu (Amt) obejmującego Siemyśl oraz Nieżyn. Należał do parafii ewangelickiej w Siemyślu^[9]. Od 1945 r. wchodzi w skład Polski. W latach 1950–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa koszalińskiego.

Zabytki

• Kościół filialny pw. św. Michała Archanioła z XIII w., romański, murowany z kamieni polnych. Jeden z najstarszych kościołów powiatu kołobrzeskiego. W XV bądź XVI w. został powiększony poprzez dobudowanie drewnianej, szalowanej wieży o lekko pochyłych ścianach^[10][11]. W świątyni znajdują się witraże z herbami Manteufflów i Stojenthinów z XVI w., oraz mosiężny żyrandol z XIX w.^[12]

Wspólnoty religijne

Unieradz wchodzi w skład parafii rzymskokatolickiej pw. św. Andrzeja Boboli w Gościnie^[13], zaś kościół pw. św. Michała Archanioła jest filią kościoła parafialnego w Gościnie^[14].

Zobacz też

• Unierad

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 142943
2. Wykaz sołectw, sołtysi, liczba mieszkańców. BIP UG Siemyśl. [dostęp 2014-09-04].
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1326 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
4. Neurese, dobra rycerskie, powiat kołobrzeski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 24 .
5. Powiat kołobrzesko-karliński. kolberg-koerlin.de. [dostęp 2013-08-30].
6. Szlakiem dawnych Rodów Pomorskich. Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty. [dostęp 2013-08-30].
7. Studium krajobrazu kulturowego – Unieradz. BIP Gminy Siemyśl. [dostęp 2014-09-04].
8. Liczba ludności w powiecie kołobrzesko-karlińskim. gemeindeverzeichnis.de. [dostęp 2013-08-30].
9. Unieradz. kreis-kolberg-koerlin.de. [dostęp 2013-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-22)].
10. CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 297, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
11. PiotrP. Skurzyński PiotrP., Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 211, ISBN 978-83-7495-133-3 .
12. Szlakami otwartych kościołów dorzecza Parsęty. Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty. [dostęp 2013-08-30].
13. Parafia św. Andrzeja Boboli w Gościnie na stronie diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej. Diecezja Koszalińsko-Kołobrzeska. [dostęp 2013-08-30].
14. Kościoły. Parafia pw. św. Andrzeja Boboli w Gościnie. [dostęp 2013-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-25)].