W oczach Zachodu

W oczach Zachodu

Under Western Eyes

Strona tytułowa polskiego wydania powieści z 1925 r.
Autor	Joseph Conrad
Typ utworu	powieść
Data powstania	1907-1910
Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	Londyn
Język	angielski
Data wydania	1911
Wydawca	Methuen & Company
Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego	1920
Wydawca	Ludowe Towarzystwo Wydawnicze
Przekład	Felicja Nossig

W oczach Zachodu (ang. Under Western Eyes) – powieść Josepha Conrada, wydana w 1911 w Londynie w wydawnictwie „Methuen & Company”.

Pierwsze polskie wydanie książkowe ukazało się w 1920 we Lwowie nakładem Ludowego Towarzystwa Wydawniczego w tłumaczeniu Felicji Nossig pod tytułem Prowokator^[1]. Przed wojną wyszło jeszcze tłumaczenie Heleny Janiny Pajzderskiej już pod tytułem W oczach Zachodu (nakładem E. Wende i S-ka i Towarzystwa Wydawniczego „Ignis”, 1925)^[2]. Powojenne tłumaczenie Wita Tarnawskiego wydał w 1974 Państwowy Instytut Wydawniczy^[3].

Powieść początkowo miała nosić tytuł Razumov, Conrad zmienił go, gdyż Gertrude Atherton wydała powieść o podobnym tytule: Rezanov^[4]. Tytuł W oczach Zachodu nadał utworowi w styczniu 1910^[5].

Fabuła

Sam Conrad następująco streścił swą książkę Johnowi Galsworthy’emu: „Student Razumow (nieślubny syn księcia K.) potajemnie wydaje policji swego kolegę, studenta Haldina, ukrywającego się w jego pokoju po popełnieniu przestępstwa politycznego (ma to być zabójstwo de Plehwego). Pierwsza część w Petersburgu. (Haldin zostaje oczywiście powieszony). 2-ga w Genewie. Student Razumow, spotkawszy za granicą matkę i siostrę Haldina, zakochuje się w tej ostatniej, poślubia ją i po pewnym czasie spowiada się jej ze swego udziału w aresztowaniu i śmierci jej brata. Proces psychologiczny, który doprowadził Razumowa do zdrady Haldina, do wyznania uczynionego żonie i w rezultacie do śmierci tych osób (wywołanej głównie podobieństwem ich dziecka do nieżyjącego Haldina) stanowi zasadniczy temat opowieści.”^[6]

Ekranizacja

Powieść została zekranizowana w 1936 przez Marca Allégreta pod tytułem Razumov: Sous les yeux d’occident, w rolach głównych wystąpili: Pierre Fresnay, Danièle Parola i Michel Simon^[7].

Przypisy

1. Prowokator / Józef Conrad-Korzeniowski ; tłumaczyła z ang. Felicya Nossig. Biblioteka Narodowa. [dostęp 2020-06-16]. (pol.).
2. W oczach Zachodu = Under Western eyes / Józef Conrad Korzeniowski ; [tł. z ang. H. J. Pajzderska]. Biblioteka Narodowa. [dostęp 2020-06-16]. (pol.).
3. W oczach Zachodu / Joseph Conrad ; przeł. Wit Tarnawski. Biblioteka Narodowa. [dostęp 2020-06-16]. (pol.).
4. Najder 1980 ↓, s. 106.
5. Najder 1980 ↓, s. 129.
6. Najder 1980 ↓, s. 98–99.
7. Razumov: Sous les yeux d’occident (1936). IMDb. [dostęp 2020-06-16]. (ang.).

Bibliografia

• Zdzisław Najder: Życie Conrada-Korzeniowskiego. T. 2. PIW, 1980.

Linki zewnętrzne

• Tłumaczenie H. Pajzderskiej z 1925 w Wikiźródłach
• Polskie wydania powieści w bibliotece Polona

Encyklopedie internetowe (utwór pisany):

• Britannica: topic/Under-Western-Eyes