Wacław Szymanowski (rzeźbiarz)
 Wacław Szymanowski w pracowni podczas pracy nad Pomnikiem Fryderyka Chopina w Warszawie. | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
| Ważne dzieła | |
| Odznaczenia | |
| |
Wacław Szymanowski (ur. 23 sierpnia 1859 w Warszawie, zm. 22 lipca 1930 tamże) – polski rzeźbiarz i malarz.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem pisarza Wacława Szymanowskiego i ojcem prof. Wacława Szymanowskiego. W latach 1875–1879 studiował rzeźbę u Cypriana Godebskiego i malarstwo w École des Beaux-Arts, studia uzupełnił w latach 1880–1882 w Monachium (w połowie października 1880 r. zgłosił się do Akademii Sztuk Pięknych – Antikenklasse)[1], prowadząc w tym samym czasie pracownię malarską wraz ze Stanisławem Grocholskim. W 1889 roku za obraz „Kłótnia Hucułów” został nagrodzony złotym medalem na wystawie w Paryżu, gdzie mieszkał do 1905. Malarstwo porzucił w 1895, całkowicie poświęcając się rzeźbie.
2 maja 1923 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[2]. Artysta poślubił Amerykankę Gabrielę Turner. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (Pas 33 I) w grobowcu rodzinnym własnego projektu.
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Wacław Szymanowski był autorem wielu nagrobków (m.in. swojego ojca na warszawskich Powązkach) i pomników (m.in. pomnika Fryderyka Chopina w Warszawie z 1909 (projekt) – 1926 (wykonanie), obecnie kopia na miejsce zniszczonego przez Niemców oryginału). W Warszawie w parku im. Romualda Traugutta znajduje się rzeźba Macierzyństwo z 1903, ustawiona tam w 1929[3].
W roku 1984 odsłonięto we Wrocławiu pomnik Juliusza Słowackiego. Pomnik został wykonany przez Andrzeja Łętowskiego na podstawie półmetrowej rzeźby z roku 1905, autorstwa Wacława Szymanowskiego. Pomnik Słowackiego odlany w brązie w Paryżu pierwotnie stał w Krzemieńcu[4].
Jednym z niezrealizowanych projektów artysty była monumentalna kompozycja rzeźbiarska „Pochód na Wawel” (proj. 1907–1911). Miała ona powstać po wyburzeniu szpitala austriackiego zajmującego zachodnią część dziedzińca Zamku Królewskiego na Wawelu. Składała się z 52 figur przedstawiających władców polskich i inne osobistości. Ze względu na swój kontrowersyjny charakter nie została zrealizowana[5]. Model „Pochodu na Wawel” jak również rzeźbę „Mickiewicz po improwizacji” z 1898 przechowuje dziś Muzeum Narodowe w Krakowie. Na Plantach zaś w 1903 odsłonięto pomnik Artura Grottgera według projektu Szymanowskiego z 1898.
-
Rzeźba Macierzyństwo -
Kariatydy 1896 -
Grobowiec Wacława Szymanowskiego na cmentarzu Rakowickim -
Pomnik nagrobny Erazma i Anny Jerzmanowskich na cmentarzu Rakowickim -
Huculi w rozmowie (między 1886 a 1900)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ I. Królewska Akademia Sztuk Pięknych..., [w:] H. Stępień, M. Liczbińska, Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828–1914 (materiały źródłowe), wyd. II, Kraków: Agencja Wydawniczo-Reklamowa Chors, 1994, s. 13, ISBN 83-903086-1-4.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 30.
- ↑ Irena Grzesiuk-Olszewska: Warszawska rzeźba pomnikowa. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 252. ISBN 83-88973-59-2.
- ↑ A. Srebrakowski, Słowacki w Krzemieńcu, „Spotkania z Zabytkami” 1993, nr 9, s. 24
- ↑ Marta Piszczatkowska: Pochód na Wawel. „Spotkania z Zabytkami”, sierpień 2008. [dostęp 2009-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-16)].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Encyklopedia Warszawy z 1994. PWN, Warszawa.
- M. Wallis, 1974: Secesja. Wydanie II. Wydawnictwo „Arkady”, Warszawa.
- Joanna Daranowska-Łukaszewska: Szymanowski Wacław. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 50. Warszawa – Kraków: Instytut Historii PAN, 2014, s. 106–111. ISBN 978-83-63352-36-3.