Warnikajmy

Warnikajmy

osada
Brama folwarczna
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	kętrzyński
Gmina	Korsze
Liczba ludności (2004)	144
Strefa numeracyjna	89
Kod pocztowy	11-430[2]
Tablice rejestracyjne	NKE
SIMC	0479178
Położenie na mapie gminy Korsze Warnikajmy
Położenie na mapie Polski Warnikajmy
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Warnikajmy
Położenie na mapie powiatu kętrzyńskiego Warnikajmy
54°09′46″N 21°13′45″E/54,162778 21,229167[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Warnikajmy (niem. Warnikeim) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Korsze. Obecnie osada stanowi samodzielne sołectwo^[3].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Historia

Wieś istniała już najprawdopodobniej w XIV wieku jako zaplecze gospodarcze strażnicy krzyżackiej w pobliskiej Równinie Górnej. Wieś zamieszkana była przez Prusów. Wskazuje na to jej nazwa, składająca się z pruskich słów warne – wrona i kaymis – wieś oraz prawo obowiązujące dla wsi zasiedlonych przez Prusów.

W XVI wieku wieś należała do rodziny von Oppen. W XVII, XVIII i pierwszej połowie XIX wieku Warnikajmy były w posiadaniu rodu Egloffsteinów znanego z Mołtajn i Sorkwit, a następnie rodziny von Borcke z Tołkin. W latach 1860–1929 Warnikajmy były w rękach kobiet pochodzących z rodziny von Borcke. Ostatnia z nich, Klara von Below, została żoną Juliusza von Braun (stryj Wernera von Braun).

W roku 1913 majątek ziemski w Warnikajmach o powierzchni 396 ha należał do Klary von Braun. Mąż jej w tym czasie był starostą Gierdawy).

Po II wojnie światowej w Warnikajmach powstał PGR. W latach 1947–1961 była tu stadnina koni, która w roku 1961 przeniesiona została na teren powiatu morąskiego. Warnikajmy od 1 października 1961 roku weszły w skład Kombinatu PGR Garbno.

Zabytki

Neogotycki folwark, którego zabudowa pochodzi z początku XX w. Został upodobniony do warownego przedzamcza z wieżą bramną, krużgankami od strony dziedzińca oraz basztami. Do lat 30. XX wieku folwark przylegał do neogotyckiego zamku z donżonem, który został zlicytowany za długi właścicieli i rozebrany dla pozyskania cegły^[4].

Ochrona przyrody

Wschodnia część osady wchodzi w skład Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Rzeki Guber^[5].

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 144281
2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1336 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
3. Obwieszczenie NR 1/2017 Rady Miejskiej w Korszach z dnia 28 grudnia 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu Statutu Gminy Korsze. 4 stycznia 2018. [dostęp 2022-04-30]. (pol.).
4. Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 193
5. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska: geoserwis mapy. [dostęp 2022-05-07]. (pol.).

Bibliografia

• Zofia Licharewa, „Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu”, wyd. „Pojezierze”, Olsztyn 1962. (str. 126 i 152 – stadnina)
• Rudolf Grenz, „Der Kreis Rastenburg”, Marburg/Lahn, 1976. (str. 318 – majątek, str. 321 – cegielnia)
• „Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic”, Pojezierze, Olsztyn, 1978 (str. 208 i 224 – Egloffsteinowie, str. 270 – PGR)
• Mariusz Wyczółkowski, „Warnikajmy – mały Malbork”, Piramida – Informator Kętrzyński, nr 4, Kętrzyn, 1997 (str. 1-3)