Wertykał[1], koło wierzchołkowe[2] – półokrąg koła wielkiego lub koło wielkie sfery niebieskiej przechodzące przez zenit i nadir i prostopadłe do horyzontu. Pierwszym wertykałem nazywane jest takie koło wierzchołkowe, którego płaszczyzna prostopadła jest do płaszczyzny południka niebieskiego.