Autor | |
---|---|
Data powstania |
1888 |
Medium | |
Wymiary |
73,0 × 92,0 cm |
Miejsce przechowywania | |
Miejscowość | |
Lokalizacja |
Widzowie na arenie w Arles (hol. Toeschouwers in de Arena, ang: Spectators in the Arena at Arles)[1] – obraz olejny Vincenta van Gogha (Nr kat.: F 548, JH 1653) namalowany w grudniu 1888 podczas pobytu w miejscowości Arles.
Rzymski amfiteatr w Arles należy do największych atrakcji turystycznych tego miasta. Został zbudowany ok. 1 roku p.n.e. lub 125 lat po skolonizowaniu przez Rzymian Arles i delty Rodanu. Na swych 3 kondygnacjach może pomieścić 20 000 widzów. Obecnie jest wykorzystywany do walk byków, koncertów, przedstawień operowych i teatralnych. Pojawił się również w filmie akcji Ronin (1998, w reżyserii Johna Frankenheimera), w którym posłużył jako tło do wzajemnych pościgów szpiegów[2].
Okna pokoju, w którym mieszkał van Gogh, wychodziły na ów amfiteatr, a artysta w ciągu kilku tygodni musiał, przynajmniej dwukrotnie, podziwiać walki byków, z których pierwsza była rzeczywistym pojedynkiem matadora z bykiem, a druga – zwyczajową formą znęcania się nad bykami, polegającą na ich nękaniu przez młodych mężczyzn, usiłujących zerwać kokardki przymocowane do ich rogów[3].
Wczoraj widziałem znów walkę byków, gdzie pięciu mężczyzn obrabiało byka banderillami i kokardami. – pisał Vincent van Gogh w liście do brata z 9 kwietnia 1888, dodając: Arena jest bardzo piękna, gdy świeci słońce i jest tłum.[4].
Van Gogh nie wydawał się być szczególnie zainteresowany samym widowiskiem; pociągało go raczej zbiorowisko ludzkie, opisane w jednym z listów do Bernarda jako "wspaniały, kolorowy tłum, zgromadzony na dwóch lub trzech galeriach"[5]. Malując obraz artysta umieścił samą arenę w tle, a skupił się na widzach, z których część wydaje się nie zwracać uwagi na to, co się na tej arenie dzieje. Obraz niezwykłością stylu przypomina inne jego dzieło, Sale taneczną w Arles[6]. Widzów na arenie van Gogh namalował prawdopodobnie po sporządzeniu portretów rodziny listonosza Józefa Roulina, której członków można rozpoznać wśród widzów – pani Roulin, ubrana na czerwono, siedzi w środku z dzieckiem, a jej mąż stoi za nią[7].
Obraz nosi widoczne wpływy syntetyzmu czy cloisonizmu Paula Gauguina, przejawiające się w spłaszczonej przestrzeni i rezygnacji z indywidualnego przedstawienia postaci na rzecz zwykłych, kolorowych plam obwiedzionych grubym, ciemnym konturem. Jednak w wyrazistości malowidła widać własny, silny temperament twórczy van Gogha i jego głęboko dramatyczne postrzeganie świata. Po przejściu przez fazę impresjonizmu, artysta poszedł dalej tworząc swój osobisty, emocjonalny język artystyczny[8].
Płótno Widzowie na arenie w Arles należy do grupy obrazów namalowanych przez van Gogha z pamięci; oprócz niego są to: Siewca III, Sala taneczna w Arles i Wspomnienie ogrodu w Etten[9].