Wilgotnica żółknąca

Wilgotnica żółknąca
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

wodnichowate

Rodzaj

wilgotnica

Gatunek

wilgotnica żółknąca

Nazwa systematyczna
Hygrocybe chlorophana (Fr.) Wünsche
Die Pilze: 112 (1877)
Multimedia w Wikimedia Commons

Wilgotnica żółknąca (Hygrocybe chlorophana (Fr.) Wünsche) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1821 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus chlorophanus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1877 r. Friedrich Otto Wünsche[1].

Niektóre synonimy naukowe[2]:

  • Agaricus chlorophanus Fr. 1821
  • Godfrinia chlorophana (Fr.) Herink 1958
  • Hygrocybe chlorophana var. aurantiaca Bon 1976
  • Hygrocybe euroflavescens Kühner 1976
  • Hygrophorus chlorophanus (Fr.) Fr. 1838
  • Hygrophorus euroflavescens (Kühner) Dennis 1986

Nazwę polską podała Barbara Gumińska w 1997 r., używała też nazwy wilgotnica lepka[3].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica 2–5 cm, początkowo półkulisty, później rozpostarty i zazwyczaj z tępym wybrzuszeniem na środku. Nigdy nie staje się stożkowaty. Powierzchnia naga, gładka a u dojrzałych owocników śliska. Kolor siarkowy lub złotożółty, szybko jednak płowieje. Brzegi kapelusza często prążkowane[4].

Blaszki

Szerokie, przy trzonie wykrojone ząbkiem, mogą też być przyrośnięte, lub wolne. Kolor od cytrynowego do jasnożółtego, na ostrzach jaśniejszy[4].

Trzon

Wysokość 2–8 cm, grubość do 1 cm, u podstawy zwężony, w wilgotnych warunkach oślizgły, lśniący, początkowo pełny, później pusty. Barwa od pomarańczowożółtej do siarkowożółtej[4].

Miąższ

Cienkomięsisty, jasnożółty, ugnieciony nie ciemnieje. Bez wyraźnego smaku i zapachu[4].

Wysyp zarodników

Biały, nieamyloidalny. Zarodniki eliptyczne, gładkie.

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[5]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Szwajcarii, Niemczech, Holandii[3].

Rośnie na ziemi w trawach, szczególnie na terenach pagórkowatych[4]. Owocniki wytwarza od września do października[3].

Znaczenie

[edytuj | edytuj kod]

Prawdopodobnie grzyb mykoryzowy[3]. Według niektórych autorów jest grzybem trującym[4], w Niemczech wilgotnice uznawane są za grzyby jadalne, obecnie jednak nie są tam zbierane, gdyż wszystkie gatunki wilgotnic są w Niemczech prawnie chronione[6].

Gatunki podobne

[edytuj | edytuj kod]
  • Wilgotnica wypukła (Hygrocybe quieta) ma nieco ciemniejszy kapelusz z pomarańczowym wierzchołkiem, blaszki też nieco ciemniejsze[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
  3. ↑ a b c d Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. ↑ a b c d e f g Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  6. ↑ Andreas Gminder: Atlas grzybów. Jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej. 2008. ISBN 978-83-258-0588-3.