William Howard Livens

William Howard Livens
Ilustracja
kapitan kapitan
Data i miejsce urodzenia

28 marca 1889
Londyn

Data śmierci

1 lutego 1964

Przebieg służby
Siły zbrojne

 British Army

Jednostki

Royal Engineers

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Późniejsza praca

konstruktor, inżynier

Odznaczenia
Order Wybitnej Służby (Wielka Brytania) Krzyż Wojskowy (Wielka Brytania)
Kapitan W.H. Livens ze swoim moździerzem

William Howard Livens DSO MC (ur. 28 marca 1889, zm. 1 lutego 1964 w Londynie) – brytyjski oficer i inżynier, specjalista od broni chemicznej i zapalającej w czasie I wojny światowej. Konstruktor taniego i skutecznego moździerza chemicznego, noszącego jego imię, oraz nowoczesnej zmywarki do naczyń.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Przed I wojną światową William Howard Livens, inżynier z wykształcenia, pracował dla swojego ojca, w firmie Ruston & Proctor (która później odegrała ważną rolę w rozwoju czołgu). Do armii wstąpił jesienią 1914 roku[1]. Po niemieckim ataku gazowym w czasie II bitwy pod Ypres zaczął prace nad bronią, dającą możliwość odwetu (choć jeszcze był w trakcie szkolenia). W sierpniu 1915 roku dołączył, jako jeden z nielicznych nie-chemików do oddziałów gazowych brytyjskich saperów[1] i w 1916 roku (według A. Saundersa już w 1915[2]) został dowódcą kompanii miotaczy ognia w Royal Engineers Special Brigade[1]. W odpowiedzi na użycie przez Niemców miotaczy ogni zajął się (z pomocą ojca, także inżyniera) konstrukcją takiej broni. W listopadzie 1916 roku jego wielkoskalowy miotacz Livens Large Gallery Flame Projector, oraz mniejszy (także stacjonarny) model, zostały użyte nad Sommą[3].

Według jemu współczesnych, Livensa charakteryzowała wielka energia i równie wielka nienawiść do Niemców. Chciał osobiście zemścić się za ofiary zatonięcia „Lusitanii” (przekonany, że wśród ofiar znalazła się jego żona, poprzysiągł zabić identyczną liczbę Niemców, ilu zginęło pasażerów transatlantyku[4]). By zdobyć potrzebne materiały, nie wahał się używać pozaregulaminowych środków[5]. Jego najważniejsze dzieło, skonstruowany w 1916 roku prosty, ale bardzo skuteczny moździerz do miotania bomb zapalających, został pierwotnie zbudowany ze zbędnych beczułek (broń tę potem powszechnie nazywano Livens Drum – „beczką Livensa”)[2][6]. Gdy wynalazek uznano za zbyt niebezpieczny by testować go na oficjalnym poligonie chemicznym w Porton, oddział Livensa przeprowadził testy na własną rękę[4].

Moździerz Livensa stał się standardową bronią brytyjskich ataków gazowych w drugiej połowie wojny: wyprodukowano go w około 150 tys. egzemplarzy[7]. Livens miał nadzieję, że masowe użycie jego moździerzy pozwoli zmniejszyć koszt zabicia jednego Niemca do 16 szylingów[4]. Broń pozostała na wyposażeniu do czasów II wojny światowej.

Kapitan Livens 14 stycznia 1916 roku został odznaczony Military Cross[8] i Distinguished Service Order z dniem nadania 28 grudnia 1917 roku[9]. We wrześniu 1917 roku został członkiem Trench Warfare Committee, pracując nad rozwojem swojego moździerza[10].

Po wojnie, w 1924 roku, skonstruował pierwszą nowoczesną zmywarkę do naczyń z obrotowym spryskiwaczem i półkami na naczynia[11]. W czasie II wojny światowej pracował dla wojska jako cywilny konsultant.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c J.M. Bourne: Who’s who in World War On. London ; New York: Routledge, 2001, s. 175. ISBN 978-0-415-14179-6.
  2. ↑ a b Saunders 2000 ↓, s. 142.
  3. ↑ Saunders 2000 ↓, s. 150.
  4. ↑ a b c Jones 2007 ↓, s. 27.
  5. ↑ Robert Harris, Jeremy Paxman: A higher form of killing: the secret story of chemical and biological warfare. New York: Hill and Wang, 1982. ISBN 978-0-08-090547-1. (ang.).
  6. ↑ Saunders 2000 ↓, s. 152.
  7. ↑ Saunders 2000 ↓, s. 155.
  8. ↑ „The London Gazette”, s. 588, 1916-01-14. (ang.). 
  9. ↑ „The London Gazette”, s. 23, 1918-01-01 (suplement do wydania 28-12-1917). (ang.). 
  10. ↑ Saunders 2000 ↓, s. 154.
  11. ↑ Steve Myall. Made in the UK: The life-changing everyday innovations which put British genius on the map. „Mirror”, 2012-09-01. [dostęp 2014-05-13]. (ang.). 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Simon Jones: World War I gas warfare tactics and equipment. Oxford, UK; New York, NY, USA: Osprey, 2007, seria: Elite. ISBN 978-1-84603-151-9. (ang.).
  • Anthony Saunders: Weapons of the Trench War, 1914-1918. Phoenix Mill: Sutton Publishing, 2000. ISBN 978-0750925051.