Wincenty de Lesseur

Wincenty de Lesseur
Data i miejsce urodzenia	1745 ; Warszawa
Data i miejsce śmierci	31 maja 1813 ; Warszawa
Narodowość	Polak
Dziedzina sztuki	malarstwo
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wincenty de Lesseur (Wincenty Lesserowicz; ur. 1745 w Warszawie, zm. 31 maja 1813 tamże) – polski malarz miniaturzysta, twórca portretów pastelowych, rysownik; wolnomularz^[1].

Życie

Pochodził ze spolonizowanej i nobilitowanej rodziny francuskiej (nie używał jednak spolszczonej formy nazwiska)^[2]. Kształcił się w Malarni Zamkowej^[2] u Marcella i Fryderyki Bacciarelli^[3]. Jego mecenasem i głównym odbiorcą prac był król Stanisław August Poniatowski. Cieszył się szczególnym uznaniem monarchy, czego wyrazem był jego stały udział w „obiadach czwartkowych”; w 1787 otrzymał tytuł szambelana^[2].

Pracował również dla rodzin magnackich – Czartoryskich, Mniszchów, a także Tarnowskich, przebywając od 1800 w ich Dzikowie. Od 1803 osiadł w zakupionym majątku Kozerki^[4], gromadząc tam kolekcję osobliwych rysunków i rycin^[2].

Twórczość

Jego najwcześniejsze prace z drugiej połowy lat 80. już wyróżnia niezwykle wysoki poziom wykonania oraz subtelność w stosowaniu barw przy całkowitym wykorzystaniu możliwości gwaszu, niekiedy łączonego z akwarelą^[2]. W tych technikach mistrzowsko też opanował tworzenie miniatur na kości słoniowej, najczęściej pointylistycznie, lecz z efektem gładkości^{[potrzebny przypis]}. Misterne podobizny najchętniej umieszczał na tle szarosrebrzystym. Z biegiem czasu nasycona gama barwna zyskiwała jeszcze na ożywieniu, co uwidacznia się w przypadku późniejszych miniatur. Poza gwaszami tworzył również portrety pastelowe^[2].

Malował portrety króla Stanisława Augusta, innych monarchów europejskich, bohaterów narodowych, artystów, uczonych, a także członków rodzin magnackich i ich przyjaciół. Oprócz podobizn z natury tworzył miniatury (głównie wizerunki wielkich Polaków) na podstawie obrazów Marcella Bacciarellego, Józefa Grassiego oraz Jana Chrzciciela Lampiego. Kształcili się u niego Maciej Topolski i Waleria Tarnowska.

Poza jego pracami zachowanymi w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie i Krakowie, pokaźna kolekcja miniatur de Lesseura i Tarnowskiej (pochodząca ze zbiorów rodzinnych Tarnowskich z Dzikowa) znajduje się w Muzeum Polskim w Rapperswilu^[2].

Przypisy

↑ Ludwik Hass: Sekta farmazonii warszawskiej. Warszawa 1980, s. 225.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g A. Lewicka-Morawska i in.: Słownik malarzy polskich. T. 1. Warszawa 1998, s. 105.
↑ HalinaH. Kamińska-Krassowska HalinaH., Wincenty de Lesseur - życie i działalność, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie”, 1969, s. 147, DOI: 10.11588/DIGLIT.19553 [dostęp 2022-06-16] (pol.).
↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. T. IV. Warszawa 1883, s. 541–542.

Bibliografia

Anna Lewicka-Morawska, Marek Machowski, Maria Anna Rudzka: Słownik malarzy polskich. T. 1: Od średniowiecza do modernizmu. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 1998, ISBN 83-213-3856-9.
Stefania Krzysztofowicz-Kozakowska: Malarstwo polskie w zbiorach za granicą. Kraków: Wydawnictwo Kluszczyński, 2003, ISBN 83-88080-85-7.
Od starożytności do współczesności – Malarstwo i rzeźba. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006 (płyta CD do czasopisma „Cztery Kąty”)

[1] Ludwik Hass: Sekta farmazonii warszawskiej. Warszawa 1980, s. 225.

[Słownik-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g A. Lewicka-Morawska i in.: Słownik malarzy polskich. T. 1. Warszawa 1998, s. 105.

[3] HalinaH. Kamińska-Krassowska HalinaH., Wincenty de Lesseur - życie i działalność, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie”, 1969, s. 147, DOI: 10.11588/DIGLIT.19553 [dostęp 2022-06-16] (pol.).

[4] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. T. IV. Warszawa 1883, s. 541–542.

[1]

[2]

[3]

[4]