Winiary Dolne
| wieś | |
 Kapliczka w Winiarach Dolnych | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
41 |
| Kod pocztowy |
28-136[4] |
| Tablice rejestracyjne |
TBU |
| SIMC |
0256350[5] |
Położenie na mapie gminy Nowy Korczyn  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu buskiego  | |
 50°17′26″N 20°46′27″E/50,290556 20,774167[1]
| |
| Strona internetowa | |
Winiary Dolne – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Nowy Korczyn[6][5].
Przez wieś przechodzi 
zielony szlak turystyczny z Wiślicy do Grochowisk.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Winiary położone są w Nadnidziańskim Parku Krajobrazowym, pomiędzy dwiema rzekami, Nidą i Wisłą, ok. 2 km na południowy zachód od centrum Nowego Korczyna. Przez wieś przebiega droga krajowa nr 79 z Krakowa do Sandomierza.
Części wsi
[edytuj | edytuj kod]| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0256366 | Winiary Wiślickie | kolonia |
Historia
[edytuj | edytuj kod]W 1783 r. wieś należąca wówczas do powiatu wiślickiego w województwie sandomierskim była własnością marszałka wielkiego koronnego, starosty wiślickiego, Stanisława Lubomirskiego[7]. W 1864 r. na mocy dekretu cesarza Aleksandra II o uwłaszczeniu włościan wieś stała się własnością jej mieszkańców.
W Królestwie Polskim istniała gmina Winiary Wiślickie.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Na kilkunastu hektarach tutejszych pól, opodal drogi krajowej 79, prowadzona jest ekologiczna uprawa lawendy, której okres kwitnienia i zbioru przypada na drugą połowę czerwca[8]. W Winiarach funkcjonuje państwowy dom dziecka.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- zespół pałacowy z XIX wieku, park i dawny dwór w przysiółku Winiary Wiślickie; ogrodzony i niedostępny dla zwiedzania; park z końca XVIII w. wpisany jest do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.61 z 14.10.1972)[9],
- kapliczka i figury przydrożne.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 148319
- ↑ Wieś Winiary Dolne w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-02-19], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1458 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Franciszek Czaykowski, Regestr Diecezjów Franciszka Czaykowskiego, czyli właściciele ziemscy w Koronie 1783-1784, Warszawa 2006, s. 302.
- ↑ Janusz Kędracki: Winiary. 2005-06-25. [dostęp 2011-06-06]. (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025, s. 3 [dostęp 2015-10-09].
