Woskobłonka popękana

Woskobłonka popękana
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

skórnikowate

Rodzaj

woskobłonka

Gatunek

woskobłonka popękana

Nazwa systematyczna
Gloeocystidiellum porosum (Berk. & M.A. Curtis) Donk
Medded. Nedl. Mycol. Ver. 18-20: 156 (1931)
Multimedia w Wikimedia Commons

Woskobłonka popękana (Gloeocystidiellum porosum (Berk. & M.A. Curtis) Donk) – gatunek grzybów z rodziny skórnikowatych '(Stereaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Gloeocystidiellum, Stereaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1879 r. Miles Joseph Berkeley i Moses Ashley Curtis nadając mu nazwę Corticium porosum. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1931 r. Marinus Anton Donk[1].

Ma 7 synonimów. Niektóre z nich:

  • Gloeocystidium letendrei (P. Karst.) Bourdot & Galzin 1913
  • Gloeocystidium porosum (Berk. & M.A. Curtis) Wakef. 1928[2].

W 1973 r. Władysław Wojewoda nadał mu polską nazwę rozwiernik porowaty, w 2003 r. zmienił ja na woskobłonka popękana[3].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Owocnik

Rozpostarty, przylegający do podłoża, o małych lub średnich rozmiarach, o barwie białej do kremowej, stare okazy czasami ochrowe. Grubość 0,05–0,2 mm, powierzchnia błoniasta lub chropowata, brzeg na ogół niezbyt zróżnicowany, czasem drobno strzępiasty, biały[4].

Cechy mikroskopowe

System strzępkowy monomityczny. Strzępki cienkościenne, szerokości 2–3 µm, ze sprzążkami na wszystkich przegrodach. Cienka (25–50 µm) warstwa subikulum złożona głównie równoległych strzępek. Trama w subhymenium złożona z gęsto splecionych, pionowych strzępek. Gleocystydy (szkieletocystydy) liczne, rurkowate, mniej lub bardziej faliste, 60–150 × 8–15 µm, często rozwijające się bocznie ze strzępek hymenium. Mają oleistą, żółtawą, granulkowatą zawartość z kilkoma gutulami. Pod działaniem KOH niebieskawe, reakcja na sulfowanilinę dodatnia. Podstawki wąskomaczugowate, 18–22 × 3–4 µm, z 4 cienkimi sterygmami. Bazydiospory elipsoidalne, jajowate do prawie cylindrycznych, drobno brodawkowate, amyloidalne, 4,5–6 × 2,5–3,5 µm. Do obserwacji tekstury ich powierzchni należy użyć odczynnika Melzera i wybrać do badań puste okrywy zarodnikowe[4].

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Wąskobłonka popękana występuje na niektórych wyspach i na wszystkich kontynentach poza Antarktydą i Ameryką Południową. Najliczniejsze stanowiska podano w Europie[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytacza 10 stanowisk z uwagą, że jej częstość występowania i stopień zagrożenia nie są dokładnie znane[3].

Nadrzewny grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach liściastych i mieszanych na martwym drewnie; na pniach i gałęziach. W Polsce notowany na grabach i bukach[3], w Skandynawii występuje najczęściej na bukach, ale notowany także na brzozach, wierzbach i olszach[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-04-11].
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2022-04-11].
  3. ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. ↑ a b c M.A. Donk, Revisie van de Nederlandse Heterobasidiomycetae en Homobasidiomycetae – Aphyllophoraceae I., „Mededelingen van de Nederlandse Mycologische Vereeniging”, 18 (20), Mycobank, 1931, s. 67–200 [dostęp 2022-04-11].
  5. ↑ Miejsca występowania Gloeocystidiellum porosum na świecie (mapa) [online] [dostęp 2022-04-11].