Wybory w Estonii

Estonia wybiera ustawodawcę na poziomie krajowym. Riigikogu ma 101 członków, wybieranych na czteroletnią kadencję przez reprezentację proporcjonalną. Szef państwa – prezydent – jest wybierany na pięcioletnią kadencję parlamentu (runda 1 – 3) lub kolegium wyborców (4 i kolejne rundy). Estończycy wybierają także rady samorządu terytorialnego, które różnią się wielkością. Prawo wyborcze określa minimalną wielkość rady w zależności od wielkości gminy. Samorządy lokalne również są wybierane przez reprezentację proporcjonalną.

  • Minimalna liczba członków rady wyznaczona jest na co najmniej 7 miejsc
  • Powyżej 2000 mieszkańców: co najmniej 13 miejsc
  • Powyżej 5000 mieszkańców: co najmniej 17 miejsc
  • Powyżej 10000 mieszkańców: co najmniej 21 miejsc
  • Powyżej 50 000 mieszkańców: co najmniej 31 miejsc
  • Powyżej 300 000 mieszkańców: co najmniej 79 miejsc

W Estonii występuje system wielopartyjny. Często żadna ze stron nie ma szans na samodzielne sprawowanie władzy, więc partie muszą współpracować ze sobą, tworząc rządy koalicji.

Wybory publiczne miały miejsce w następnych latach:

  • Riigikogu (parlament): 1992, 1995, 1999, 2003, 2007, 2011, 2015
  • Lokalne/miejskie: 1993, 1996, 1999, 2002, 2005, 2009, 2013
  • Parlament Europejski: 2004, 2009, 2014
  • Referenda: 2003 (EU)
  • Prezydenckie: 1992 (Wybory prezydenckie od 1996 roku miały miejsce w Riigikogu lub Kolegium Elektorów)

Ostatnie wybory krajowe[1]

[edytuj | edytuj kod]
Partia Głosy % Miejsca +/–
Eesti Reformierakond 158,897 27.7 30 –3
Eesti Keskerakond 142,457 24.8 27 +1
Sotsiaaldemokraatlik Erakond 87,168 15.2 15 –4
Isamaa ja Res Publica Liit 78,679 13.7 14 –9
Eesti Vabaerakond 49,882 8.7 8 Nowa
Eesti Konservatiivne Rahvaerakond 46,763 8.1 7 +7
Erakond Eestimaa Rohelised 5,191 0.9 0 0
Rahva Ühtsuse Erakond 2,290 0.4 0 Nowa
Eesti Iseseisvuspartei 1,045 0.2 0 0
Eestimaa Ühendatud Vasakpartei 763 0.1 0 Nowa
Niezależni 886 0.2 0 0
Nieprawidłowe/puste głosy 3,755 – – –
Razem 577,914 100 101 0
Zarejestrowani wyborcy/frekwencja 899,793 64.2 – –
Źródło

Referenda

[edytuj | edytuj kod]

Konstytucja Estonii daje parlamentowi prawo do złożenia projektu referendum lub projektu krajowego (art. 105 Konstytucji[2]). Wynik głosowania jest wiążący. Jeśli projekt ustawy, która jest poddawana referendum, nie uzyska większości głosów, Prezydent deklaruje nadzwyczajne wybory do Parlamentu.

Są pewne kwestie, których nie można poddać referendum: kwestie dotyczące budżetu, opodatkowania, zobowiązań finansowych państwa, ratyfikacji i wypowiadania traktatów międzynarodowych, deklaracji lub wypowiedzenia stanu wyjątkowego lub obrony narodowej (art. 105 Konstytucji[2]).

Niektóre fragmenty Konstytucji (rozdziały "Postanowienia ogólne" i "Zmiana Konstytucji") mogą zostać zmienione jedynie przez referendum (artykuł 162 Konstytucji[2]). Reszta Konstytucji może zostać zmieniona przez

  • referendum;
  • dwóch członków parlamentu;
  • Parlament w trybie pilnym (art. 163 Konstytucji[2]).

Większość (trzy piąte) Parlamentu wymaga złożenia projektu ustawy o zmianie Konstytucji w referendum (artykuł 164 Konstytucji[2]).

Parlament Europejski przyjął referendum 2 razy od kiedy Estonia odzyskała niepodległość od ZSRR.

  • w 1992 r. referendum w sprawie nowej konstytucji i obywatelstwa
  • referendum w sprawie członkostwa Estonii w Unii Europejskiej w 2003 r

Ponadto w 1991 r. odbyło się referendum w sprawie estońskiej niezależności, podczas gdy Estońska SRR była nadal częścią ZSRR.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Riigikogu valimised [online], rk2015.vvk.ee [dostęp 2017-04-03] (est.).
  2. ↑ a b c d e Constitution of the Republic of Estonia | President [online], www.president.ee [dostęp 2017-04-03] (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]