Wymiana Hamburgera

Wymiana Hamburgera, inaczej przesunięcie chlorkowe – wymiana jonów zachodząca między osoczem, a krwinką czerwoną. Do wnętrza krwinki czerwonej wnika anion chlorkowy (Cl^-) natomiast do osocza anion wodorowęglanowy (HCO₃^-) powstały w procesie oddychania komórkowego. Proces nazywany jest przesunięciem chlorkowym ze względu na rolę anionu chlorkowego w całym procesie.

Przesunięcie w płucach

1. Przyłączanie tlenu – odłączanie protonów (H⁺).
2. W miejsce H⁺ przyłączane zostają kationy K⁺.
3. Jony Cl^- z krwinki dyfundują do osocza. Na ich miejsce z osocza do krwinki dostają się aniony HCO₃^-.
4. Powstanie w krwince H₂CO₃, który jest nietrwały. Rozpada się on na CO₂ oraz H₂O.
5. CO₂ dyfunduje z krwinki do osocza, stamtąd do światła pęcherzyków płucnych i dalej z wydychanym powietrzem.

Przesunięcie chlorkowe w tkankach

1. Odczepienie tlenu z hemoglobiny oraz odłączenie kationów potasowych (K⁺).
2. CO₂ dyfunduje z osocza do krwinek.
3. Anhydraza węglanowa w krwince katalizuje reakcję, która bez udziału katalizatora jest przesunięta w stronę substratu: H₂O + CO₂ → H₂CO₃.
4. H₂CO₃ odłącza protony H⁺ i powstaje H⁺ oraz HCO₃^-.
5. HCO₃^- wędruje do osocza, dalej do płuc, natomiast H⁺ w miejsce kationu K⁺.
6. Przyłączanie przez krwinkę Cl^- na miejsce HCO₃^-.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: science/chloride-shift