Wólka Leszczańska

Wólka Leszczańska

wieś
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	chełmski
Gmina	Żmudź
Liczba ludności (2021)	219[2][3]
Strefa numeracyjna	82
Kod pocztowy	22-114[4]
Tablice rejestracyjne	LCH
SIMC	0111461[5]
Położenie na mapie gminy Żmudź Wólka Leszczańska
Położenie na mapie Polski Wólka Leszczańska
Położenie na mapie województwa lubelskiego Wólka Leszczańska
Położenie na mapie powiatu chełmskiego Wólka Leszczańska
51°00′29″N 23°38′20″E/51,008056 23,638889[1]

Wólka Leszczańska – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Żmudź^[5][6].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Żmudź^[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 276 mieszkańców i była trzecią co do wielkości miejscowością gminy^[8].

Historia

W XIX wieku właścicielem dóbr Wólka Leszczańska był Leopold Poletyło herbu Trzywdar, potomek Wojciecha Poletyło. Wieś Wólka Leszczańska z folwarkiem została kupiona w 1788 r. przez Wojciecha Poletyłę od Placyda Ligęzy Kurdwanowskiego. Wieloletnim dzierżawcą majątku został Jan Niewiadomski. 5 sierpnia 1876 roku Witold Poletyło nabył od swojego brata Leopolda między innymi dobra Wólka Leszczańska z przyległością Maziarnia o powierzchni 1625 mórg i 137 prętów. Nowy właściciel przeprowadził się z Wojsławic do Wólki Leszczańskiej, gdzie zamieszkiwał tymczasowo w dawnej leśniczówce. Pod koniec lat siedemdziesiątych dziewiętnastego wieku został założony park o powierzchni około 4,5 hektara. Ostatnim właścicielem majątku ziemskiego Wólka Leszczańska w latach 1924 -1939 był Tadeusz Zygmunt "Oksza" Dziewicki^[9].

Nieistniejący już dwór został wybudowany około 1874 r. Dwór przetrwał obie wojny światowe. Po 1944 r. użytkowany był przez Państwowe Gospodarstwo Rolne, jego pracownicy w nim mieszkali. Postępującą dewastację budynku przyspieszył pożar w latach 70. XX wieku. Miała go wywołać jedna z mieszkanek dworu, wyrzucając w trawę resztki gorącego popiołu z pieca. Ostatecznie ruiny dworu zostały rozebrane pod koniec lat 80. ubiegłego wieku. Do czasów współczesnych z dawnego założenia dworsko-parkowego zachowały się skromne pozostałości parku. Obecnie dwór nie istnieje. Do dzisiejszych czasów zachowała się ruina budynku administracyjnego przy dawnej bramie, tzw. "Zajazd", wybudowany około 1795 r. Mapa dóbr Wojsławickich pochodząca z 1833 roku, która zachowała się do dziś w Muzeum Chełmskim, przedstawia klucz wojsławicki majątków hrabiego Alojzego Poletyły^[10][11].

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 151290
2. Wieś Wólka Leszczańska w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-03] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-03] .
4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1485 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
5. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-23].
6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-23]. brak numeru strony
7. gminy, sołectwa [dostęp 2023-12-20]
8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
9. Tadeusz Oksza-Dziewicki, właściciel majątku Wólka Leszczańska z żoną Wandą z Jordanów [fotografia], „Kolekcja Kornela Kiwerskiego”, [193–?] [dostęp 2023-07-03] .
10. Dwór Wólka Leszczyńska. [dostęp 2023-09-24].
11. Dawno temu we dworze. [dostęp 2023-09-24].

Linki zewnętrzne

• Leszczańska Wólka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 169 .
• http://www.pk.org.pl/EdytorFiles/File/przekleci-dziedzice-jan-krystyjanczuk.pdf Kazimierz Czernicki - Praca Jana Krystyjańczuka "Przeklęci dziedzice"