Władysław Findeisen

Władysław Findeisen
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 stycznia 1926
Poznań

Data i miejsce śmierci

7 marca 2023
Warszawa

Profesor nauk technicznych
Specjalność: automatyka i robotyka
Alma Mater

Politechnika Warszawska

Doktorat

1954

Profesura

1962

Polska Akademia Nauk
Status

członek rzeczywisty

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Politechnika Warszawska

Rektor
Uczelnia

Politechnika Warszawska

Okres spraw.

1981–1985

Poprzednik

Stanisław Pasynkiewicz

Następca

Zbigniew Grabowski

Odznaczenia
Order Orła Białego Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Armii Krajowej Warszawski Krzyż Powstańczy Medal Komisji Edukacji Narodowej Kawaler Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego
Multimedia w Wikimedia Commons

Władysław Findeisen (ur. 28 stycznia 1926 w Poznaniu, zm. 7 marca 2023[1] w Warszawie) – polski inżynier, profesor nauk technicznych, rektor Politechniki Warszawskiej (1981–1985), automatyk, współtwórca teorii systemów w ramach szeroko pojętej nauki o sterowaniu, przewodniczący Prymasowskiej Rady Społecznej, senator I i II kadencji. Kawaler Orderu Orła Białego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Przodkowie od strony ojca pochodzili z Saksonii. Jego dziadkiem był Gustaw Adolf Findeisen, organizator kolejnictwa na ziemiach Królestwa Polskiego, współpracownik Leopolda Kronenberga, związany z jego Koleją Warszawsko-Wiedeńską[2]. Urodził się jako syn inżyniera Stanisława Findeisena (1873–1970) i Alicji z domu Handke (1896–1994)[3][4]. Jego stryjeczną siostrą była Krystyna Tustanowska.

Ukończył szkołę powszechną. W czasie II wojny światowej w maju 1944 w ramach tajnego nauczania zdał maturę w Państwowym Liceum i Gimnazjum im. Stanisława Staszica w Warszawie[5][6]. Był żołnierzem Armii Krajowej. W jej szeregach brał udział w powstaniu warszawskim, uczestniczył w walkach w Śródmieściu i na Mokotowie. Po upadku powstania, w którym zginął jego dwa lata starszy brat Stanisław[7] oraz dwaj najbliżsi kuzyni Andrzej i Krystyn[8][9], przebywał w obozie jenieckim w Niemczech, skąd powrócił w grudniu 1945. W tym samym miesiącu rozpoczął studia na Wydziale Elektrycznym Politechnice Warszawskiej, które ukończył w 1949.

Podjął pracę na macierzystej uczelni jako asystent w Katedrze Miernictwa Elektrycznego, gdzie jego przełożonym był Kazimierz Drewnowski. W 1954, po studiach aspiranckich kierowanych przez Stanisława Kuhna, uzyskał stopień naukowy doktora nauk technicznych[3]. W następnym roku został kierownikiem nowej Katedry Automatyki i Telemechaniki. W 1957 został docentem, w 1962 i 1971 otrzymywał odpowiednio tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego i zwyczajnego. W 1971 został też członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, a w 1986 członkiem rzeczywistym PAN. Został też członkiem zwyczajnym Towarzystwa Naukowego Warszawskiego[10].

11 kwietnia 1981 został wybrany na rektora Politechniki Warszawskiej w pierwszych po wieloletniej przerwie wolnych wyborach władz uczelni. W 1984 mimo oporu uczelnianych i pozauczelnianych organów PZPR wybrano go na następną kadencję rektorską, jednak w listopadzie 1985 decyzją ówczesnych władz PRL został odwołany ze stanowiska.

W latach 1986–1990 przewodniczył Prymasowskiej Radzie Społecznej, należał też do Komitetu Obywatelskiego przy przewodniczącym „Solidarności” Lechu Wałęsie (1988–1990). W 1989 uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu, był współprzewodniczącym (z Aleksandrem Gieysztorem) obrad plenarnych. W wolnych wyborach z 4 czerwca 1989 do Senatu uzyskał mandat senatora z ramienia KO w okręgu warszawskim[11]. W 1991 po raz drugi został senatorem, kandydując z ramienia Unii Demokratycznej. W Senacie był m.in. przewodniczącym Komisji Kultury, Środków Przekazu, Nauki i Edukacji Narodowej. W 1993 bez powodzenia ubiegał się o reelekcję[12]

Opublikował ponad 120 pozycji naukowych, w tym około 80 artykułów naukowych oraz kilka książek.

Był żonaty, miał troje dzieci. Pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim (sektor Al24/1/1)[13].

Odznaczenia i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

W 2012, w uznaniu znamienitych zasług dla Rzeczypospolitej Polskiej, za wybitne osiągnięcia w pracy naukowej i dydaktycznej, za działalność na rzecz przemian demokratycznych i wolnej Polski, został odznaczony Orderem Orła Białego[14][15].

W 1976 otrzymał Nagrodę Państwową II stopnia. Został też odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Wyróżniony Medalem Komisji Edukacji Narodowej[16], Krzyżem Armii Krajowej, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, medalem „Zasłużonemu dla Kościoła i Narodu”, Orderem Świętego Grzegorza Wielkiego i Złotym Medalem 100-lecia Odnowienia Tradycji Politechniki Warszawskiej[17].

Doktor honoris causa City, University of London (1984), Politechniki Warszawskiej (1996)[18], Politechniki Gdańskiej (1997)[19] i Technische Universität Ilmenau (1997).

W 2020 otrzymał tytuł honorowego obywatela miasta stołecznego Warszawy[20].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]
  • W. Findeisen (red.), Poradnik inżyniera automatyka. WN-T, Warszawa 1973, s. 1123.
  • Wielopoziomowe układy sterowania. PWN, Warszawa 1974, s. 296. Seria: BNI Biblioteka Naukowa Inżyniera.
  • W. Findeisen, J. Szymanowski, A. Wierzbicki, Teoria i metody obliczeniowe optymalizacji. PWN, Warszawa 1977, s. 708. Seria: BNI Biblioteka Naukowa Inżyniera.
  • Technika regulacji automatycznej. PWN, Warszawa 1978, s. 442. Seria: BNI Biblioteka Naukowa Inżyniera.
  • W. Findeisen, J. Szymanowski, A. Wierzbicki, Teoria i metody obliczeniowe optymalizacji. PWN, Warszawa 1980, s. 708. Seria: BNI Biblioteka Naukowa Inżyniera. ISBN 83-01-00976-4.
  • W. Findeisen (red.), Analiza systemowa – podstawy i metodologia. PWN, Warszawa 1985, s. 747. Seria: Analiza Systemowa i Jej Zastosowania. ISBN 83-01-04991-X.
  • Struktury sterowania dla złożonych systemów. Wyd. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1997, s. 190. ISBN 83-87012-84-X.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Zmarł prof. Władysław Findeisen, Rektor PW w latach 1981–1985. Politechnika Warszawska, 7 marca 2023. [dostęp 2023-03-07].
  2. ↑ Eugeniusz Szulc: Cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie. Warszawa: PIW, 1989, s. 125, seria: Biblioteka Syrenki. ISBN 83-06-01606-8.
  3. ↑ a b Władysław Findeisen. 1944.pl. [dostęp 2024-07-17].
  4. ↑ Marek Jerzy Minakowski: Władysław Findeisen. sejm-wielki.pl. [dostęp 2023-02-08].
  5. ↑ Szkoła im. Stanisława Staszica w Warszawie 1906–1950. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1988, s. 100, 116, 385, 522, 565, 578. ISBN 83-06-01691-2.
  6. ↑ Znani absolwenci szkoły. liceumgottwalda.pl.tl. [dostęp 2024-08-01].
  7. ↑ Stanisław Roman Findeisen. 1944.pl. [dostęp 2023-02-08].
  8. ↑ Andrzej Findeisen. 1944.pl. [dostęp 2023-02-08].
  9. ↑ Krystyn Tadeusz Findeisen. 1944.pl. [dostęp 2023-02-08].
  10. ↑ Prof. zw. dr inż. czł. rzecz. PAN Władysław Findeisen, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-01-02].
  11. ↑ Władysław Findeisen. senat.pl. [dostęp 2017-03-31].
  12. ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 23 września 1993 r. o wynikach wyborów do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 19 września 1993 r. (M.P. z 1993 r. nr 50, poz. 471).
  13. ↑ Cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Warszawie. Grobonet. [dostęp 2023-10-05].
  14. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 kwietnia 2012 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2012 r. poz. 763).
  15. ↑ Odznaczenia z okazji Święta 3 Maja. prezydent.pl, 3 maja 2012. [dostęp 2017-03-31].
  16. ↑ Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1989, s. 282.
  17. ↑ 40 lat od wyboru prof. Władysława Findeisena na Rektora PW. pw.edu.pl, 9 kwietnia 2021. [dostęp 2023-10-05].
  18. ↑ Doktorzy honoris causa PW. pw.edu.pl. [dostęp 2012-05-03].
  19. ↑ Osoby uhonorowane tytułem doktora honoris causa PG. pg.gda.pl. [dostęp 2012-05-03].
  20. ↑ Magdalena Dardzińska: Prof. Władysław Findeisen. um.warszawa.pl, 24 września 2020. [dostęp 2022-08-21].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Rektorzy Politechniki Warszawskiej