Włókniarz Częstochowa

Włókniarz Częstochowa

Pełna nazwa	Włókniarz Częstochowa Spółka Akcyjna
Przydomek	Lwy
Barwy	biało-zielone
Data założenia	1946
Debiut w najwyższej lidze	20 maja 1951
Liga	Ekstraliga
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Siedziba	Częstochowa
Adres	ul. Olsztyńska 123/127 42-200 Częstochowa
Stadion	Arena Częstochowa
Prezes	Michał Świącik[1]
Trener	Janusz Ślączka
Strona internetowa

Arena Częstochowa

Włókniarz Częstochowa SA (występuje pod nazwą Krono-Plast Włókniarz Częstochowa) – polski klub żużlowy z siedzibą w Częstochowie. 4-krotny drużynowy mistrz Polski.

Początek działalności klubu datuje się na 1946 rok, kiedy to zostało reaktywowane Częstochowskie Towarzystwo Cyklistów i Motocyklistów, które miało za sobą 40-letnią tradycję jako Częstochowskie Towarzystwo Cyklistów. Od 1950 roku klub jest znany jako „Włókniarz”.

Do 2006 roku w rozgrywkach ligowych występowało stowarzyszenie Częstochowski Klub Motocyklowy „Włókniarz”, natomiast od 2007 roku spółka Częstochowski Klub Motocyklowy „Włókniarz” S.A., która została powołana ze względu na powstanie ligi zawodowej, w której mogły występować wyłącznie kluby funkcjonujące jako spółki akcyjne.

CKM „Włókniarz” S.A. po sezonie 2014 utracił licencję na starty w rozgrywkach o DMP. Jeszcze w trakcie sezonu 2014 działające niezależnie od spółki akcyjnej stowarzyszenie CKM „Włókniarz” podjęło działania mające na celu wystawienie drużyny ligowej w rozgrywkach od roku 2015, jednakże zakończyły się one niepowodzeniem. Stowarzyszenie otrzymało licencję na starty w rozgrywkach przed sezonem 2016.

Od sezonu 2017 w rozgrywkach ligowych występuje spółka „Włókniarz Częstochowa” S.A., która została powołana w związku z otrzymaniem zaproszenia do zajęcia wakującego miejsca w najwyższej klasie rozgrywkowej.

Historia

Początek sportu żużlowego w Częstochowie ma miejsce zaraz po zakończeniu II wojny światowej. W pierwszych dniach po wyzwoleniu Częstochowy zostało reaktywowane Częstochowskie Towarzystwo Cyklistów i Motocyklistów (CTCiM) skupiające swą działalność na sportach motorowych. Pierwsze wyścigi rozgrywano na bieżni lekkoatletycznej stadionu w III Alei NMP (na terenach dzisiejszego pawilonu Cepelii). Urządzano tam zawody na motocyklach turystycznych. Jednocześnie przystąpiono do budowy stadionu żużlowego przy ul. Olsztyńskiej. Żużel jako dyscyplina sportowa, dopiero powstawała, i jedynie dzięki ambicjom i zapałowi ówczesnych działaczy i zawodników zaczęła się rozwijać.

W pierwszych latach istnienia zawodnicy startowali na własnych motocyklach, które zostały dostosowane na potrzeby wyścigów żużlowych. Pierwszego września 1946 roku uroczyście obchodzono czterdziestą rocznicę powstania CTCiM. Na tę okazję przygotowano otwarcie toru żużlowego, oraz zawody o mistrzostwo miasta. Do Częstochowy zjechali motocykliści z całego kraju. Przed zawodami odbyły się uroczystości na Jasnej Górze oraz defilada ponad 600 motocyklistów. Pierwsze zawody obserwował tłum ponad 10000 kibiców. Turniej rozgrywano w systemie pucharowym z podziałem na klasy. Zwycięzcy poszczególnych klas zmierzyli się o tytuł mistrza Częstochowy. Został nim Andrzej Żymirski, który wygrał przed Jerzym Dąbrowskim i Stefanem Seifrytem. Podczas zawodów reprezentant CTCiM Jerzy Jankowski ustanowił pierwszy rekord toru 2,01 min. W roku 1948 zorganizowano pierwsze zawody ligowe. Na podstawie eliminacji, drużyna CTCiM została przydzielona do drugiej ligi. W roku 1950 zespół, już pod nową nazwą „Włókniarz”, awansował do I ligi, w której jeździł do roku 1954. Następne dwa sezony to występy Lwów w II lidze. W roku 1959 nastąpił pierwszy sukces – złoty medal DMP.

Lata sześćdziesiąte to spadki i ponowne powroty drużyny do I ligi. Następna dekada to najwspanialszy okres w dziejach klubu. W roku 1971 częstochowianie awansowali do I ligi. Kolejne złoto „Włókniarz” zdobył w roku 1974. W kolejnych latach przyszedł czas na dwa srebrne, a po nich dwa brązowe medale DMP. W roku 1981 nastąpił spadek zespołu do II ligi i kibice z Częstochowy musieli czekać całe dziesięć lat na awans swoich ulubieńców do grona najlepszych.

W 1996 r. ekipa włókniarzy prowadzona przez Marka Cieślaka zdobyła swój trzeci złoty medal DMP. W następnym sezonie trzeba było przełknąć gorycz spadku do drugiej ligi. Kolejny awans CKM „Włókniarz” Częstochowa wywalczył w roku 1999. Awans ten rozpoczął bajeczny czas dla Lwiej ekipy. Drużynowe i indywidualne sukcesy m.in. IV tytuł drużynowego mistrza Polski w 2003 r. W kolejnych latach klub zdobywał kolejne medale DMP.

Począwszy od 2007 roku, od klubów w Ekstralidze Żużlowej wymagano posiadania osobowości prawnej w formie spółki akcyjnej. Utworzoną do tego celu CKM Włókniarz S.A., na skutek problemów finansowych, przejęła firma KJG Company. Mimo ogromnego zainteresowania sportem żużlowym w Częstochowie, wsparcia lokalnych sponsorów tytularnych (KantorOnline oraz drukarnia internetowa Viperprint^[2]) i najwyższej frekwencji w całej lidze w 2013 r.^[3], z roku na rok rosło zadłużenie wobec zawodników oraz innych wierzycieli. Na skutek nierealizowania planu naprawczego zaakceptowanego przez Polski Związek Motorowy, klub po sezonie 2014 utracił licencję na starty w rozgrywkach o DMP^[4].

Jeszcze w trakcie sezonu 2014 działające niezależnie od spółki akcyjnej stowarzyszenie CKM Włókniarz podjęło działania mające na celu wystawienie drużyny ligowej w rozgrywkach Polskiej 2. Ligi Żużlowej od roku 2015^[5].

W 2015 r. Włókniarz otrzymał licencję bezwarunkową na starty w sezonie 2016. W 2016 drużyna zajęła trzecie miejsce w I lidze, jednak w wyniku przepisów uniemożliwiających starty w Ekstralidze zwycięzcy ligi, Lokomotivowi Dyneburg, a także rezygnacji drugiej najlepszej drużyny, Orła Łódź, Włókniarz awansował do najwyższej klasy rozgrywkowej^[6]. Przed sezonem 2017 kontrakt z klubem podpisał m.in. Leon Madsen^[7], który jeżdżąc dla Włókniarza skończył sezon 2019 z najwyższą średnią biegową w lidze (2,443)^[8]. W 2019 klub zdobył pierwszy od dziesięciu lat brązowy medal DMP.

Poszczególne sezony

Sezon	Rozgrywki ligowe				Uwagi
	Liga		Miejsce
1948	Eliminacje		14/16		Kwalifikacja do II ligi
	II	II liga	7/9
1949		II liga	2/9		Brak awansu – zarządzono baraże[a]
					3. miejsce w turnieju barażowym o awans[b]
1950		II liga	2/8		Brak jednoznacznych źródeł nt. rozstrzygnięć ws. awansu
					Przydział do ligi „zrzeszeniowej”[c]
1951	I	Liga	9/10
1952		Liga	8/10
1953		Liga	6/10
1954		Liga	9/10
1955	II	II liga	3/7
1956		II liga (gr. „północ”)	1/8		1. miejsce w turnieju barażowym o awans
1957	I	I liga	4/8
1958		I liga	4/8
1959		I liga	1/8
1960		I liga	4/8
1961		I liga	5/8
1962		I liga	8/8
1963	II	II liga	5/12	4/12
1964		II liga	1/11
1965		II liga	1/9	1/9
1966		II liga	2/9
1967	I	I liga	6/8	6/8
1968		I liga	7/8
1969		I liga	7/8		Przegrane baraże o utrzymanie
1970	II	II liga	5/8
1971		II liga	2/8		Wygrane baraże o awans
1972	I	I liga	4/8
1973		I liga	6/8
1974		I liga	1/8
1975		I liga	2/8
1976		I liga	2/10
1977		I liga	3/10
1978		I liga	3/10
1979		I liga	7/10
1980		I liga	8/10
1981		I liga	10/10
1982	II	II liga	3/7
1983		II liga	6/8
1984		II liga	6/7
1985		II liga	5/7
1986		II liga	4/7
1987		II liga	2/7		Przegrane baraże o awans
1988		II liga	4/8
1989		II liga	3/8
1990		II liga	5/10
1991		II liga	2/12
1992	I	I liga	10/10
1993	II	II liga	2/10
1994	I	I liga	6/10
1995		I liga	8/10
1996		I liga	1/10
1997		I liga	9/10
1998	II	II liga	3/12
1999		II liga	1/13
2000	I	Ekstraliga	6/8
2001		Ekstraliga	6/8
2002		Ekstraliga	4/8
2003		Ekstraliga	1/8
2004		Ekstraliga	3/8
2005		Ekstraliga	3/8
2006		Ekstraliga	2/8
2007		Ekstraliga	5/8
2008		Ekstraliga	4/8
2009		Ekstraliga	3/8
2010		Ekstraliga	7/8		Wygrane baraże o utrzymanie
2011		Ekstraliga	8/8		Wygrane baraże o utrzymanie
2012		Ekstraliga	8/10
2013		Ekstraliga	4/10
2014		Ekstraliga	7/8		Baraże nie zostały zorganizowane – klub utracił licencję[d]
2016	II	I liga	3/11		Awans poprzez zajęcie wakującego miejsca[e]
2017	I	Ekstraliga	5/8
2018		Ekstraliga	4/8
2019		Ekstraliga	3/8
2020		Ekstraliga	5/8
2021		Ekstraliga	5/8
2022		Ekstraliga	3/8
2023		Ekstraliga	4/8
2024		Ekstraliga	7/8

Poziom ligowy	Liczba sezonów	Sezony
I	51	1951–1954, 1957–1962, 1967–1969, 1972–1981, 1992, 1994–1997, 2000–2014, 2017–2024
II	25	1948–1950, 1955–1956, 1963–1966, 1970–1971, 1982–1991, 1993, 1998–1999, 2016

Osiągnięcia

Krajowe

Poniższe zestawienia obejmują osiągnięcia klubu oraz indywidualne osiągnięcia zawodników w rozgrywkach pod egidą PZM, GKSŻ oraz Ekstraligi.

Mistrzostwa Polski

Drużynowe mistrzostwa Polski

• 1. miejsce (4): 1959, 1974, 1996, 2003
• 2. miejsce (3): 1975, 1976, 2006
• 3. miejsce (7): 1977, 1978, 2004, 2005, 2009, 2019, 2022

Drużynowe mistrzostwa Polski juniorów

• 1. miejsce (4): 1996, 2000, 2017, 2021
• 2. miejsce (4): 2003, 2019, 2020, 2022
• 3. miejsce (2): 2008, 2016

Mistrzostwa Polski par klubowych

• 1. miejsce (1): 2006
• 2. miejsce (2): 1977, 2021
• 3. miejsce (6): 1976, 2000, 2001, 2002, 2018, 2023

Młodzieżowe mistrzostwa Polski par klubowych

• 1. miejsce (1): 2013
• 2. miejsce (5): 1995, 2003, 2020, 2021, 2022
• 3. miejsce (3): 1996, 2016, 2019

Indywidualne mistrzostwa Polski

• 1. miejsce (5):
  • 1959 – Stefan Kwoczała
  • 1991 – Sławomir Drabik
  • 1996 – Sławomir Drabik
  • 2003 – Rune Holta
  • 2004 – Grzegorz Walasek
• 2. miejsce (2):
  • 1975 – Marek Cieślak
  • 1997 – Sławomir Drabik
• 3. miejsce (3):
  • 1960 – Bernard Kacperak
  • 2004 – Rune Holta
  • 2006 – Sebastian Ułamek

Młodzieżowe indywidualne mistrzostwa Polski

• 1. miejsce (3):
  • 2019 – Jakub Miśkowiak
  • 2021 – Jakub Miśkowiak
  • 2022 – Mateusz Świdnicki
• 2. miejsce (2):
  • 2020 – Jakub Miśkowiak
  • 2022 – Jakub Miśkowiak
• 3. miejsce (4):
  • 1973 – Andrzej Jurczyński
  • 1986 – Sławomir Drabik
  • 2003 – Zbigniew Czerwiński
  • 2021 – Mateusz Świdnicki

Pozostałe

Drużynowy Puchar Polski

• 1. miejsce (1): 1994

Złoty Kask

• 1. miejsce (2):
  • 1976 – Marek Cieślak
  • 1991 – Sławomir Drabik
• 2. miejsce (4):
  • 2006 – Sebastian Ułamek
  • 2012 – Grzegorz Zengota
  • 2020 – Paweł Przedpełski
  • 2024 – Kacper Woryna
• 3. miejsce (4):
  • 1972 – Marek Cieślak
  • 1997 – Sebastian Ułamek
  • 2004 – Grzegorz Walasek
  • 2014 – Grzegorz Walasek

Srebrny Kask

• 1. miejsce (2):
  • 2021 – Jakub Miśkowiak
  • 2022 – Jakub Miśkowiak
• 2. miejsce (5):
  • 1966 – Wiktor Jastrzębski
  • 1969 – Marek Cieślak
  • 1995 – Sebastian Ułamek
  • 2019 – Michał Gruchalski
  • 2021 – Mateusz Świdnicki
• 3. miejsce (1):
  • 2020 – Jakub Miśkowiak

Brązowy Kask

• 1. miejsce (3):
  • 1979 – Józef Kafel
  • 2006 – Mateusz Szczepaniak
  • 2019 – Jakub Miśkowiak
• 2. miejsce (1):
  • 2022 – Franciszek Karczewski
• 3. miejsce (4):
  • 1984 – Dariusz Rachwalik
  • 2001 – Zbigniew Czerwiński
  • 2020 – Jakub Miśkowiak
  • 2021 – Bartłomiej Kowalski

Liga Juniorów

• 1. miejsce (1): 2014
• 2. miejsce (1): 2020
• 3. miejsce (2): 2011, 2013

Indywidualne mistrzostwa Ligi Juniorów

• 3. miejsce (1):
  • 2013 – Artur Czaja

Indywidualne międzynarodowe mistrzostwa Ekstraligi

• 1. miejsce (1):
  • 2017 – Leon Madsen
• 2. miejsce (1):
  • 2020 – Jason Doyle
• 3. miejsce (3):
  • 2020 – Leon Madsen
  • 2022 – Leon Madsen
  • 2023 – Kacper Woryna

Międzynarodowe

Poniższe zestawienia obejmują osiągnięcia klubu oraz indywidualne osiągnięcia zawodników krajowych (w zawodach drużynowych, par i indywidualnych) i zagranicznych (w zawodach indywidualnych) w rozgrywkach pod egidą FIM oraz FIM Europe.

Mistrzostwa świata

Drużynowe mistrzostwa świata

• 1. miejsce (3):
  • 1996 – Sławomir Drabik
  • 2005 – Rune Holta i Grzegorz Walasek
  • 2010 – Rune Holta
• 2. miejsce (3):
  • 1976 – Marek Cieślak
  • 1977 – Marek Cieślak
  • 2021 – Jakub Miśkowiak
• 3. miejsce (3):
  • 1972 – Marek Cieślak
  • 1974 – Andrzej Jurczyński
  • 1978 – Marek Cieślak

Drużynowe mistrzostwa świata juniorów

• 1. miejsce (5):
  • 2007 – Mateusz Szczepaniak
  • 2019 – Michał Gruchalski
  • 2020 – Jakub Miśkowiak
  • 2021 – Jakub Miśkowiak
  • 2022 – Jakub Miśkowiak

Indywidualne mistrzostwa świata

• 1. miejsce (2):
  • 2000 – Mark Loram
  • 2008 – Nicki Pedersen
• 2. miejsce (3):
  • 2006 – Greg Hancock
  • 2019 – Leon Madsen
  • 2022 – Leon Madsen
• 3. miejsce (3):
  • 2002 – Ryan Sullivan
  • 2018 – Fredrik Lindgren
  • 2020 – Fredrik Lindgren

Indywidualne mistrzostwa świata juniorów

• 1. miejsce (1):
  • 2021 – Jakub Miśkowiak
• 2. miejsce (1):
  • 1992 – Mark Loram
• 3. miejsce (4):
  • 1992 – Joe Screen
  • 1999 – Nigel Sadler
  • 2006 – Christian Hefenbrock
  • 2022 – Jakub Miśkowiak

Mistrzostwa Europy

Drużynowe mistrzostwa Europy

• 1. miejsce (1):
  • 2022 – Kacper Woryna

Drużynowe mistrzostwa Europy juniorów

• 1. miejsce (6):
  • 2013 – Artur Czaja
  • 2019 – Jakub Miśkowiak
  • 2020 – Jakub Miśkowiak
  • 2021 – Jakub Miśkowiak i Bartosz Smektała
  • 2022 – Jakub Miśkowiak
  • 2023 – Jakub Miśkowiak

Mistrzostwa Europy par

• 1. miejsce (3):
  • 2006 – Sebastian Ułamek
  • 2008 – Sebastian Ułamek
  • 2018 – Tobiasz Musielak
• 2. miejsce (2):
  • 2007 – Sławomir Drabik
  • 2021 – Bartłomiej Kowalski

Mistrzostwa Europy par juniorów

• 1. miejsce (1):
  • 2022 – Franciszek Karczewski
• 2. miejsce (1):
  • 2021 – Bartłomiej Kowalski

Indywidualne mistrzostwa Europy

• 1. miejsce (4):
  • 2011 – Grigorij Łaguta
  • 2018 – Leon Madsen
  • 2022 – Leon Madsen
  • 2023 – Mikkel Michelsen
• 2. miejsce (7):
  • 2007 – Sebastian Ułamek
  • 2008 – Sebastian Ułamek
  • 2014 – Peter Kildemand
  • 2020 – Leon Madsen
  • 2021 – Leon Madsen
  • 2023 – Leon Madsen
  • 2024 – Leon Madsen
• 3. miejsce (4):
  • 2006 – Christian Hefenbrock
  • 2013 – Grigorij Łaguta
  • 2019 – Leon Madsen
  • 2024 – Kacper Woryna

Indywidualne mistrzostwa Europy juniorów

• 2. miejsce (1):
  • 2020 – Jakub Miśkowiak
• 3. miejsce (1):
  • 2000 – Zbigniew Czerwiński

Pozostałe

Klubowy Puchar Europy

• 1. miejsce (1): 2004

Puchar Europy par U-19

• 3. miejsce (1):
  • 2020 – Jakub Miśkowiak i Mateusz Świdnicki

Zawodnicy

Kadra drużyny

Stan na 27 sierpnia 2024^[9]

Kat.	Żużlowiec	DMP (SE)	U24E	DMPJ	Uwagi
S	Maksym Drabik
S	Leon Madsen
S	Mikkel Michelsen
S	Kacper Woryna
U24	Mitchell Cluff
U24	Mads Hansen
U24	Anton Karlsson
U24	Andrij Rozaliuk
U23	Steven Goret
U21	Leon Flint				Wypożyczony z ROW-u Rybnik (na U24E)
U19	Theo Bergkvist
U19	Paweł Caban
U19	Alan Ciurzyński
U19	Kacper Halkiewicz
U19	Franciszek Karczewski				Wypożyczony do Polonii Bydgoszcz
U19	Kajetan Kupiec
U19	Szymon Ludwiczak
U19	Cezary Mercik
U19	Igor Nabiałkowski
U19	James Pearson				Wypożyczony z Unii Leszno (na U24E)
U19	Bartosz Śmigielski
U19	Szymon Wolski
U16	Dawid Rozpędek				Do 8 grudnia 2024 tylko zawody młodzieżowe

Uwagi

1. Dwie pierwsze drużyny II ligi według regulaminu PZM miały bezpośrednio awansować do I ligi, tymczasem zamiast bezpośredniego awansu zarządzono baraże – dwie pierwsze drużyny II ligi miały się spotkać z dwiema ostatnimi drużynami I ligi.
2. Turniej rozegrano 16 kwietnia 1950 roku.
3. Przed sezonem 1951 GKKF i Komisja Sportowa PZMot ustaliły, że powstanie liga złożona z 6 drużyn – przedstawicieli Zrzeszeń Sportowych Związków Zawodowych: Unia Leszno, Budowlani Warszawa, Ogniwo Bytom, Górnik Rybnik, Stal Ostrów Wielkopolski i Kolejarz Rawicz. Oprócz nich w lidze występować mieli jeszcze przedstawiciele wojska – CWKS Warszawa, i milicji – Gwardia Bydgoszcz, ponadto tuż przed rozpoczęciem rozgrywek do ligi dołączyły Włókniarz Częstochowa i Spójnia Wrocław.
4. Mecze barażowe o miejsce w Ekstralidze miały odbyć się 12 i 19 października 2014 roku, jednakże 8 października KŻ Orzeł Łódź (2. miejsce w I lidze) poinformował o rezygnacji z udziału w nich, natomiast 10 października GKSŻ poinformowała o tym, że Prezydium Zarządu Głównego Polskiego Związku Motorowego stwierdziło wygaśnięcie z dniem 10 października 2014 roku licencji nadzorowanej przyznanej klubom z Gdańska (8. miejsce w Ekstralidze) oraz Częstochowy. Również 10 października Ekstraliga Żużlowa Sp. z o.o. poinformowała o odwołaniu meczów barażowych o prawo startu w Ekstralidze w sezonie 2015, zaś 6 listopada o tym, że po przeprowadzeniu konkursu ofert „dziką kartę” uprawniającą do ubiegania się o licencję PZM na starty w Ekstralidze w sezonie 2015 otrzymał GKM Grudziądz (3. miejsce w I lidze).
5. W 2016 roku 1. miejsce w I lidze wywalczył łotewski SK Lokomotīve Dyneburg. W związku z tym, zgodnie z regulaminem licencyjnym, mecze barażowe nie zostały zorganizowane, a prawo do startu w Ekstralidze w sezonie 2017 automatycznie uzyskała Unia Leszno (7. miejsce w Ekstralidze) oraz KŻ Orzeł Łódź (2. miejsce w I lidze). Klub z Łodzi poinformował jednak o rezygnacji z przystąpienia do rozgrywek Ekstraligi w sezonie 2017 z uwagi na brak wywalczenia awansu w sposób sportowy. W tej sytuacji zaproszenie do Ekstraligi otrzymał Włókniarz Częstochowa, który postanowił je przyjąć.

Przypisy

1. Zarząd. wlokniarz.com. [dostęp 2016-12-12].
2. ViperPrint sponsorem tytularnym Włókniarza czestochowskie24.pl
3. Frekwencja na stadionach żużlowych. Komplety w Zielonej Górze i w Gdańsku.
4. Włókniarz i Wybrzeże bez licencji.
5. Dwa kluby w Częstochowie? Świącik: Jest taki pomysł.
6. Jest decyzja – Częstochowa zasługuje na Ekstraligę! [online], Włókniarz Częstochowa, 1 października 2016 [dostęp 2022-04-01]  (pol.).
7. Leon Madsen: Przyszedłem tutaj, aby być liderem [online], Włókniarz Częstochowa, 3 listopada 2016 [dostęp 2022-04-01]  (pol.).
8. Lista klasyfikacyjna [online], PGE Ekstraliga [dostęp 2022-04-01]  (pol.).
9. Aktualne Przynależności Klubowe. pzm.pl. [dostęp 2024-08-28]. (pol.).

Bibliografia

• Historia speedway’a w Polsce. speedwayw.pl. (pol.).