Xenacanthus[1] | |
Okres istnienia: dewon późny–trias | |
Skamieniałe odbicie Xenacanthus | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Podtyp | |
Gromada | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj |
Xenacanthus |
Xenacanthus (ze starożytnej greki ξένος , xénos, 'obcy, obcy' + ἄκανθος , akanthos, 'kręgosłup') – rodzaj prehistorycznych rekinów. Pierwsze gatunki z rodzaju żyły w późniejszym okresie dewonu i przetrwały do końca triasu, czyli 202 mln lat temu. Na całym świecie znaleziono skamieniałości różnych gatunków.
Posiadał szereg cech, które odróżniały go od współczesnych rekinów. Rekin ten miał zwykle około jednego metra długości[2] i nigdy nie był dłuższy niż 2 m[3]. Płetwa grzbietowa przypominała wstążkę i biegła przez całą długość grzbietu i wokół ogona, gdzie łączyła się z płetwą odbytową. Układ przypomina współczesne kongery i Xenacanthus prawdopodobnie pływał w podobny sposób. Charakterystyczny kręgosłup, przypominający kolec, wystający z tyłu głowy nadał rodzajowi nazwę. Spekulowano nawet, że kolec ten był jadowity, być może w sposób podobny do płaszczki. Zęby miały nietypowy kształt litery „V” i prawdopodobnie żywił się małymi skorupiakami i mocno łuskowatymi rybami z rzędu palaeoniscid.
Jak wszystkie skamieniałe rekiny, Xenacanthus jest znany głównie ze skamieniałych zębów i kolców.