Zakażenia okresu noworodkowego

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2009-08 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Zakażenia okresu noworodkowego podzielono w sposób arbitralny, ale nie jednomyślny, na zakażenia:

  • wczesne (early onset sepsis)
  • wtórne.

Zakażenia wczesne są w 100% spowodowane kolonizacją wewnątrzmaciczną (zakażenia odmatczyne) i ich kliniczna manifestacja powstaje w pierwszych 72 godzinach (według niektórych źródeł 120 godzinach) od momentu urodzenia.

Zakażenia wtórne są wynikiem zakażenia szpitalnego.

Wystąpienie objawów w czasie pierwszych 3-5 dni jest pochodzenia endogennego (odmatczynego). Zakażenia te mogą rozwijać się wskutek:

  • zakażenia wewnątrzmacicznego na drodze krwionośnej bądź wstępującej.
  • zakażenia nabyte w trakcie porodu wskutek kontaktu ze zmianami zapalnymi w kanale rodnym bądź kroczu.
  • zakażenie płodu śródporodowe wywołane zachłyśnięciem wodami płodowymi.

Zakażenia wewnątrzmaciczne spotyka się w 0,5% do 2% wszystkich ciąż. Czynniki sprzyjające wystąpieniu zakażenia wewnętrzmacicznego:

  • wiek ciążowy
  • rodność
  • przebieg ciąży
  • czas trwania porodu
  • częste badania wewnętrzne ciężarnej lub rodzącej
  • gorączka u matki lub uogólniona infekcja
  • pęknięcie błon płodowych więcej niż 12 godzin przed porodem
  • niska masa urodzeniowa
  • niedotlenienie płodu
  • cuchnący charakter wód płodowych lub zmiany ich zabarwienia.

W rozwoju tych zakażeń mają znaczenie następujące wrota zakażenia:

  • droga wstępująca
  • krwionośna czyli przezłożyskowa.

Najczęstszym mechanizmem drogi wstępującej jest przedwczesne pęknięcie błon płodowych i tą drogą kolonizacja worka owodniowego. Bakterie mogą indukować czynność skurczową, poprzez uwalnianie prostaglandyn i stąd znaczna ilość porodów przedwczesnych przy wystąpieniu zakażenia

Diagnostyka

[edytuj | edytuj kod]

Zakażenie noworodkowe jest jedną z tych chorób, które muszą być leczone już w momencie ich podejrzenia. Stąd, w diagnostyce tego stanu, ważną rolę odgrywają niejednokrotnie szczegóły. Rozpoznanie zakażenia w okresie noworodkowym opiera się na:

  • Wywiadzie położniczym
  • Objawach klinicznych
  • Wykładnikach laboratoryjnych
  • Badaniach bakteriologicznych płynów ustrojowych
  • Wymazów rutynowych z miejsc objętych zakażeniem.

Wywiad położniczy u matki

  • Niedojrzałość < 37 tygodnia ciąży
  • Punktacja Apgar < 5 w 5 minucie
  • Ciąża wielopłodowa
  • Płeć męska
  • Przedwczesne pęknięcie błon płodowych >18 godzin
  • Znaczny stopień kolonizacja pochwy (vaginosis)
  • Zmiany zapalne pochwy (vaginitis)
  • Zapalenie błon płodowych, które sugeruje:
    • Ciepłota u matki á 38 stopni Celsjusza
    • Wzmożone napięcie macicy
    • Tachykardia u matki lub płodu
    • Leukocytoza u matki á12-15 000
    • Ropny lub cuchnący płyn owodniowy
    • Obecność bakterii lub leukocytów w preparacie bezpośrednim barwionym metodą Grama
  • Zakażenie układu moczowego u matki
  • Przedłużony poród
  • Poród zabiegowy

Objawy kliniczne u noworodka

[edytuj | edytuj kod]

Najczęstsze objawy:

Wykładniki laboratoryjne

[edytuj | edytuj kod]
  • Morfologia krwi:
  • Białko ostrej fazy CRP. Obiektywne dopiero od 3 dnia. Jest wskaźnikiem czułym, ale nieswoistym. Szczególnie istotnym jest narastanie miana CRP.)
  • Prokalcytonina (PCT). Podwyższony poziom wskazuje na infekcję bakteryjną z towarzyszącym odczynem zapalnym. Ten hormon w przypadku zakażenia jest ektopowo wydzielany przez leukocyty, makrofagi i monocyty różnych zajętych narządów. Dodatkowo jego spadek o około 50% po 2-3 dniach, jest objawem prognostycznie bardzo korzystnym.