Zamek kapiszonowy
Zamek kapiszonowy – zamek stosowany w dawnej broni strzeleckiej rozdzielnego ładowania (najczęściej odprzodowej), wykorzystujący do zainicjowania wystrzału kapiszony. Stosowany w XIX wieku.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]W zamku kapiszonowym jako spłonkę wykorzystywano kapiszon nakładany na kominek, w który uderzał zwolniony spustem kurek, inicjując zapłon piorunianu rtęci znajdującego się w kapiszonie. Następnie płomień poprzez kanał w kominku dostawał się do właściwego ładunku miotającego (prochu czarnego) w komorze nabojowej lufy karabinu lub pistoletu, doprowadzając do wystrzału[1][2].
-
Kapiszony -
Kominki -
Schemat obrazujący kapiszon nałożony na kominek
.jpg)
Historia
[edytuj | edytuj kod]Zamek kapiszonowy został wynaleziony w 1818 roku. Na przełomie lat 30. i 40. XIX wieku został wprowadzony do powszechnego użycia w wojsku i wyparł starszy zamek skałkowy[3]. Zamek kapiszonowy był prostszy w użyciu i pewniejszy w działaniu (strzelec nie podsypywał prochu na panewkę, a zamek był mniej wrażliwy na czynniki atmosferyczne), dzięki czemu przyczynił się do rozwoju broni strzeleckiej. W drugiej połowie XIX wieku został jednak wyparty przez zamki na amunicję zespoloną, w których kapiszon stanowił integralną część każdego naboju.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Modrzewski (red.) 1987 ↓, s. 248.
- ↑ kapiszon, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-04-05].
- ↑ Mała Encyklopedia Wojskowa Tom 1 ↓, s. 593.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Modrzewski (red.): Encyklopedia techniki wojskowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987, s. 248. ISBN 83-11-07275-2.
- Mała Encyklopedia Wojskowa (A-J). T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.