Zamknięte drzwi

 Zobacz też: Zamknięte drzwi (film).
Zamknięte drzwi
Az ajtó
Autor

Magda Szabó

Typ utworu

powieść

Wydanie oryginalne
Język

węgierski

Data wydania

1987

Wydawca

Magvető Könyvkiadó

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

1993

Wydawca

PIW

Przekład

Krystyna Pisarska

Zamknięte drzwi (węg. Az ajtó) – powieść węgierskiej pisarki Magdy Szabó wydana w 1987 roku. Nasycona psychologiczną głębią opowieść o dwóch silnych charakterach – sławnej pisarki i jej gospodyni, niezależnej, szorstkiej i obcesowej na zewnątrz, a w rzeczywistości czułej i pomocnej[1]. Na podstawie powieści w 2012 powstał film o tym samym tytule w reżyserii Istvána Szabó.

Fabuła

[edytuj | edytuj kod]

Narratorką powieści jest bezdzietna pisarka Magda. Kiedy jej książki zaczęły odnosić sukces, przeprowadziła się do większego mieszkania i rozpoczęła poszukiwania pomocy domowej. Polecono jej samotną, starszą panią, Emerenc, która uchodziła wśród sąsiadów za wzór uczciwości[2]. Pracowała w kilkunastu domach i bez chwili wytchnienia sprzątała, prała, odgarniała śnieg, z poświęceniem opiekowała się też zwierzętami i chorymi. Nie przymilała się do pracodawców, lubiła zaznaczyć swoją silną osobowość. Kiedy wracała do swojego domu, na żadne pukanie nie otwierała drzwi. Nikt nie widział jak wygląda jej mieszkanie i nikt nie znał jej tajemnicy. Początkowo między kobietami panowały napięte stosunki, a Magda podejrzewała, że Emerenc ukrywa rzeczy zrabowane wywiezionym do obozu Żydom. Z czasem relacje ich poprawiły się i pisarka, jako jedyna osoba na świecie, poznała zagadkę zamkniętych drzwi[3].

Książka napisana jest w formie wspomnień snutych po latach przez Magdę. Już na samym początku pojawia się informacja, że Emerenc nie żyje, a jej śmierć ma związek z otworzonymi drzwiami. „To ja zabiłam Emerenc. I nie ma tu nic do rzeczy, że chciałam ją nie zniszczyć, lecz uratować”[4] – wyznaje narratorka i z poczuciem winy analizuje swoje trwające dwadzieścia lat relacje z gosposią. Wspomina nieporozumienia, rodzącą się powoli przyjaźń i chwile, kiedy musiała zawieść zaufanie Emerenc. Powieść w znacznej części poświęcona jest relacjom, jakie przez lata zachodziły między dwoma kobietami o silnych charakterach. Pozostałe wydarzenia często mają charakter szkicowy. Mężczyźni wspominani są rzadko i nie odgrywają większych ról, nawet o swoim mężu narratorka niewiele pisze[2][3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Zamknięte drzwi Magda Szabó. Lubimyczytac.pl. [dostęp 2019-05-28].
  2. a b „Zamknięte drzwi” Magda Szabó. Koczowniczka o książkach. [dostęp 2019-05-29].
  3. a b Joanna Janowicz: Książki ukształtowały podstawy mojego świata. POCZYTALNIA – Kultura czytania. [dostęp 2019-05-29].
  4. Szabó 1993 ↓, s. 7.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]