Zapadka sosnkówka

Zapadka sosnkówka
	Aphthona cyparissiae
	(Koch, 1803)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze wielożerne
Rodzina	stonkowate
Plemię	pchełki ziemne
Rodzaj	Aphthona
Gatunek	zapadka sosnkówka
Synonimy
	Haltica cyparissiae Koch, 1803;
	Haltica cyparissiae Koch, 1803;

Zapadka sosnkówka^[1] (Aphthona cyparissiae) – gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych i podrodziny pchełek ziemnych.

Gatunek tan opisany został w 1803 roku przez Carla Ludwiga Kocha jako Haltica cyparissiae^[2].

Chrząszcz o ciele długości od 2,8 do 4 mm, ubarwiony brunatnawożółto, często z przyciemnionymi wzdłuż szwu pokrywami, rzadziej z przyciemnioną tarczką. Warga górna zwykle jasna. Punktowanie przedplecza bardzo delikatne, pokryw drobne, ale wyraźne. Samiec ma wcięty u wierzchołka edeagus z bruzdą na brzusznej stronie pośrodku zanikłą na ponad połowie długości narządu^[3].

Owad ten zasiedla pobrzeża lasów, łąki, murawy, ugory i przydroża^[1]. Jego roślinami żywicielskimi są wilczomlecze. Najczęściej spotykany na wilczomleczu sosnce^[3]^[4]. Ponadto notowany z takich gatunków jak E. esula, E. helioscopia, E. pannonica, E. seguierana i E. virgata^[5], E. gerardiana, E. peplus^[6]. Odgrywa pożyteczną rolę w zwalczaniu wilczomlecza lancetowatego (E. esula) i w tym celu introdukowany został do Ameryki Północnej^[5].

Rozprzestrzeniony w Europie od Hiszpanii przez środkową, południową i wschodnią Europę po Rosję, Turcję i Zakaukazie. Na północ sięga do Polski i Ukrainy^[6]^[5]. Na Łotwie notowany ponad 130 lat temu^[6]. W Polsce spotykany na zachód od Wisły, zastępujący A. nigriscutis. Stanowiska na wschód od Wisły wymagają potwierdzenia^[4]. W Ameryce introdukowany do USA i Kanady^[5]^[6].

Przypisy

↑ ^a ^b Aphthona cyparissiae – Zapadka sosnkówka. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2022-04-29].
↑ Aphthona cyparissiae (Koch 1803). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2016-04-13].
↑ ^a ^b Andrzej Warchałowski: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX Chrząszcze — Coleoptera. Zeszyt 94c Stonkowate — Chrysomelidae. Podrodziny: Halticinae, Hispinae i Cassidinae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1978.
↑ ^a ^b Aphthona cyparissiae (Koch, 1803). [w:] Biodiversity Map [on-line]. [dostęp 2016-04-13].
↑ ^a ^b ^c ^d Robert W. Pemberton, Gerald R. Johnson. Aphthona cyparissiae , a new flea beetle for leafy spurge control in the United States. „Leafy Spurge Symposium. Riverton, WY. July 9-10, 1986”, s. 42-48, 1986.
↑ ^a ^b ^c ^d Andris Bukejs. To the Knowledge of Flea Beetles (Coleoptera: Chrysomelidae: Alticinae) of the Latvian Fauna. 4. Genus Aphthona Chevrolat, 1836. „Acta Zoologica Lituanica”. 19 (3). s. 2009. DOI: 10.2478/v10043-009-0030-7.

[insektarium-1] Aphthona cyparissiae – Zapadka sosnkówka. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2022-04-29].

[fe-2] Aphthona cyparissiae (Koch 1803). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2016-04-13].

[Warchalowski-3] Andrzej Warchałowski: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX Chrząszcze — Coleoptera. Zeszyt 94c Stonkowate — Chrysomelidae. Podrodziny: Halticinae, Hispinae i Cassidinae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1978.

[biomap-4] Aphthona cyparissiae (Koch, 1803). [w:] Biodiversity Map [on-line]. [dostęp 2016-04-13].

[Pemberton-5] Robert W. Pemberton, Gerald R. Johnson. Aphthona cyparissiae , a new flea beetle for leafy spurge control in the United States. „Leafy Spurge Symposium. Riverton, WY. July 9-10, 1986”, s. 42-48, 1986.

[Bukejs-6] Andris Bukejs. To the Knowledge of Flea Beetles (Coleoptera: Chrysomelidae: Alticinae) of the Latvian Fauna. 4. Genus Aphthona Chevrolat, 1836. „Acta Zoologica Lituanica”. 19 (3). s. 2009. DOI: 10.2478/v10043-009-0030-7.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]