Zasłonak złotożółty

Zasłonak złotożółty
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

Calonarius

Gatunek

zasłonak złotoożółty

Nazwa systematyczna
Calonarius aureofulvus (M.M. Moser) Niskanen & Liimat.
Fungal Diversity: 10.1007/s13225-022-00499-9, [40] (2022)
Multimedia w Wikimedia Commons

Zasłonak złotożółty (Calonarius aureofulvus (M.M. Moser) Niskanen & Liimat.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Calonarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go Meinhard Michael Moser w 1952 roku[1]. Obecną nazwę nadali mu Tuula Niskanen i Kare Liimatainen w 2022 r.[1]

Synonimy:

  • Cortinarius aureofulvus M.M. Moser 1952

Phlegmacium aureofulvum (M.M. Moser) M.M. Moser 1960[2].

Polską nazwę nadał mu Andrzej Nespiak w 1975 r.[3] Jest niespójna z aktualną nazwą naukową[1].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica 4–10 cm, początkowo półkulisty z podwiniętym brzegiem, potem wypukły, w końcu płaski z szerokim garbem. Powierzchnia w stanie wilgotnym nieco śliska lub lepka, żółta lub zielonożółta na brzegu w młodym wieku, żółtopomarańczowa na górze, pomarańczowa do rdzawobrązowej w wieku dorosłym. Zasnówka biaława do jasnocytrynowożółtej[4].

Blaszki

Gęste, przez długi czas zielonożółte, w końcu rdzawo oliwkowobrązowe[4].

Trzon

Wysokość 4–10 cm, grubość 1–2 (3,5) cm, cylindryczny, u podstawy z bulwą. Powierzchnia zielonożółta, czasem z szaroniebieskim odcieniem u góry, pokryta białawą lub żółtą, włóknistą zasnówką[4].

Miąższ

Białawy, pod skórką zielonkawo-żółty, wyjątkowo szaroniebieski w górnej części. Zapach niewyraźny, smak łagodny[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki o kształcie migdałkowatym lub cytrynowatym, 9–11,5 × 6–7 µm, grubo brodawkowane[4].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie tego gatunku w Ameryce Północnej (w USA i Kanadzie), w Europie i w Rosji. Najliczniejsze stanowiska podano na Półwyspie Skandynawskim[5]. W Polsce do 2003 r. znane było tylko jedno stanowisko podane przez Annę Bujakiewicz w 1979 r. w Babiogórskim Parku Narodowym. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski w kategorii E – gatunki wymierające, których przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[3].

Na stanowisku w Polsce rósł w lesie iglastym na ziemi (grzyb naziemny)[3]. Grzyb mykoryzowy żyjący w symbiozie z sosną i świerkiem, prawdopodobnie także z jodłą[4].

Gatunki podobne

[edytuj | edytuj kod]

Jest wiele podobnych, żółtych zasłonaków. Najbardziej podobny jest zasłonak złoty (Cortinarius elegantissimus). Odróżnia się siedliskiem (rośnie pod bukami), a także cechami mikroskopowymi – ma większe zarodniki[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e Index Fungorum [online] [dostęp 2023-01-15].
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-01-15].
  3. ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. ↑ a b c d e f g Cortinarius aureofulvus M.M. Moser 1952. Pavučinec zlatožlutý [online] [dostęp 2021-09-27].
  5. ↑ Mapa zasięgu Cortinarius aureofulvus M.M. Moser [online] [dostęp 2021-09-27].