Zbrodnie w Glinie

Zbrodnie w Glinie
ilustracja
Państwo

 Chorwacja

Miejsce

Glina

Data

6–13 maja 1941

Liczba zabitych

2394

Typ ataku

masowe morderstwo,
ludobójstwo,
zbrodnie wojenne

Sprawca

Ustasze

Położenie na mapie Niepodległego Państwa Chorwackiego
Mapa konturowa Niepodległego Państwa Chorwackiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
45°33′00,0000″N 16°07′59,8800″E/45,550000 16,133300

Zbrodnie w Glinie – masowe morderstwa o znamionach ludobójstwa[1] popełnione przez ustaszy na serbskich mieszkańcach miasta Glina.

Pojedyncze ataki na Serbów w Glinie miały miejsce od 6 do 11 maja 1941. 11 maja 373 Serbów zostało uprowadzonych z Gliny i zamordowanych w sąsiedniej chorwackiej wsi. Następnego dnia ustasze dokonali kolejnej zbrodni, tym razem na grupie liczącej od 200 do 300 osób narodowości serbskiej. Ofiary zostały zgromadzone w miejscowej prawosławnej cerkwi, gdzie miały dokonać masowej konwersji na katolicyzm, wpisującej się w antyprawosławną i antyserbską politykę władz Niepodległego Państwa Chorwackiego.

Powstałe w 1941 marionetkowe Niepodległe Państwo Chorwackie od początku swojego istnienia prowadziło politykę antyserbską. Celem tworzących jego rząd ustaszy była budowa chorwackiego państwa narodowego. Ludność serbska miała zostać z niego wysiedlona, poddana kroatyzacji lub wymordowana[2][3].

W regionie Gliny przypadki zbrodni na Serbach miały miejsce od 6 maja 1941. Ostatecznie w dniach 11-13 maja doszło do wymordowania całej pozostałej jeszcze serbskiej ludności miasta przez ustaszy i ich miejscowych sympatyków[4]. 11 maja 1941 ustasze uprowadzili z domów 373 Serbów w wieku powyżej 16 lat, po czym zamordowali ich w sąsiedniej wsi, zamieszkanej przez Chorwatów[1]. Duża część tych, którzy uniknęli aresztowania ukryła się w okolicznych lasach. Ustasze zaoferowali wtedy amnestię dla każdego Serba, który dobrowolnie przejdzie na rzymski katolicyzm[5]. Wielu Serbów (według różnych źródeł od 250[5][6], 700[7] do 1200[8] odpowiedziało na ten apel i pojawiło się w cerkwi w Glinie, gdzie miała się odbyć stosowna ceremonia. Przybyli zostali zapędzeni do wnętrza budynku, zamknięci, a następnie wymordowani przy pomocy noży i pałek. Jedyną osobą, która przeżyła, był Ljubo Jadnak, który zdołał wydostać się z masowego grobu, dokąd został wrzucony razem ze zwłokami ofiar[9]. Budynek cerkwi został podpalony[10] i uległ całkowitemu zniszczeniu[11].

Łącznie we wszystkich atakach na serbską społeczność Gliny zginęły 2394 osoby[12].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b H. G. Locke, M. Sachs Mitchell: Holocaust and church struggle: religion, power, and the politics of resistance. University Press of America, 1996, s. 23. ISBN 978-0-7618-0375-1. (ang.).
  2. ↑ W. Walkiewicz: Jugosławia. Państwa sukcesyjne. Warszawa: 2008, s. 120–121. ISBN 978-83-7436-179-8.
  3. ↑ M. Tanner: Croatia. A Nation Forged in War. New Haven and London: Yale University Press, 2010, s. 150–152. ISBN 978-0-300-16394-0.
  4. ↑ Драган Чубрић, Момчило Крковић, Страдање Срба у православној Цркви у Глинии рушење споменика [online], /www.eparhija-gornjokarlovacka.hr [dostęp 2011-10-06] [zarchiwizowane z adresu 2011-10-11] (serb.).
  5. ↑ a b Misha Glenny: The Balkans, 1804–1999: Nationalism, War and the Great Powers. Granta Books, 2000, s. 500. ISBN 1-86207-073-3. (ang.).
  6. ↑ S. Pavlovitch: Hitler's new disorder: the Second World War in Yugoslavia. Columbia University Press, 2008, s. 34. ISBN 978-0-231-70050-4. (ang.).
  7. ↑ S. Jacobs: Confronting genocide: Judaism, Christianity, Islam. Lexington Books, 2009, s. 160. ISBN 978-0-7391-3589-1. (ang.).
  8. ↑ Tim Judah: The Serbs: History, Myth and the Destruction of Yugoslavia. Yale University Press, 2000, s. 127. ISBN 0-300-08507-9. (ang.).
  9. ↑ Ličina, Đorđe. Dossier Artuković, p. 26. Centar za informacije i publicitet, Zageb, 1986. Cited in translation in Falk, Gerhard, Murder: An Analysis of Its Forms, Conditions and Causes, p. 67. McFarland, 1990. ISBN 0-89950-478-7.
  10. ↑ J. Tomasevich: War and revolution in Yugoslavia, 1941–1945: occupation and collaboration. Stanford University Press, s. 398. ISBN 978-0-8047-3615-2. (ang.).
  11. ↑ Fred Singleton: A Short History of the Yugoslav Peoples. Cambridge University Press, 1985, s. 177. ISBN 0-521-27485-0. (ang.).
  12. ↑ M. Biondich: The Balkans: Revolution, War, and Political Violence Since 1878. Oxford University Press, 2011, s. 137. ISBN 978-0-19-929905-8. (ang.).