Agapanthia violacea | |||
(Fabricius, 1775) | |||
parka zgrzytnic fioletowych | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Gromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Plemię | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
zgrzytnica fioletowa | ||
Synonimy | |||
|
Zgrzytnica fioletowa[1] (Agapanthia violacea) – gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych.
Gatunek ten opisany został w 1775 roku przez Fabriciusa jako Saperda violacea. Według klasyfikacji Samy z 2008 należy on do podrodzaju Agapanthia s.str. i grupy gatunków A. violacea[2], natomiast według klasyfikacji Pesariniego i Sabbadiniego z 2004 jest gatunkiem typowym podrodzaju Agapanthia (Smaragdula)[3].
Zgrzytnica ta osiąga od 7 do 13 mm długości ciała[4]. Ubarwiona jest metalicznie niebiesko, zielono lub fioletowo[5]. Jej przedplecze jest w zarysie prawie kwadratowe. Pokrywy ma o prawie równoległych bokach, dobrze rozwiniętych barkach i mniej lub bardziej regularnym punktowaniu[4]. Od podobnej A. intermedia różni się brakiem kontrastujących, białawych włosków na czułkach i w wierzchołkowej części pokryw[2][4].
Owad ciepłolubny, preferujący siedliska kserotermiczne. Larwy przechodzą rozwój w łodygach świerzbnicy leśnej i polnej, znacznie rzadziej w innych bylinach, np. nostrzykach. Są stadium zimującym. Przepoczwarczenie następuje wiosną. Osobniki dorosłe żyją 2–3 tygodnie i spotyka się je od połowy maja do lipca[6] lub sierpnia[5], zwykle gdy żerują na łodygach i liściach roślin żywicielskich. Samice składają pojedyncze jaja w nacięcia wykonane w łodygach[6].
Gatunek o rozsiedleniu syberyjsko-europejskim[4]. Znany z południowej i środkowej Europy, południowej Syberii po Bajkał[6], Turcji, Azerbejdżanu, Gruzji[4], Syrii i Izraela[6]. W Polsce rzadki, występujący głównie w południowej części kraju[6]. Na Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce z 2002 roku umieszczony jako gatunek najmniejszej troski[7].