Zihni Abaz Kanina

Zihni Abaz Kanina
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

30 grudnia 1885
Kaninë

Data i miejsce śmierci

26 maja 1959
Tirana

Zawód, zajęcie

polityk, dyplomata

Zihni Abaz Kanina właśc. Zihni Abaz Hamzaraj[1] (ur. 30 grudnia 1885 w Kaninie, zm. 26 maja 1959 w Tiranie[2]) - albański działacz narodowy, dyplomata i nauczyciel, jeden z sygnatariuszy deklaracji niepodległości Albanii z 1912 roku[3].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie posiadaczy ziemskich z Kaniny. Kształcił się w liceum Galatasaray w Stambule, gdzie poznał albańskich działaczy narodowych i zaprzyjaźnił się z Naimem Frasherim[3]. Od 1906 pracował w osmańskiej służbie dyplomatycznej - w konsulatach na Malcie, w Bejrucie i w Tbilisi[3]. W latach 1908–1909 prowadził intensywną korespondencję z organizacjami skupiającymi diasporę albańską i zajmował się dostarczaniem druków w języku albańskim do Wlory[3]. Po rewizji przeprowadzonej przez urzędników osmańskich w Kaninie, Zihni został aresztowany i osadzony w więzieniu w Çanakkale. W 1911 powrócił do Albanii i zaangażował się w przygotowania do powstania Albańczyków przeciwko władzy osmańskiej.

W listopadzie 1912 należał do grona organizatorów Zgromadzenia Narodowego, które zebrało się we Wlorze i był sygnatariuszem Albańskiej Deklaracji Niepodległości[3]. Po utworzeniu rządu Ismaila Qemala objął stanowisko sekretarza generalnego w ministerstwie spraw zagranicznych, a następnie sekretarza w ministerstwie spraw wewnętrznych[3]. W okresie rządów Wilhelma zu Wieda powrócił do pracy w resorcie spraw zagranicznych. W 1914, w proteście przeciwko działalności Esada Paszy Toptaniego podał się do dymisji i powrócił do swojego majątku w Kaninë.

W 1925, po objęciu urzędu prezydenta przez Ahmeda Zogu objął stanowisko dyrektora wydziału w ministerstwie spraw zagranicznych[3]. Usunięty ze stanowiska po tym, jak wziął udział w demonstracjach, skierowanych przeciwko rosnącej dominacji włoskiej w Albanii. Pracował jako nauczyciel w szkole średniej w Uji i Ftohte, od 1929 pełnił funkcję dyrektora szkoły[3]. Decyzją ministra edukacji w tym samym roku został usunięty z pracy z powodów politycznych[3].

Powrócił do pracy w szkole w czasie okupacji włoskiej w roku 1940, ucząc języka francuskiego. Związany z organizacją Balli Kombëtar. Od 1943 pełnił funkcję dyrektora banku we Wlorze[3]. Po przejęciu władzy przez komunistów, w 1945 został aresztowany. Stanął przed sądem wojskowym i na posiedzeniu 9 marca 1945 został skazany na karę 18 lat pozbawienia wolności za współpracę z okupantem[4]. Zmarł w maju 1959 w więzieniu 313 w Tiranie[1][2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Im ate, nga firmetar i pavaresise ne burgun e Tiranes. [online], panorama.com.al [dostęp 2022-11-13] (alb.).
  2. ↑ a b Zihni Abaz Kanina Hamzaraj. [online], gazetadielli.com [dostęp 2022-11-13] (alb.).
  3. ↑ a b c d e f g h i j Bardhosh Gace: Ata qe shpallen pavaresine kombetare. Tirana: Toena, 2002, s. 107-109. ISBN 99927-1-644-4. (alb.).
  4. ↑ Zihni Hamzaraj. [online], kujto.al [dostęp 2022-11-13] (alb.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Bardhosh Gace: Ata qe shpallen pavaresine kombetare. Tirana: Toena, 2002, s. 107-109. ISBN 99927-1-644-4. (alb.).