Żabka (sieć sklepów)

Żabka Polska sp. z o.o.

Logotyp sieci nad jednym ze sklepów w Warszawie
Państwo	Polska
Siedziba	Poznań
Adres	ul. Stanisława Matyi 8 61-586 Poznań
Data założenia	1998
Forma prawna	spółka z o.o.
Prezes	Tomasz Suchański
Udziałowcy	Heket Investments S.à r.l.
Nr KRS	0000636642
Dane finansowe
Kapitał zakładowy	113 215 000.00 zł
brak współrzędnych
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Sklep sieci Żabka w Warszawie z obowiązującym do 2016 roku logo

Żabka – sieć niewielkich sklepów spożywczych (typu convenience) działających w Polsce na zasadzie franczyzy, utworzona w 1998 roku^[1]. W ramach sieci Żabka w Polsce funkcjonuje już ponad 10000 sklepów. Placówki sieci są prowadzone przez przeszło 9000 franczyzobiorców^[2].

Centrala spółki Żabka Polska sp. S.A. prowadzącej sieć mieści się w Poznaniu. Sieć sklepów Żabka obsługiwana jest przez siedem centrów logistycznych, które zlokalizowane są w Plewiskach, Tychach, Nadarzynie, Pruszczu Gdańskim, Szałszy, Komornikach oraz Tyńcu Małym^[3][4].

Historia

Sklep sieci Żabka w Warszawie, z obowiązującym do 2016 roku logo^[5]

Samochód serwisowy sieci

Jedna z kas samoobsługowych wprowadzonych przez sieć w 2022 roku

W 1998 roku w Poznaniu i Swarzędzu powstało pierwszych siedem eksperymentalnych sklepów Żabka. W tym samym roku podjęto decyzję o stworzeniu ogólnopolskiej sieci sklepów typu convenience^[6]. Sieć ta została stworzona przez Mariusza Świtalskiego, byłego właściciela firmy Elektromis oraz założyciela hurtowni Eurocash oraz sklepów Biedronka. Punkty sprzedaży Żabki otwierane były w miejscowościach powyżej 5 tys. mieszkańców i w październiku 2005 roku działało ich już na rynku 1700.

Od 2006 do kwietnia 2015 roku prezesem spółki był Jacek Roszyk, który wcześniej rozwijał także sieć dyskontów Biedronka^[7]. W maju 2007 roku Mariusz Świtalski sprzedał sieć Żabka czeskiemu inwestorowi Penta Investments^[8]. 30 maja 2008 roku doszło do połączenia dwóch spółek: Żabka Polska SA i Anura SA, poprzez przejęcie przez spółkę Anura spółki Żabka Polska^[9].

W 2009 roku Żabka Polska otworzyła nową sieć sklepów convenience w konwencji deli (oferujące markowe produkty FMCG oraz usługi, których asortyment został poszerzony o dania gotowe oraz ciepłe przekąski i produkty ekologiczne) pod marką Freshmarket^[10].

W maju 2011 roku fundusz inwestycyjny Mid Europa Partners zakupił 100% udziałów w Żabka Polska^[11].

W 2012 roku w ramach programu „Sklep za czynsz” spółka Żabka Polska przejęła sklepy pomorskiej sieci Zatoka^[12], a rok później wcieliła w swoje struktury pięć lokalnych sieci handlowych: Agap, Torg, PS Food, Dobry Wybór oraz Społem Zabrze^[13]. W 2014 roku firma przejęła kolejną sieć handlową – Kefirek. Umowa inwestycyjna objęła kilkadziesiąt sklepów, zlokalizowanych głównie w Krakowie, które zostały włączone do sieci Żabka lub Freshmarket^[14]. W kwietniu 2015 prezesem spółki Żabka Polska został Krzysztof Andrzejewski^[15].

W 2016 roku sieć Żabka została oficjalnym sponsorem Polskiego Komitetu Olimpijskiego i Polskiej Reprezentacji Olimpijskiej Rio 2016^[16].

W lutym 2017 roku właścicielem sieci Żabka została CVC Capital Partners – jedna z największych firm private equity i doradztwa inwestycyjnego na świecie^[17].

W 2016 roku sieć Żabka rozpoczęła przebudowę swoich placówek, a w latach 2017–2018 przeszła rebranding. Zmienione zostało logo sieci oraz identyfikacja wizualna – dawna żółto-zielona kolorystyka została zastąpiona zieloną, a we wnętrzach pojawiły się drewniane elementy dekoracyjne. Zmieniony został układ sklepu oraz rozkład półek. W asortymencie pojawiły się marki własne, zdrowe przekąski, dania gotowe i produkty śniadaniowe. W wybranych punktach powstały stoiska Żabka Café, oferujące kawę, fast food (hot dogi) i ciepłe przekąski^[18][19]. Dzięki podpisaniu umowy z Pocztą Polską na odbieranie przesyłek, wszystkie sklepy zyskały status placówek pocztowych, co pozwoliło im na uniknięcie wprowadzonego przez rządy Zjednoczonej Prawicy zakazu handlu w niedzielę^[19].

W 2018 roku Żabka Polska otworzyła 5300. sklep, w tym pięćsetną placówkę w Warszawie^[20]. Firma ogłosiła również koncepcję „Sklepu jutra”, łączącą rozwiązania mające usprawnić robienie zakupów i zarządzanie placówkami^[21].

Od 2018 roku struktura organizacyjna Żabki oparta jest na strukturze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Od marca 2016 roku prezesem i dyrektorem generalnym spółki jest Tomasz Suchański^[22].

Podjęto decyzję o tym, aby do końca 2019 roku wszystkie sklepy Freshmarket przeszły pod szyld Żabki^[23]. W styczniu 2020 centralę Żabki przeniesiono do nowego biurowca w kompleksie Nowy Rynek przy ulicy Matyi, gdzie miejsce pracy ma 800 osób^[24].

W październiku 2020 roku zakończono rozpoczęty w 2016 remodeling sklepów sieci Żabka i odtąd wszystkie sklepy posiadają taki sam wygląd, zarówno jeśli chodzi o logo, jak i wystrój wewnątrz sklepu^[25].

W 2021 na terenie Trójmiasta funkcjonowało ponad 340 placówek handlowych tej sieci^[26].

22 grudnia 2022 sieć Żabka pochwaliła się dziewięciotysięcznym i dziewięć tysięcy pierwszym lokalem; uruchomiono je w nowym formacie, opartym na pawilonach, dostosowane są dla kierowców; znajdują się przy autostradzie A2^[27]. Niecały rok później, w październiku 2023 roku, Żabka otworzyła dziesięciotysięczny sklep, w którym dostępny jest robiący hot-dogi robot Robbie^[28].

Wyniki finansowe

Rok	Przychód (mld zł)	Dochód (mln zł)	Podatek należny (mln zł)[29]
2018	>6,9[30]	–	–
2016	6,5	138	4,7
2015	5,9	-9	0
2014	5,3	-150	0
2013	4,1	-37	0
2012	3,3	-30	0

Nagrody i wyróżnienia

na podstawie m.in.^[22]

2009

• Złoty Laur w konkursie^[31] „Przedsiębiorstwo na Medal” przyznany sieci sklepów Żabka
• Tytuł „Lider Informatyki”^[32] dla firmy Żabka Polska
• Tytuł „Market roku”^[33] dla sieci sklepów Żabka

2010

• Laur Konsumenta „Odkrycie Roku” dla sieci Freshmarket
• Tytuł „Jakość roku”^[34] Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji dla firmy Żabka Polska
• Tytuł „Market roku”^[35] dla sieci sklepów Żabka

2011

• Tytuł „Najwyższa Jakość” dla marki Freshmarket
• „Dobra Marka” 2011 dla sieci sklepów Żabka
• „Market Roku” 2011 dla sieci Freshmarket
• Tytuł „Solidny Pracodawca Roku” 2011.

2012

• „Konsumencki Lider Jakości” dla sieci sklepów Żabka
• Tytuł „Najwyższa Jakość” 2012 dla firmy Żabka Polska
• 96. miejsce rankingu – 500 największych firm Rzeczpospolitej
• 95. miejsce w rankingu 2000 największych firm w Polsce Rzeczpospolitej..

2013

• Tytuł „Marki Wysokiej Reputacji” w badaniu PremiumBrand 2013
• „Złoty orzech” dla prezesa firmy Żabka Polska
• Tytuł „Retailer of The Year” 2012 w kategorii convenience
• 69 miejsce rankingu – 500 największych firm Rzeczpospolitej

2014

• Tytuł „Convenience Retailer of The Year” 2014
• Tytuł „Osobowość Roku” w kategorii handel i dystrybucja dla prezesa firmy Żabka Polska
• Tytuł „Gracz Roku” dla prezesa firmy przyznany przez Magazyn Forbes
• 73. miejsce w rankingu 2000 największych firm w Polsce Rzeczpospolitej

2015

• 55 miejsce dla Żabka Polska w rankingu 500 największych firm „Rzeczpospolitej
• Tytuł „Market roku 2015” dla sklepu Żabka we Wrocławiu w konkursie organizowanym przez portal „Wiadomości Handlowe”
• Tytuł „Gracz Roku” dla Prezesa Firmy przyznany przez Magazyn Forbes

2016

• Tytuł “Retailer of the Year 2016” – Wybrany przez dostawców w kategorii: sklep małego formatu
• Nagroda Effie Awards za kampanię „Żabka – Mały wielki sponsor”
• Żabka Polska znalazła się na światowej liście sieci convenience wartych obserwowania w 2016 roku według IGD Retail Analysis
• Tytuł „Market roku 2016” dla dwóch sklepów Żabka w Warszawie i Krakowie przyznany w konkursie organizowanym przez portal „Wiadomości Handlowe”

2017

• Tytuł „Spółka Portfelowa PE Roku” przyznany na prestiżowej gali Diamenty Private Equity
• Tytuł „Market Roku – „Najbardziej innowacyjny koncept handlowy” w konkursie organizowanym przez „Wiadomości Handlowe”
• Tytuł „Market Roku – „Małoformatowy sklep spożywczy” dla sklepu Żabka w Warszawie w konkursie organizowanym przez portal „Wiadomości Handlowe”

2018

• Nagroda Digital Excellence Awards 2018 przyznana Sieci Żabka za zaprezentowany „Sklep Przyszłości”
• Tytuł „Innowator Rynku Spożywczego” za stworzenie koncepcji „Sklepu jutra”, opartej na elementach sztucznej inteligencji
• Nagroda Digital Champions w kategorii „Cyfrowa Transformacja” przyznana za koncepcję „Sklepu Jutra” w konkursie Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji
• Tytuł „Market Roku – Najbardziej Innowacyjny Koncept Handlowy”. Nagrodę przyznano podczas 11. Kongresu Rynku FMCG Market Roku 2018
• Nagroda SAP CEE Quality Awards brązowy medal w kategorii Business Transformation w 10. edycji SAP CEE Quality Awards
• Nagroda Digital Shaper 2018 dla Tomasza Blicharskiego, Wiceprezesa Zarządu ds. Finansowych i Rozwoju w firmie Żabka Polska przyznawana przez Digital Academy
• 40 miejsce dla Żabka Polska w rankingu 500 największych firm „Rzeczpospolitej”

2019

• Retail Business Awards, przyznawane przez Wydawnictwo Gospodarcze oraz Business Centre Club za innowacyjność oraz wpływ na rozwój gospodarki w Polsce
• Market Roku za nowoczesny koncept franczyzowy oraz Market Roku za innowacyjny koncept handlowy
• Tytuł „Marka Roku 2018” przyznana przez miesięcznik „Media & Marketing Polska”^[36]

Kontrowersje

Gdańsk

Według krytyków model biznesowy Żabki polega na przerzucaniu odpowiedzialności na ajentów, przez co popadają w długi^[37]. Marża wynosi 5% na wyroby tytoniowe, 15% na produkty z kategorii świeże (nabiał, dania gotowe, kawa, hot-dogi itp.) napoje, artykuły spożywcze, słone przekąski, batony, czekolady. Ajent musi również podpisać weksel in blanco. Sama Żabka narzuca ajentom, co mają sprzedawać, więc wiele produktów traci ważność i nie przynosi zysków. To z kolei tworzy dług w stosunku do korporacji^{[38][39][40][37]}. Według mediów i byłych współpracowników co najmniej trzech ajentów przez problemy finansowe popełniło samobójstwo^[41][40][37].

Joanna Jurkiewicz napisała książkę Dekada ajentów. System agencyjny spółki Żabka Polska, opartą m.in. na wywiadach z ajentami^[42]. Książka nie została wydana, ponieważ autorka obawiała się ewentualnego procesu sądowego^[39]. W wywiadach tłumaczyła mechanizm działania sieci:

Sklep nie jest własnością ajenta. To tak, jakby pracownik etatowy w korporacji powiedział, że dostał od swojego szefa biurko i komputer. To jest przecież tylko jego miejsce pracy. Dokładnie tak samo wygląda to w Żabce. A to, że ajenci się do tego przywiązują i czują, jakby to był ich sklep, to jest zupełnie inna sprawa. W ten sposób sieć buduje lojalność ajentów. To przemyślany mechanizm psychologiczny i nie wiem, czy można się na niego nie złapać. Przecież trudno pracować od 6 do 23 przez siedem dni w tygodniu w sklepie, w którym nic nie jest twoje. Ajenci ulegają tej ułudzie, a kiedy przejrzą na oczy, motywacja spada im praktycznie do zera i chcą rezygnować^[43].

W lutym 2020 ukazał się w „Gazecie Wyborczej” artykuł Adriany Rozwadowskiej, który potwierdzał dociekania Jurkiewicz^[44]. Właściciel Żabki, CVC Capital, po wydaniu artykułu Rozwadowskiej wywarł naciski na takie portale jak Fakt.pl oraz Money.pl, by nie cytowały artykułu i zagroził Rozwadowskiej pozwem sądowym^[45].

18 stycznia 2019 prezes polskiego oddziału międzynarodowego funduszu CVC Capital Partners, właściciela firm Żabka Polska i PKP Energetyka Krzysztof Krawczyk podpisał list intencyjny o współpracy z Wyższą Szkołą Kultury Społecznej i Medialnej Tadeusza Rydzyka^[46].

Zyskanie przez sklepy statusu placówek pocztowych, pozwalające na zgodne z prawem uniknięcie zakazu handlu w niedzielę, wywołało sprzeciw i oburzenie związku zawodowego Solidarność, inicjującego wprowadzenie takiego zakazu i uważającego to za celowe omijanie zakazu^[19].

Działacz społeczny i publicysta Jan Śpiewak przeprowadził wywiad na platformie YouTube z byłą franczyzobiorczynią Żabki, w którym został skrytykowany m.in. model biznesowy sieci sklepów^[47].

We wrześniu 2023 na portalu Onet ukazały się artykuły Anny Frydrychewicz, opisujące finansowe problemy ajentów sieci^[48][49].

Przypisy

1. portalspozywczy.pl: Żabka Polska otworzyła 3000. sklep. portalspozywczy.pl. [dostęp 2014-11-18]. (pol.).
2. Żabka przekracza kolejną granicę. Do sieci dołączył 9000. franczyzobiorca [online], wiadomoscispozywcze.pl [dostęp 2024-08-06]  (pol.).
3. Żabka Polska uruchomi 6. centrum logistyczne pod Wrocławiem [online], Żabka [dostęp 2021-04-08]  (pol.).
4. Żabka uruchomiła 7. centrum logistyczne - w Tyńcu Małym pod Wrocławiem [online], Żabka [dostęp 2021-04-08]  (pol.).
5. Żabka zmienia nie tylko logo, pracuje także nad zmianą wizerunku [online], www.wiadomoscihandlowe.pl [dostęp 2019-03-22]  (pol.).
6. Za ile poszły polskie firmy. [dostęp 2015-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-03)]. (pol.).
7. O Żabce | Żabka [online], www.zabkapolska.pl [dostęp 2020-07-09] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-22]  (pol.).
8. „Żabka sprzedana za pół miliarda”, wyborcza.pl, 31.5.2007.
9. „Anura przejęła sieć sklepów Żabka”, portalspożywczy.pl, 10.6.2008.
10. „Formaty handlu – skok od żabki do Freshmarketu”, detaldzisiaj.pl,31.3.2009.
11. Mid Europa - Zabka Polska [online], mideuropa.com [dostęp 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2016-11-03]  (ang.).
12. Żabka przejmuje sklepy sieci Zatoka – Handel dystrybucja [online], www.portalspozywczy.pl [dostęp 2020-07-09]  (pol.).
13. Żabka przejmuje konkurentów – WP Finanse [online], finanse.wp.pl [dostęp 2020-07-09]  (pol.).
14. Żabka przejęła sieć sklepów Kefirek. portalspożywczy.pl. [dostęp 2014-09-25]. (pol.).
15. Triatlonista wskoczył do sklepu. Żabka ma nowego prezesa =. forsal.pl. [dostęp 2019-09-25]. (pol.).
16. Żabka sponsorem Polskiej Reprezentacji Olimpijskiej Rio 2016 [online], www.wiadomoscihandlowe.pl [dostęp 2017-10-18]  (pol.).
17. AgataA. Kołodziej AgataA., To już oficjalne – sieć Żabka sprzedana, „WP money”, 21 lutego 2017 [dostęp 2017-10-18]  (pol.).
18. https://web.archive.org/web/20190322044935/https://www.wiadomoscihandlowe.pl/drukujpdf/artykul/10487
19. Cezary Kowanda. Chrapka na Żabkę. „Polityka”. 47/2019 (3237), s. 44-46, 19 listopada 2019. 
20. Żabka otworzyła swój 500. sklep w Warszawie [online], www.wiadomoscihandlowe.pl [dostęp 2019-03-08]  (pol.).
21. Sklepy przyszłości: Pełna samoobsługa, showroomy, wirtualni asystenci – Handel dystrybucja [online], www.portalspozywczy.pl [dostęp 2019-03-08]  (pol.).
22. Lubisz Żabkę? Dowiedz się o nas więcej! [online], Żabka [dostęp 2019-07-02]  (pol.).
23. Żabka rezygnuje z Freshmarketu. Na grudzień planuje 6-tysięczny sklep [online], www.dlahandlu.pl [dostęp 2019-10-16]  (pol.).
24. https://epoznan.pl/news-news-102379-zabka_ma_nowa_siedzibe_w_poznaniu_zobacz_w_jakich_warunkach_pracuje_800_pracownikow Informacja na epoznan.pl.
25. Żabka skończyła remodeling sklepów w Polsce. Wszystkie placówki działają już w nowym koncepcie [online], www.wirtualnemedia.pl [dostęp 2020-10-07]  (pol.).
26. Inwazja Żabek w Trójmieście. "Cztery sklepy na odcinku 500 metrów"
27. Żabka uruchomiła dwa sklepy na autostradzie A2. To jubileuszowe placówki o numerach 9000 i 9001 [online], Żabka [dostęp 2023-01-05] [zarchiwizowane z adresu 2023-02-20]  (pol.).
28. Wielkie ekrany i robot robiący hot dogi. Żabka właśnie otworzyła 10 000. sklep [online], wiadomoscispozywcze.pl [dostęp 2024-08-06]  (pol.).
29. Informacja na temat danych podatników CIT. Ministerstwo Finansów. [dostęp 2018-05-02].
30. Lista 500 – rp.pl [online], www.rp.pl [dostęp 2019-07-02] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-03]  (pol.).
31. Przedsiębiorstwo na medal
32. IPIS.pl – vortal przedsiębiorczych. Biznes i porady. Start-ups [online], www.ipis.pl [dostęp 2017-11-21] .
33. Te sklepy wygrały w konkursie Market Roku [online], wiadomoscihandlowe.pl [dostęp 2017-11-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-23]  (pol.).
34. Jakość Roku dla Żabki | Portal PR – 24PR [online], 24pr.pl [dostęp 2017-11-21]  (pol.).
35. Market roku
36. Żabka doceniona [online], Handelextra, 24 maja 2019 [dostęp 2019-07-02]  (pol.).
37. Żabka to koszmar. A na imię mu polski kapitalizm [online], KrytykaPolityczna.pl, 16 czerwca 2015 [dostęp 2019-11-05]  (pol.).
38. Czy Żabka to tak naprawdę Ropucha? Były ajent sieci twierdzi, że firma narzuca absurdalne wymagania sklepom [online], Bezprawnik, 13 czerwca 2017 [dostęp 2019-11-05]  (pol.).
39. Ciemna strona Żabki nadal nieznana. Autorka bała się procesów i wstrzymała druk oskarżycielskiej książki [online], naTemat.pl [dostęp 2019-11-05]  (pol.).
40. Stratowani przez Żabkę [online], Newsweek.pl [dostęp 2019-11-05]  (pol.).
41. Byliśmy tylko numerem sklepu [online], Przegląd, 21 stycznia 2013 [dostęp 2019-11-05]  (pol.).
42. Spotkanie z Joanną Jurkiewicz, autorką książki Dekada ajentów. System agencyjny spółki Żabka Polska [online], www.poznan.pl [dostęp 2019-11-05]  (pol.).
43. Powstała książka o ajentach spółki Żabka Polska [online], www.dlahandlu.pl [dostęp 2019-11-05]  (pol.).
44. Adriana Rozwadowska: „Myślałam, że wyląduję w psychiatryku”. Właściciele Żabek mają po 100 tys. zł długów. Gazeta Wyborcza, 2020-02-21. [dostęp 2020-02-23].
45. Money.pl i Fakt.pl usunęły omówienie tekstu „Gazety Wyborczej” o problemach franczyzobiorców Żabki. www.wirtualnemedia.pl. [dostęp 2020-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-23)]. (pol.).
46. Co łączy Rydzyka, Macierewicza, Żabkę, zakaz handlu w niedziele i prywatyzację PKP [online], oko.press [dostęp 2021-06-28] .
47. Dla Żabki jesteśmy tylko miotłami - opowieść byłej franczyzobiorczyni.. [dostęp 2023-09-11].
48. AnnaA. Frydrychewicz AnnaA., Agnieszka prowadziła Żabkę. „Jako franczyzobiorca czułam się jak niewolnik” [online], OnetKobieta, 8 września 2023 [dostęp 2023-09-11] .
49. Ania przez cztery lata prowadziła Żabkę. „Człowiek traci tu resztki godności” [online], kobieta.onet.pl [dostęp 2023-09-11] .

Linki zewnętrzne

• Serwis sieci Żabka

Kontrola autorytatywna (przedsiębiorstwo komercyjne):

• VIAF: 29158732867633050101
• PLWABN: 9810665679805606
• NUKAT: n2016016484