Żuklin

Żuklin

wieś
Pejzaż rolny wsi
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	przeworski
Gmina	Kańczuga
Wysokość	210 m n.p.m.
Liczba ludności (2021)	350[2]
Strefa numeracyjna	16
Kod pocztowy	37-220[3]
Tablice rejestracyjne	RPZ
SIMC	0604577[4]
Położenie na mapie gminy Kańczuga Żuklin
Położenie na mapie Polski Żuklin
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Żuklin
Położenie na mapie powiatu przeworskiego Żuklin
49°59′03″N 22°25′47″E/49,984167 22,429722[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Żuklin – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przeworskim, w gminie Kańczuga^[5][4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Wieś, położona w powiecie przemyskim, była własnością Aleksandra Michała Lubomirskiego, została spustoszona w czasie najazdu tatarskiego w 1672 roku^[6]. Prywatna wieś szlachecka, położona w województwie ruskim, w 1739 roku należała wraz z folwarkiem do klucza Kańczuga Lubomirskich^[7].

Części wsi

Integralne części wsi Żuklin^[5][4]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0604583	Budy	część wsi
0604590	Górki	część wsi
0604608	Wygoda	część wsi
0604614	Zagrody	część wsi

Informacje ogólne

Mała wioska położona nad rzeką Mleczką. Sąsiadujące miejscowości: Kańczuga, Krzeczowice, Niżatyce, Łopuszka Mała oraz Pantalowice. Leży na Podgórzu Rzeszowskim na wysokości 210 m n.p.m., w odległości 13 km na południe od Przeworska. Tereny na których znajduje się Żuklin zostały utworzone z osadów trzeciorzędowych. Gleby występujące na tym terenie to gleby gliniaste i czarnoziemy.

Historia

Żuklin został założony w 1384 roku. W 1390 r. Wieś należąca do klucza kańczudzkiego, była własnością Tarnowskich, a potem przeszła do Pileckich – dziedziców Kańczugi i okolic na przeszło 200 lat. Następnie na ponad 100 lat przechodzi do Ostrowążów, a po roku 1623 właścicielami są Lubomirscy. W 1498 r. napad tatarski spowodował wyludnienie wsi. Wielu mieszkańców zginęło, część dostała się do niewoli i została wywieziona do Turcji i Macedonii. W 1624 r. ma miejsce ponowny napad tatarski, ale i później ludność nie ma spokoju. Napady Kozaków, Szwedów, Rakoczego, częste przejścia wojsk i ciągła obawa przygnębiająco wpłynęły na ludność, która przenosiła się w bezpieczne miejsca. W 1812 roku Żuklin i Siedleczka (220 morgów) dostają się w ręce Kellermannów, mieszkających w Żuklinie.

Zespół pałacowy Kellermannów

W Żuklinie znajduje się pałac z drugiej połowy XIX wieku, otoczony parkiem z tego samego okresu. W 1946 roku w pałacu zostało założone liceum ogólnokształcące, następnie mieściły się tam warsztaty Szkół Odzieżowych. W 2000 roku był on jeszcze własnością gminy i miasta Kańczuga i planowano tam utworzyć ośrodek dla dzieci z porażeniem mózgowym lub dom samotnej matki. Rok później został wykupiony przez prywatnego inwestora z Rzeszowa (którego babka mieszkała w Żuklinie przed laty). W pierwszym roku po zakupie pałacu odnowiono stróżówkę i część pałacu. W skład zespołu pałacowego Kellermannów wchodzą:

• murowany, piętrowy pałac (II poł XIX wieku);
• główny wjazd - brama i kordegarda (II poł. XIX wieku), współcześnie odnowione;
• park krajobrazowy.

Kolej wąskotorowa

W Żuklinie znajduje się stacja linii kolei wąskotorowej Przeworsk – Dynów.

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 164092
2. Wieś Żuklin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-06] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1628 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
4. GUS. Wyszukiwarka TERYT
5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
6. Andrzej Gliwa, Wykaz zniszczeń we wsiach i miastach ziemi przemyskiej po najeździe tatarskim z 1672 roku : (cz. I), w: Prace Historyczno-Archiwalne, Tom 13 (2003), Rzeszów 2003, s. 183.
7. Adam Homecki, Rozwój terytorialny latyfundium Lubomirskich (starszej gałęzi rodu) w latach 1581-1754, w: Studia Historyczne, rok V, zeszyt 3 (58), 1972, s. 436.

Linki zewnętrzne

• Żuklin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 841 .