Żurawica (województwo podkarpackie)

Zobacz też: Żurawica w innych znaczeniach tego słowa.

Żurawica

wieś
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	przemyski
Gmina	Żurawica
Wysokość	210–243 m n.p.m.
Liczba ludności (2022)	4843[2]
Strefa numeracyjna	16
Kod pocztowy	37-710[3]
Tablice rejestracyjne	RPR
SIMC	0613903[4]
Położenie na mapie gminy Żurawica Żurawica
Położenie na mapie Polski Żurawica
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Żurawica
Położenie na mapie powiatu przemyskiego Żurawica
49°49′24″N 22°47′20″E/49,823333 22,788889[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Żurawica – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Żurawica^[5][4], od południa granicząca bezpośrednio z Przemyślem.

Miejscowość liczy 4843 mieszkańców^[2]. Leży nad potokiem Żurawianka (lewym dopływem Sanu). Powstała w XIV w. Tutaj według tradycji po bitwie pod Grunwaldem osadzono jeńców krzyżackich.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa przemyskiego.

Dane ogólne

Wieś, położona w powiecie przemyskim, była własnością Stanisława Karola Antoniego Fredry, została spustoszona w czasie najazdu tatarskiego w 1672 roku^[6].

W połowie XIX w. Austriacy zbudowali tu koszary, najpierw drewniane, później murowane. Stacjonował w nich 28 Pułk Armat Polowych^[7].

W II Rzeczypospolitej wieś w powiecie przemyskim w województwie lwowskim. Do 1939 r. we wsi stacjonował 2 Batalion Pancerny^[8].

W latach 1945–1946 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 7 Polaków^[9].

W miejscowości znajduje się jednostka wojskowa (1 Batalion Czołgów im. płk. Józefa Koczwary) wraz z warsztatami technicznymi oraz Podkarpacki Wojewódzki Szpital Psychiatryczny im. prof. Eugeniusza Brzezickiego, utworzony w dawnych koszarach^[10]. Żurawica położona jest przy międzynarodowej magistrali kolejowej (linia nr 91) prowadzącej z Krakowa do Medyki i dalej na Ukrainę. Posiada stację kolejową Żurawica Rozrządowa, stanowiąca znacznej wielkości punkt przeładunkowy oraz przystanek kolejowy Żurawica. Przy stacji znajduje się lokomotywownia stanowiąca jednostkę Zakładu Taboru w Żurawicy. Stacjonują w niej głównie lokomotywy SM48.

Żurawica jest siedzibą rzymskokatolickiego dekanatu, a także dwu parafii. Starsza parafia, erygowana w 1406, jest pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia NMP z zabytkowym kościołem zbudowanym roku 1889. Druga erygowana w 1992 nosi wezwanie św. Andrzeja Boboli. W miejscowości są pozostałości dworku drewnianego wraz z budynkami gospodarczymi oraz zespół pałacowo-dworski: drewniany dwór i resztki parku krajobrazowego (XIX w.), a także ruiny cerkwi unickiej z 1878 (zachowana tylko dzwonnica i murek z ogrodzenia, na dzwonnicy widoczna data budowy 1931)^[11].

W Żurawicy ma siedzibę PKP Cargo Terminale.

Transport

• 77 Droga krajowa nr 77: Lipnik – Sandomierz – Gorzyce – Stalowa Wola – Nisko – Leżajsk – Tryńcza – Jarosław – Radymno – Żurawica – Przemyśl
• 881 Droga wojewódzka nr 881: Sokołów Małopolski – Łańcut – Kańczuga – Pruchnik – Węgierka – Żurawica

Części wsi

Integralne części wsi Żurawica^[5][4]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0613576	Baraki	przysiółek
0613932	Bażantarnia	przysiółek
0613949	Parcelacja	przysiółek
0613910	Zagumnienki Polskie	część wsi
0613926	Zagumnienki Ruskie	część wsi

Sport

W Żurawicy działa klub sportowy Żurawianka Żurawica, który obecnie posiada tylko sekcję piłkarską, która w sezonie 2018/2019 gra w przemyskiej klasie A^[12]. W swojej historii klub posiadał też sekcje lekkoatletyczną, tenisa stołowego i zapaśniczą, w których odnosił znaczące sukcesy.

Ludzie związani z Żurawicą ‎

 Z tym tematem związana jest kategoria: ‎‎Ludzie związani z Żurawicą (województwo podkarpackie)‎.

Zobacz też

• 1 Pułk Czołgów (II RP)
• 2 Pułk Pancerny (II RP)
• 2 Batalion Pancerny
• 1 Batalion Czołgów im. płk. Józefa Koczwary
• 21 Brygada Strzelców Podhalańskich

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 164212
2. Raport o stanie gminy za rok 2022. Stan ludności 31.12.2022 str. 7 [dostęp 2024-01-12].
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1628 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
4. GUS. Wyszukiwarka TERYT.
5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
6. Andrzej Gliwa, Wykaz zniszczeń we wsiach i miastach ziemi przemyskiej po najeździe tatarskim z 1672 roku: (cz. I), w: Prace Historyczno-Archiwalne, Tom 13 (2003), Rzeszów 2003, s. 183.
7. Historia batalionu [online], 1bcz.wp.mil.pl [dostęp 2023-10-04] .
8. Zespól koszarowy Żurawica – Wschód – Twierdza Przemyśl [online], twierdzaprzemysl.org [dostęp 2023-10-04] .
9. SzczepanS. Siekierka SzczepanS., HenrykH. Komański HenrykH., KrzysztofK. Bulzacki KrzysztofK., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 731, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897 .
10. Historia – Wojewódzki Podkarpacki Szpital Psychiatryczny im. prof. Eugeniusza Brzezickiego w Żurawicy [online] [dostęp 2023-10-04]  (pol.).
11. Dmytro Blazhejovskyj: HISTORICAL SHEMATISM OF THE EPARCHY OF PEREMYSHL.
12. Strona 90-minut.pl.

Linki zewnętrzne

• Żurawica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 858 .

Kontrola autorytatywna (wieś w Polsce):

• GND: 4704689-2