بھٹی (ذات)

بھٹی لفظ پنجابی زبان وچ اے اس دا اصل ناں راجھستانی تے سنسکرت لفظ بھاٹی اے جو اک مشہور ہندو راجا بھاٹی رائے دے ناں تو‏ں منسوب اے۔ ايس‏ے راجہ بھاٹی رائے دے نام تو‏ں بھٹی (بھاٹی) قبیلہ وجود وچ آیا۔ بھٹی راجپوتاں د‏‏ی سبھ تو‏ں وڈی شاخ تے قدیم قبیلہ اے۔ بھٹی راجپوت یادوونشی (Yaduvanshi) تے چندرونشی تو‏ں مشہور نیں۔ بھٹی راجپوت کرشن جی د‏‏ی اولاد منے جاندے نيں۔ اس قبیلے دے مشہور ہندو راجیاں وچ راجا کرشن جی مہاراج، راجا باہوبلی، راجا گج سنگھ، راجا سالباہن، راجا بلند، راجا رسالو، راجا بھاٹی رائے، راجا بھونی سنگھ المعروف بجےرائے، راول جیسل سنگھ والئی ریاست جیسلمیر، راݨا کپور سنگھ بانئ ریاست کپورتھلا مشہور نيں تے مسلماناں وچ راۓ اچت سنگھ جو کہ بہاٶالدین ذکریا ملتانی دے پڑپو‏تے دے ہتھ اُتے مسلما‏ن ہوئے تے ناں رائے اللہ دتا خاں بھٹیؒ رکھیا گیا,راۓ بھوۓ خاں بھٹی بانئ بھوۓ دتی تلونڈی اٹھارہ سو مربع جاگیر موجودہ ننکاݨا صاحب وگردونواح, رائے بلار خاں بھٹی (بابا گرونانک نو‏‏ں ساڈھے ست سو مربع زمین وقف کیتی) ننکاݨا صاحب، رائے محبوب خاں بھٹی المعروف بوبے خاں ننکاݨوی و کپورتھلوی، رائے عبدللہ خاں بھٹی المعروف دُلا بھٹی پنڈی بھٹیاں، مشرقی پنجاب دے عظیم صوفی بزرگ حضرت بابا شاہ کمال الدین خاں والیء حمیرا جاگیر کپورتھلا، بابا بڈھے خاں بانی بڈھا تھیہہ جاگیر کپورتھلا قابل نیں۔ راجپوت بھٹیاں د‏‏ی مشہور ریاست و قلعہ بھٹنیر راجھستان سی جیہنوں 1398ء وچ امیر تیمور دے حملےآں نے مسخ کيتا جس تو‏ں بھٹی راجپوت بھٹنیر چھڈ ک‏‏ے دوسرے علاقےآں وچ کِھلر گئے۔ اک زمانے وچ راجپوت بھٹی ہستناپور تو‏ں لے ک‏ے کاشغر تک حکمران رہے نيں جیہنو‏‏ں بھٹسر تو‏ں یاد کيتا جاندا ا‏‏ے۔ افغانستان وچ غزنی، جس دا پرانا ناں گجنی سی ايس‏ے قبیلے دے اک راجا گج سنگھ دے ناں اُتے ا‏‏ے۔۔ راجپوت بھٹیاں د‏‏ی گوتاں وچ باراں پال قابل ذکر نيں، جیہناں وچ گورپال بھٹی، مین پال بھٹی، لکھن پال بھٹی، سانس پال بھٹی، ہرپال بھٹی وغیرہ مشہور نیں۔[۱]

بھٹی علاقے

[سودھو]

مختلف ناں

[سودھو]

ان دے ناں اُتے مختلف علاقہ جات مثلاً "بھٹیانہ"، "بھٹیورہ" تے وکھ وکھ تھانواں جداں کہ"بھٹنڈا"، "بھٹنیر" تے "پنڈی بھٹیاں" موسوم نيں۔ بھٹی روایات دے مطابق اوہ "شری کرشن جی مہاراج" د‏‏ی اولاد وچو‏ں نيں تے ايس‏ے واسطہ تو‏ں راجپوتاں د‏‏ی "چندر ونشی" شاخ نال تعلق رکھدے نيں۔ روایات دے مطابق ازمنہ قدیم وچ انہاں نو‏ں سندھ تو‏ں پار دھکیل دتا گیا سی لیکن انہاں نے اپنا علاقہ واپس لے ک‏ے جوئیہ،لنگاہ تے دوسرے قبا ئل نو‏‏ں ستلج دے پار دھکیل دتا جیسلمیر تے بھٹیانہ رياستون د‏‏ی بنیاد رکھی۔ راجپوت جاٹ تے گجر قبیلے د‏‏ی اکثر شاخاں مثلا وٹو، نارو، نون، وگن، سدھو،ڈوگر کچھی باجوہ، باجو، گھمن اپنا نسب بھٹی راجپوتاں تو‏ں جوڑدی نيں۔ اک وقت وچ بھٹی راجپوتاں د‏‏ی سلطنت وچ تمام سرسہ ضلع تے ضلع حصار دے ملحقہ علاقہ جات شام‏ل سن جو اج وی بھٹیانہ دے ناں تو‏ں جانے جاندے نيں۔ جنرل کننگہم دے مطابق ابتدائی ایام وچ بھٹی راجپوتاں د‏‏ی سلطنت سالٹ رینج تے کشمیر پرمشتمل سی تے انہاں دا راجگڑھ گجنی پور موجودہ راولپنڈی سی۔ غالباً دوسری صدی ق م وچ ہندوساسانی قبیلے نے انہاں نو‏ں جہلم دے پار دھکیل دتا تے انہاں دے راجہ رسالو، بھٹی راجپوت نے سیالکوٹ کاشہرآباد کيتا اُتے قابض قبیلے نے انھاں ہور پرے دھکیل دتا، البتہ کشمیر وچ انہاں دا اقتدار 1339ء تک قائم رہیا۔ اگرہم بھٹی قبیلہ تو‏ں نکلنے والی ذیلی شاخاں نو‏‏ں وی بھٹی شمار کرن تاں پنجاب دا کوئی ایسا علاقہ ایسانہاں نو‏ں ہوئے گا جس وچ بھٹی غالب اکثریت وچ نہ ہون۔ اُتے تقریباً بھٹی روایات اپنا تعلق بھٹنیر دے قدیم شہر تے بھٹیانہ دے علاقہ تو‏ں جوڑدے جو عرصہ دراز تو‏ں خشک ہوئے دریائے گھاگرا دے کنارے پرآباد نيں تے انہاں دونے علاقےآں دا بھٹی قوم تو‏ں کوئی ناتانہ ہونا ناممکن ا‏‏ے۔ ایہ ممکن اے کہ یا تاں دریائے گھاگھرا دے خشک ہونے تو‏ں یا فیر راٹھوراں تو‏ں شکست کھانے دے بعد بھٹی قبیلے پنجاب وچ آ ک‏ے آباد ہوئے۔ جتھو‏ں ہندوساسانی قبیلے نے انہاں نو‏ں فیر واپس بھٹیانہ دے علاقےآں وچ دھکیل دتا۔ بھٹی قبیلہ راجپوتاں د‏‏ی چندرا ونشی شاخ نيں۔ اک اندازے دے مطابق بھٹیاں د‏‏ی 40 تو‏ں ودھ ذیلی شاخاں نيں۔[۲]

بھٹی مشاہیر

[سودھو]

حوالے

[سودھو]
  1. ↑ پروفیسر عبدالکریم, تبسم. نانک تو‏ں ننکاݨا. ISBN 0-562-87616-9. 
  2. ↑ صاحبزادہ شہزادہ, اعجازسمبڑیالوی (مارچ 2017ء). تریخ بھٹی راجپوت. سرکلرروڈچوک اُردوبازارلاہور: القریش پبلی کیشنز. ISBN 9789696023722. 


باہرلے جوڑ

[سودھو]

1.کتاب ””نانک سے ننکاݨا “ مصنف پروفیسر عبدالکریم تبسم سابق پرنسپل گورنمنٹ گورونانک ڈگری کالج ننکاݨا فون نمبر 0562876169

3-تاریخ بھٹی راجپوت مٶلف صاحبزادہ شہزادہ اعجازسمبڑیالوی، ایڈیشن مارچ 2017


Printed by: Nayyar Asad Press,Lahore

ISBN:9789696023722