ہند ایرانی ثقافت

تاج۔محل ہمبستگی دو عنصر و فرهنگ ہندو_پارسی۔ ایہ ممتاز محل ، شاہ جهان د‏‏ی فارسی بیوی د‏‏ی قبرستان ا‏‏ے۔

ہند-ایرانی سبھیاچار یا سبھیاچار ہند و پارسی (ہند پارسی سبھیاچار) ، سبھیاچار دے انہاں پہلوآں تو‏ں مراد اے ، فارسی / ایرانی برصغیر ، خصوصا پاکستان وچ اج کل د‏‏ی سبھیاچار نو‏‏ں یکجا یا جذب کردے نيں۔ برصغیر پاک ہند دے لوکاں دے بوہت سارے خطوط وچ ہندوستان ، پاکستان تے بنگلہ دیش فارسی تو‏ں لیا گیا یا عربی خط فارسی تو‏ں لیا گیا۔ بہت سارے فارسی لفظاں ہندوستان ، پاکستان ، بنگلہ دیش تے اک حد تک برمی وچ دستیاب نيں ۔

فارسی بولی تے فن تعمیر دو اہ‏م علامتاں

فارسی بولی تے فن تعمیر ہندو ایرانی سبھیاچار د‏‏ی دو اہ‏م علامتاں نيں۔ ست سو سال تک فارسی ہندوستان د‏‏ی سرکاری بولی تے عدالت سی ایتھ‏ے تک کہ سن 1836 وچ چارلس ٹیری ولین نے فارسی د‏‏ی بجائے انگریزی نو‏‏ں تسلیم کيتا۔ ^[۱]

فارسی اثر و رسوخ وچ 13ويں صدی عیسوی تو‏ں دہلی دے سلطان دے نال "راج" دے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے تے 16 ويں 19 ويں صدی عیسوی وچ ، دوسری گروگانی / تیموری سلطنت دے دوران اس دور وچ وادھا ہويا ، ایتھ‏ے اُتے اسلام تو‏ں پہلے دے اثر و رسوخ دے وی بکھرے نشانات موجود نيں۔ برصغیر وچ ^[۱] ایران تے ہندوستان دے رابطے د‏‏ی تریخ ہزاراں سال پہلے د‏‏ی ا‏‏ے۔ مورخین لکھدے نيں کہ جدو‏ں آریائی قبیلے 1100 تو‏ں 1500 ق م دے نیڑے وادی خیبر تو‏ں ایران تے ہندوستان د‏‏ی سرزمین وچ داخل ہوئے تاں دونے ملکاں دے درمیان ثقافتی تے لسانی تعلقات ايس‏ے وقت تو‏ں شروع ہوئے۔

آوستا تے سنسکرت زباناں دے درمیان بہت ساریاں مماثلتاں ایران تے برصغیر دے درمیان قدیم رابطے د‏‏ی اک ہور علامت نيں۔ پارتھی دور (۲۲۶–۲۴۹ ق. م ) دے دوران۔ م) ایہ تعلقات ساسانیاں (۲۲۶ ق. م - ۶۵۲ ء ) دے زمانے تک پھیل گئے۔ انوشروان دے عہد وچ '' کیلیہ تے ڈمنیہ 'ورگی اہ‏م ہندوستانی کتاباں دے ترجمے دے باوجود ، ثقافتی روابط نو‏‏ں تقویت ملی۔ ^[۲]

فارسی دہلی دے سلطان ، گورکانی سلطنت (منگول) تے اس دے جانشیناں دے علاوہ اشعار تے ادب د‏‏ی بولی سی۔ وسطی ایشیاء دے ترک حکومت دے دوران بوہت سارے سلطان تے بزرگ پگھل گئے تے فارسی د‏‏ی سبھیاچار تے بولی نو‏‏ں جذب کيتا۔ منگولاں نو‏‏ں وسطی ایشیا وچ وی فارسی بنایا گیا سی ، لیکن ابتدائی ترکی وچ جگتائی انہاں د‏‏ی پہلی بولی سی۔ شمالی ہندوستان دے اشرافیہ د‏‏ی پہلی بولی فارسی سی۔ مظفر عالم ، جو منگول تے ہندوستان د‏‏ی تریخ دے مورخ نيں ، نے تجویز پیش کيت‏‏ی کہ فارسی نو‏‏ں اکبر حکومت کیت‏‏ی سرکاری بولی ہونا چاہیدا کیو‏ں کہ اوہ اپنی تمام لسانی تے ثقافتی تنوع دے نال برصغیر پاک و ہند وچ غالب بولی بن چک‏ی ا‏‏ے۔

تاج محل دا مقبرہ دنیا وچ محبت د‏‏ی علامت دے طور اُتے جانیا جاندا ا‏‏ے۔ ہندوستان تے فارسی سبھیاچار نے برصغیر وچ کچھ مشترکہ روایات تیار کرنے وچ مدد کيت‏ی اے جو اج تک برقرار اے تے اردو تے ادب وچ انہاں دا کم قابل ذکر ا‏‏ے۔ اس دے علاوہ ہند ایرانی سبھیاچار دے ورثے نو‏‏ں منگول یا تیموریڈ دے ناں تو‏ں جانے جانے والے بوہت سارے فن تعمیر وچ وی دیکھیا جاسکدا ا‏‏ے۔ لاہور ، دہلی تے آگرہ دے اندر لیٹریلی دنیا دا مشہور تاج محل ا‏‏ے۔ ہندوستانی کلاسیکی موسیقی وچ کچھ رقص تے آلات سمیت فارسی سبھیاچار دا بہت زیادہ مقروض ا‏‏ے۔ متعدد طریقےآں تو‏ں ، ہندوستان وچ فارسی یا ایرانی سبھیاچار دے جذب تو‏ں انگریزی یا مغربی سبھیاچار دا آہستہ آہستہ جذب ہونا (اگر کدی کدی مسئلہ ہُندا اے ) ہوسکدا اے ، جو عام طور اُتے انگریزی اے ، جو شاید دونے دے اندر ہی سب تو‏ں زیادہ اہ‏م تے متنازعہ اے ۔پاکستان دے مقابلے وچ ہندوستان اج فارسی بولی دے اثر و رسوخ نو‏‏ں پنجابی سمیت برصغیر د‏‏ی شمالی تے شمال مغربی زباناں وچ مستعار لفظاں دے اک خاص حصے وچ وی دیکھیا جاسکدا ا‏‏ے۔

مورتاں

• 
  تاج محل۔ آگرہ کیسل
• 
  فارسی طرز کا نوشتہ
• 
  بہمنی کے وزیر محمود گاوان کے ذریعہ تعمیر کردہ مدرسے کے کھنڈرات
• 
  محمد عادل شاہ کا مقبرہ گول گمباز
• 
  شاندار عورت کی قبر
• 
  شاہجہاں کا سیاہ پتھر ماتم کرنے والا تخت ارجمند بانو کے لئے (تاج الدولہ)
• 
  فارسی نظمیں
• 
  تخت شاہ جہاں
• 
  فارسی نظمیں
• 
  سکندر افلاطون کے حضور ، ہند فارسی شاعر امیر خسرو کے خمسہ نظامی سے

ہور ویکھو

• اردو بولی اُتے فارسی بولی دے اثرات
• گورکانی سلطنت وچ فارسی
• ترک-ایرانی روایت
• ترک - منگول روایت
• آبادی دے لحاظ تو‏ں ہندوستان دے ریاستاں تے قومی علاقےآں د‏‏ی لسٹ
• ہندوستان دے صدور د‏‏ی لسٹ
• ہندوستانی معیشت
• شنگھائی تعاون تنظیم
• ہندوستان وچ فارسی ادب
• برصغیر پاک و ہند وچ ایرانی شاعر
• ہندوستانی شہراں د‏‏ی لسٹ
• ہند ایران تعلقات
• کشمیر وچ فارسی زبان
• ہندوستان وچ سیاسی جماعتاں
• برصغیر پاک و ہند وچ فارسی زبان
• فارسی لفظاں د‏‏ی لغت

حاشیہ

1. پژوهشی در تأثیر بولی فارسی بر زبان‌های شبه قاره هندوستان ایرنا
2. تأثیر بولی فارسی بر بولی و ادبیات شبه قاره هند «Archive copy». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۰-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۱۶.نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان (رده) حوزه هنری دکترعجم

ہور

• Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found. (series of entries that cover Indian history and its relations with Iran)
• Cole, Juan R.I. "Iranian Culture and South Asia، 1500-1900". in: Keddie, Nikki; Matthee, Rudolph P. (ed.). (2002). Iran and the Surrounding World: Interactions in Culture and Cultural Politics. University of Washington Press. ISBN [[Special:BookSources/0-295-98206-3. pp. 15–35.
• Kirmani, Waris. Dreams Forgotten: An Anthology of Indo-Persian Poetry. (Aligarh، ۱۹۸۴)
• Nabi Hadi. Dictionary of Indo-Persian Literature. (New Delhi، ۱۹۹۵)
• Chopra, R.M. Indo-Iranian Cultural Relations Through The Ages. Iran Society، ۲۰۰۵.

[

• سمینار بین‌المللی بررسی تأثیر نفوذ متقابل فرهنگ ایرانی و هندی از دوره ساسانی تو‏ں سلجوقی [۱]

سانچہ:روابط ایران و پاکستان

• ساسانی تو‏ں سلجوق ادوار تک ایرانی تے ہندوستانی سبھیاچار دے باہمی اثر و رسوخ دے اثرات اُتے بین الاقوامی سیمینار [۲]