ایران دا جنگلی جیون

ایران ایشیا دے دکھن-پچھم کھنڈ وچ واقع دیش اے۔ اسنوں سن 1935 تک فارس ناں نال وی جانیا جاندا سی۔ اس دا راجگڑھ تہران اے اتے ایہہ دیش شمال-مشرق وچ ترکمینستان، اتر وچ کیسپیئن سمندر اتے آزربائیجان، دکھن وچ فارس دی کھاڑی، پچھم وچ عراق ( کردستان سرزمین) اتے ترکی، مشرق وچ افغانستان اتے پاکستان نال گھریا اے۔ اتھے دا پرمکھ دھرم اسلام اے اتے ایہہ کھیتر شیعہ اکثریت اے۔ ایران دے وسیع علاقے وچ جنگل پائے جاندے نیں خاص طور تے شمال وچ کیسپین سمندر دے جنگل سوہنے تے وڈے علاقے وچ نیں [۱]

اتہاس

[سودھو]

ایران دے جنگلی جیون دا سبھ توں پہلاں 14 ویں صدی وچ حمد اللہ مستوافی ولوں انشک طور تے ذکر کیتا گیا سی جنہاں نے صرف جانوراں دا ذکر کیتا سی۔ 18 ویں اتے 19 ویں صدی وچ، سیموئل گوٹلب گلیمن اتے آڈور مونیٹریز نے کیسپیئن سمندری کھیتر اتے ٹیلیش پہاڑ دی کھوج کردیاں کیسپیئن جیو دے دستاویزاں دا پتہ لگایا۔ 19 ویں صدی وچ بہت سارے کدرتیوادیاں نے اسدا پالن کیتا، جس وچ پھلپو ڈی پھلپی، ولیئم تھومس بلینپھورڈ اتے نکولائی زارودنی شامل ہن، جنہاں نے تھندھاری، پنچھی، سامری، دوہاواں اتے مچھی دیاں قسماں دا دستاویزیکرن کیتا۔ [۲]

فلورا

[سودھو]

دیس دا دسوندھ توں وی زیادہ جنگلات اے۔ سبھ توں ودھ مکمل وادھے کیسپیئن ساگر توں چڑھن والے پہاڑی لاناں اُتے، اوک، سواہ، ایلم، سائیپرس اتے ہور قیمتی درختاں دے سٹینڈ دے نال ملدے ہن۔ اچے پٹھار اُتے، رگڑے اوک دے کھیتر سبھ توں ودھیا پانی والے پہاڑ دیاں' تے دکھائی دندے ہن، اتے پنڈ دے لوک بغیچیاں دی کاشت کردے ہن اتے جہاز دے درخت، پوپلر، ولو، اخروٹ، بیچ، میپل اتے ملبیری اگاؤندے ہن۔ جنگلی پودے اتے جھاڑیاں بسنت رتّ وچ بنجر دھرتی توں اگدیاں ہن اتے چارہ چاراجوئی کردیاں ہن، پر گرمی دے سورج نے اوہناں نوں ساڑ دتا۔ ایپھئیؤ رپورٹاں دے مطابق، جنگلاں دیاں پرمکھ قسماں جو ایران اتے اوہناں دے متعلق کھیتراں وچ موجود ہن: اتری ضلعیاں دے کیسپیئن جنگل (33,000) کلومیٹر 2 )

  • اتر-پوربی ضلعیاں وچ چونے پتھر والے پہاڑی جنگل ( جنیپیرس جنگل، 13,000) کلومیٹر 2 )
  • پوربی، دکھنی اتے دکھن-پوربی ضلعیاں وچ پستا جنگل (26,000) کلومیٹر 2 )
  • مرکزی اتے مغربی ضلعیاں وچ اوک جنگل (100,000 کلومیٹر 2 )
  • دیش دے مرکزی اتے اتر-پوربی حصے وچ دشت کویر ضلعیاں دے بوٹے (10,000 کلومیٹر 2 )
  • دکھنی ساحل دے اپ-کھنڈی جنگل (5,000 کلومیٹر 2 ) ہارا جنگلاں وانگ۔ [۳]

حوالے

[سودھو]
  1. «Acinonyx jubatus ssp. venaticus». IUCN Red List of Threatened Species. Version 2015.2. International Union for Conservation of Nature. ۲۰۰۸.
  2. Firouz, E. (2005). The complete fauna of Iran. London, New York: I. B. Tauris. ISBN 978-1-85043-946-2. 
  3. «74 Iranian wildlife species red-listed by Environment Department». Payvand.com. بایگانی‌شده از اصلی در 2015-05-20. دریافت‌شده در 6 جنوری 2018. تاریخ وارد شده در |accessdate= را بررسی کنید (کمک)