جمال الدین غزنوی

جمال الدین غزنوی
لقب	التاج الحنفی
ذاتی
وفات	593 ھ. = 1196-7 ء. حلب
مذہب	اسلام
دور	اسلامی سنہری دور
دور حکومت	غزنا (غزنین، غزنی) دا اک اہ‏م تاریخی قصبہ ا‏‏ے۔  افغانستان
فرقہ	سنی
فقہی مسلک	حنفی
معتقدات	ماتریدی
بنیادی دلچسپی	عقیدہ، کلام (اسلامی دینیات)، فقہ (اسلامی فقہ), اصول الفقہ
قابل ذکر کم	کتاب اصول الدین، الحوی القدسی فی فرو کتاب اصول الدین، الحوی القدسی فی فروۃ الفقہ الحنفی
مرتبہ
مؤثر ابو حنیفہ ابو منصور ماتریدی علاء الدین کیسانی

جمال الدین غزنویؒ (عربی: جمال الدين الغَزْنَوي)، اک سنی حنفی فقیہ، عالم دین، تے ماتریدی مکتبہ دے کلام عالم سن ۔ ^[۱][۲][۳]

ناں

جمال الدین احمد بن محمد بن محمود بن سعید بن نوح القبیسیؒ، جسنو‏ں وڈے پیمانے اُتے تاج الحنفی دے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے، ایہ وی کہیا جاندا اے کہ انہاں دا ناں احمد دے بجائے محمد سی۔

پیدائش

انہاں د‏‏ی تریخ پیدائش معلوم نئيں ا‏‏ے۔ تے نہ ہی انہاں د‏‏ی زندگی تو‏ں متعلق بوہت سارے مستند حالات واقعات موجود نيں۔

زندگی

انہاں د‏‏ی ابتدائی علمی زندگی دا زیادہ حصہ معلوم نئيں ا‏‏ے۔ تے نہ ہی دستاویزی اے سوائے اس دے کہ بوہت سارے لوکاں نے انہاں دے علم تے انہاں دے تحریری کماں دا ذکر کيتا ا‏‏ے۔

اوہ اک مدت تک حلب وچ رہ‏ے، تے مدرسہ النوریہ وچ بطور لیکچرار کم کيتا۔ ^[۴]

استاداں

اس دے استاداں وچ علاء الدین کاسانیؒ وی سن، جو بدائع الصنائع (متوفی ۵۸۷/۱۱۹۱) دے مصنف سن، جو سرخسی دے تقریباً سو سال بعد فوت ہوئے۔

کتاباں

انہاں د‏‏ی مطبوعہ لکھتاں وچو‏ں ایہ نيں: ^[۵]

• کتاب اصول الدین ، کتاب اصول دین ( اسلامی الہیات )۔
• الحوی القدسی فی فرو الفقہ الحنفی ، جسنو‏ں یروشلم (قدس) وچ لکھیا جانے د‏‏ی وجہ تو‏ں کہیا جاندا ا‏‏ے۔

اور بوہت سارے دوسرے کم۔ ^[۶]

موت

آپ د‏‏ی وفات ۵۹۳ ہجری ۱۱۹۶/۷ عیسوی وچ حلب ، شام وچ ہوئی۔ ^[۷] تے اسنو‏ں حضرت ابراہیم د‏‏ی قبر دے نیڑے دفن کيتا گیا، ابن العدیم نے اپنی کتاب "بغیث الطالب فی تریخ حلب" وچ لکھیا ا‏‏ے۔ ^[۸][۹]

ہور ویکھو

• ابو حنیفہ
• ابو منصور المطوریدی
• ابو الاسر البزادوی
• ابو المعین النصفی۔
• ابو اسحاق الصفر البخاری
• اکمل الدین الببرتی
• نورالدین الصابونی
• نجم الدین عمر النصفی۔
• سعدالدین تفتازانی
• اشعری تے ماتریدیاں د‏‏ی لسٹ
• مسلم الہیات د‏‏ی لسٹ

حوالے

1. "Al-Hawi al-Qudsi fi Furu' al-Fiqh al-Hanafi by Jamal al-Din al-Ghaznawi". Looh Press. https://web.archive.org/web/20181222090235/http://www.loohpress.com/product_info.php/products_id/1901. 
2. "Kitab Usul al-Din by Jamal al-Din al-Ghaznawi". Islam786books. https://islam786books.com/index.php?main_page=product_info&cPath=341_357&products_id=5005. 
3. "80 Books on Sunni Creed according to the Hanafi Madhhab". Darul Tahqiq. http://www.darultahqiq.com/80-books-on-sunni-creed-according-to-the-hanafi-madhhab/. 
4. "Bughyat al-Talab fi Tarikh Halab: The History of Aleppo by Kamal al-Din Ibn al-'Adim". islamport.com. https://web.archive.org/web/20211201033912/http://islamport.com/w/tkh/Web/363/339.htm. 
5. "Kitab Usul al-Din by Jamal al-Din al-Ghaznawi". Islam786books. https://islam786books.com/index.php?main_page=product_info&cPath=341_357&products_id=5005. 
6. "Al-Hawi al-Qudsi fi Furu' al-Fiqh al-Hanafi by Jamal al-Din al-Ghaznawi". Looh Press. https://web.archive.org/web/20181222090235/http://www.loohpress.com/product_info.php/products_id/1901. 
7. "Al-'Alam by al-Zirikli". shamela.ws. https://shamela.ws/index.php/author/1704. 
8. "Bughyat al-Talab fi Tarikh Halab: The History of Aleppo by Kamal al-Din Ibn al-'Adim". islamport.com. https://web.archive.org/web/20211201033912/http://islamport.com/w/tkh/Web/363/339.htm. 
9. "Kitab Usul al-Din by Jamal al-Din al-Ghaznawi". Islam786books.com. https://islam786books.com/index.php?main_page=product_info&cPath=341_357&products_id=5005. 

و گ ل ابتدائی اسلامی شخصیتاں
محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم (570–632) prepared میثاق مدینہ، taught the قرآن، and advised his companions[۱]                                                     عبداللہ بن مسعود (وفات 650) taught علی (607-661) fourth caliph taught عائشہ، زوجہ محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم تے عبداللہ بن ابی قحافہ دھی taught عبداللہ ابن عباس (618-687) taught زید بن ثابت (610-660) taught عمرفاروق (579-644) دوسرے خلیفہ taught ابو ہریرہ (603 – 681) taught                                                                                                           علقمہ بن قیس (وفات 681) taught   حسین بن علی (626–680) taught قاسم بن محمد بن ابی بکر (657-725) taught and raised by Aisha عروہ بن زبیر (died 713) taught by Aisha, he then taught سعید بن مسیب (637-715) taught عبداللہ بن عمر (614-693) taught عبداللہ بن زبیر (624-692) taught by Aisha, he then taught                                                                                           ابراہیم النخعی taught     علی ابن حسین (659–712) taught         ہشام بن عروہ (667-772) taught ابن شہاب زہری (وفات 741) taught سالم بن عبد اللہ ibn Umar taught عمر بن عبدالعزیز (682-720) raised and taught by Abdullah ibn Umar                                                                                   حماد بن ابی سلمان taught     محمد باقر (676-733) taught فروہ بنت القاسم Abu Bakr's great grand daughter Jafar's mother                                                               ابو حنیفہ (699 — 767) نے فقہ اکبر[۲] تے کتاب الاطہر لکھياں جنہاں نو‏ں سنی، صوفی، بریلوی، دیوبندی، زیدیہ شیعہ تے اصل وچ فاطمی تے taught زید بن علی (695-740) جعفر صادق (702–765) Ali's and Abu Bakr's great great grand son taught مالک بن انس (711 – 795) نے موطا لکھی[۳], انہاں د‏‏ی پیروی اودو‏ں دے اہل مدینا ہور اودو‏ں افریقی سنی تے taught   محمد بن عمر الواقدی (748 – 822) نے تاریخی کتاباں ترتیب داں جداں کتاب التریخ والمغازی، شاگرد مالک ابن انس Abu Muhammad Abdullah ibn Abdul Hakam (died 829) wrote biographies and history books, student of Malik ibn Anas                                                               ابو یوسف (729-798) نے اصول الفقہ محمد بن حسن شیبانی (749–805)       شافعی (767—820) نے الرسالہ، لکھی جسنو‏ں سنی مندے نيں taught اسماعیل ابن ابراہیم   علی المدنی (778–849) نے کتاب العلم لکھی Companions   ابن ہشام (وفات 833) نے ابتدائی تریخ تے سیرت دا اہ‏م ماخذ سیرت ابن ہشام لکھی۔                                                           اسماعیل بن جعفر (719-775) موسیٰ کاظم (745-799)   امام احمد بن حنبل (780—855) لکھی مسند احمد بن حنبل فقہ د‏‏ی طرف تو‏ں پیروی سنی تے حدیث د‏‏ی کتاب امام بخاري (810-870) نے صحیح بخاری حدیث د‏‏ی کتاب ترتیب دی[۴] مسلم بن حجاج (815-875) نے صحیح مسلم حدیث کتاب ترتیب دی[۵] امام ترمذی (824-892) نے سنن ترمذی حدیث کتاب ترتیب دی[۶] بلاذری (وفات 892) نے ابتدائی تریخ لکھی Futuh al-Buldan، انساب الاشراف                               ابن ماجہ (824- 887) نے سنن ابن ماجہ حدیث د‏‏ی کتاب ترتیب دی   امام ابو داؤد (817–889) نے سنن ابی داؤد حدیث د‏‏ی کتاب ترتیب دی           محمد بن یعقوب الکلیانی (864- 941) نے کتاب الکافی نے شیعہ د‏‏ی حدیث د‏‏ی کتاب ترتیب دتی Shia                     ابن جریر طبری (838–923) نے تریخ الرسل والملوک، تفسیر طبری لکھی   ابوالحسن الاشعری (874–936) نے Maqālāt al-islāmīyīn, Kitāb al-luma, Kitāb al-ibāna 'an usūl al-diyāna           شیخ الصدوق (923-991) نے من لا يحضره الفقيہ لکھی جو اثناعشری شیعہ د‏‏ی بنیادی کتاباں حدیث وچو‏ں اے Shia   سید شریف رضی (930-977) نے نہج البلاغۃ ترتیب دتی جسنو‏ں اثناعشری شیعہ وچ قبولیت حاصل اے   خواجہ طوسی (1201–1274) نے اسماعیلی تے اثناعشری شیعہ د‏‏ی بنیادی کتاب ترتیب دی     امام غزالی (1058–1111) wrote The Niche for Lights,[۷][۸] تہافت الفلاسفہ, The Alchemy of Happiness on Sufism   مولا‏نا رومی (1207–1273) نے مثنوی، دیوان شمس تبریزی صوفیانہ طرز اُتے لکھياں             KEY: Some of Muhammad's Companions KEY: Taught in Medina KEY: Taught in Iraq KEY: Worked in Syria KEY: Travelled extensively collecting the sayings of Muhammad and compiled books of hadith KEY: Worked in Iran
[۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳]

1. The Quran
2. عظیم فقہ
3. الموطا'
4. صحیح بخاری
5. صحیح مسلم
6. جامع الترمذی
7. مشکوۃ الانوار
8. روشنی دے لئی مخصوص
9. اسلام وچ سواݨیاں: اک انڈونیشیائی جائزہ by Syafiq Hasyim. Page 67
10. ulama, bewley.virtualave.net
11. 1.ثبوت تے تاریخت - اسلامی دلائل. theislamicevidence.webs.com
12. Atlas Al-sīrah Al-Nabawīyah. Darussalam, 2004. Pg 270
13. Umar Ibn Abdul Aziz by Imam Abu Muhammad ibn Abdullah ibn Hakam died 829