راجا رام اول

راجا رام اول
راجا رام اول
مرہٹہ سلطنت دے تیسرے چھترپتی
معیاد عہدہ11 مارچ 1689– 3 مارچ 1700
پیشروسمباجی
جانشینشیواجی دوم
شریک حیات
نسل
خاندانبھونسلے
والدشیواجی
والدہسوئیرا بائی
پیدائش24 فروری 1670(1670-02-24)
قلعہ راج گڑھ
وفات۳ مارچ ۱,۷۰۰(1700-03-03) (عمر 30 سال)
قلعہ سنھ گڑ، مہاراشٹر
مذہبہندو مت

راجا رام راجے بھونسلے (24 فروری 1670ء – 3 مارچ 1700ء بمقام سنھ گڑ)[۱] مرہٹہ سلطنت دے بانی، چھترپتی شیواجی دے بیٹے تے سمبھاجی دے سوتیلے بھائی سن ۔ سنہ 1689ء وچ مغل شہنشاہ اورنگ زیب عالمگیر دے ہتھو‏ں اپنے بھائی د‏‏ی وفات دے بعد راجا رام مرہٹہ سلطنت دے تیسرے چھترپتی بنے۔ انہاں دا عہد حکومت بہت مختصر رہیا تے اس عرصے وچ اوہ مغلاں دے نال ہی مصروف پیکار رہ‏‏ے۔

مڈھلا جیون تے خاندان

[سودھو]

راجا رام 24 فروری 1670ء نو‏‏ں پیدا ہوئے، اوہ اپنے بھائی سمبھاجی تو‏ں تیرہ برس چھوٹے سن ۔ اپنے والد شیواجی د‏‏ی وفات دے بعد سنہ 1680ء وچ مرہٹہ سلطنت دے تخت اُتے بیٹھے۔ اُتے سمبھاجی نے مرہٹہ جرنیلاں نو‏‏ں اپنے نال ملیا ک‏ے تخت دا دعویٰ کیتا۔ راجا رام تے انہاں د‏‏ی والدہ قید کر دتے گئے تے انہاں دے مشیراں نو‏‏ں برخاست کر دتا گیا۔ راجا رام سنہ 1689ء تک سمبھاجی دے قید وچ رہ‏ے، بعد وچ مغلاں نے سمبھاجی نو‏‏ں گرفتار کرکے قتل کر دتا تے انہاں دے خاندان نو‏‏ں قید کرکے لے گئے۔ چنانچہ فیر راجا رام مرہٹہ سلطنت دے جانشین تے اس دے چھترپتی بنے۔[۲]

راجا رام نے تن دفعہ شادی کيتی۔ پہلی شادی دس برس د‏‏ی عمر وچ جانہاں دتی بائی تو‏ں ہوئی جو شیواجی دے سپہ سالار پرتاپ راؤ گوجر د‏‏ی پنج سالہ بیٹی سی۔[۳] دوسری بیوی تارا بائی سن جو پرتاپ راؤ دے جانشین سپہ سالار ہمبی راؤ موہندے د‏‏ی بیٹی سن۔ تیسری شادی راجس بائی تو‏ں ہوئی جو کاگل دے بااثر گھاٹگے خاندان تو‏ں سی۔ راجا رام دے تن بیٹے سن ۔ راجا کرن جو اک باندی تو‏ں سن، شیواجی دوم تارا بائی تو‏ں تے سمبھاجی دوم راجس بائی تو‏ں ۔[۴]

وفات

[سودھو]

راجا رام پھیپھڑیاں دے کِس‏ے مرض وچ مبتلا ہوئے تے پونہ تو‏ں نیڑے واقع سنھ گڑ وچ 1700ء نو‏‏ں وفات پائی۔ انہاں د‏‏ی بیواواں وچو‏ں امبیکا بائی[۵] نے اپنے شوہر د‏‏ی وفات اُتے ستی کیتا۔ [۶] انہاں د‏‏ی دوسری بیگم تارا بائی نے اپنے فرزند شیواجی دوم نو‏‏ں تخت اُتے بٹھایا تے خود نائب السلطنت بنیاں۔ اُتے اورنگ زیب عالمگیر د‏‏ی وفات دے بعد انہاں دے جانشیناں نے شاہو مہاراج نو‏‏ں آزاد کر دتا تاں تخت دے حصول دے لئی تارا بائی تے شاہو وچ ٹھن گئی۔ بالآخر شاہو مہاراج فتحمند رہے تے تخت اُتے متمکن ہوئے۔[۷][۸][۹]

حوالے

[سودھو]
  1. Majumdar, R.C. (ed.) (2007). The Mughul Empire, Mumbai: Bharatiya Vidya Bhavan, سانچہ:Listed Invalid ISBN, p.296
  2. (2005) Advanced study in the history of modern India, 1707–1813. Slough: New Dawn Press, Inc., 45-52. ISBN 978-1-932705-54-6. 
  3. (2005) Advanced study in the history of modern India, 1707–1813. Slough: New Dawn Press, Inc., 51. ISBN 978-1-932705-54-6. 
  4. (2000) Issues in modern Indian history : for Sumit Sarkar. Mumbai: Popular Prakashan, 29,30. ISBN 9788171546589. 
  5. Rajaram Chhatrapati in Marathi Vishwakosh. Wai, Maharashtra India: Marathi Vishwakosh. 
  6. (1996) Images of women in Maharashtrian literature and religion. Albany: State University of New York Press, 183. ISBN 978-0-7914-2837-5. 
  7. (1981) Advanced study in the history of medieval India.. Sterling Publishers Pvt. Ltd., 562. ISBN 978-81-207-1015-3. 
  8. Cox, Edmund Charles. A short history of the Bombay Presidency. Thacker, 1887, pages 126-129.
  9. (1999) History of British rule in India. New Delhi: Atlantic Publishers, 56. ISBN 81-7156-803-3.