رویندر کوشیک | |
---|---|
جم | 11 اپریل 1952
|
وفات | اکتوبر 2001 (48–49 سال) |
وجہ وفات | ٹی بی ، امراض قلب |
طرز وفات | طبعی موت |
مقام نظر بندی | سینٹرل جیل لاہور |
قومیت | بھارت |
مذہب | اسلام [۱] |
مذہب | اسلام [۱] |
عملی زندگی | |
مادر علمی | کراچی یونیورسٹی |
پیشہ | بھارت دی سراغ رسانی ایجنسی ریسرچ اینڈ انالیسیس ونگ دے لئی جاسوسی |
پیشہ ورانہ زبان | پنجابی ، اردو |
ملازمت | را ، پاک فوج |
کارہائے نمایاں | پاکستانی فوج وچ میجر دے طور اُتے ظاہری کارگردگی |
عسکری خدمات | |
عہدہ | میجر |
ترمیم |
رویندر کوشیک بھارت دی سراغ رسانی ایجنسی ریسرچ اینڈ انالیسیس ونگ دے اک جاسوس سن ۔ اوہ پاکستانی فوج وچ اہم دستاویزات حاصل کرنے دے لئی اک مسلمان ناں تے پاکستانی شناخت دے نال بھرتی ہوئے سن تے ايسے مقصد دے لئی کم کردے رہے، حالانکہ انہاں دے عہدے دی مسلسل ترقی ہُندی گئی سی۔
رویندر کوشیک شری گنگانگر، راجستھان وچ 11 اپریل 1952ء نوں پیدا ہوئے سن ۔[۲]
رویندر کوشیک مختلف ناٹکاں وچ اداکاری کيتا کردے سن ۔ 1975ء وچ بھارتی فوج دے کچھ عہدیداراں نے لکھنؤ وچ انہاں دے اک ناٹک وچ اداکاری دے دوران متاثر ہوئے تے اپنے مقصد دے لئی انہاں نوں چنا۔[۲]
بھارتی فوج نے رویندر نوں تربیت دی۔ اس دوران انہاں نوں مبادیات اسلام تے اردو زبان سکھائی گئی۔ اس دے نال پاکستان دا جغرافیہ تے مہم دی تفصیلات فراہم کیتے گئے۔ اک نواں ناں نبی احمد شاکر تجویز کيتا گیا۔[۳]
رویندر نے کراچی یونیورسٹی توں ایل ایل بی کيتا۔ اوہ پاکستانی فوج وچ بھرتی ہويا تے جلد ہی میجر دے عہدے اُتے فائز ہويا۔[۳]
1978ء توں 1983ء تک کوشک نے پاکستانی فوج دی کافی حساس معلومات بھارت دی فراہم کیتی۔ انہاں ہی کوششاں دی وجہ توں اوہ دی بلیک ٹائیگر دے ناں توں موسوم سن ۔[۳]
ستمبر 1983ء وچ بھارتی فوج نے رویندر کوشیک توں ربط دے لئی عنایت مسیح نوں بھیجیا۔ عنایت نے تفتیش دے دوران پاکستانی فوج نوں ایہ راز فاش کيتا کہ اوہ کون اے تے نبی احمد شاکر دراصل رویندر کوشیک اے۔[۳]
کوشیک نوں گرفتاری دے بعد دو سال اذیتاں اٹھانے پئے۔ سیالکوٹ دے اک تفتیش مرکز وچ انہاں نوں رکھیا گیا۔ 1985ء وچ موت دی سزا سنائی گئی۔ مگر بعد وچ ایہ عمر قید وچ بدل دتی گئی۔[۳]
2001ء وچ ٹی بی تے دل دے مرض دی وجہ توں قید ہی وچ رویندر کوشیک دا انتقال ہوئے گیا۔[۳]
رویندر کوشیک دی ماں آملا دیوی بیٹے دی رہائی دی کافی کوششاں کرچکی سی، اُتے اس توں کچھ فائدہ نئيں ہويا۔ اوہ 2006ء وچ انتقال کر گئی سی۔ انتقال توں پہلے بھارت دے سابق وزیر اعظم اٹل بہاری واجپائی نے اسنوں اک خط لکھ کے تاسف دا اظہار کيتا کہ جے کوشیک دا پردہ فاش نہ ہُندا تاں اوہ یقینًا اک سرکردہ فوجی افسر بندے تے اپنے وطن بھارت دی خدمت وی جاری رکھدے۔[۳]