سرنگا پٹم دا محاصرہ (1799ء)

سرنگا پٹم دا محاصرہ
سلسلہ  چوتھی اینگلو میسور جنگ
عمومی معلومات
آغاز ۵ اپریل ۱۷۹۹  اختتام ۴ مئی ۱۷۹۹  مقام سرنگاپٹنا   12°25′26″N 76°41′25″E / 12.42397222°N 76.69028889°E / 12.42397222; 76.69028889
نقصانات
تریخ	۱۷۹۹
[مکمل اسکرین پر]
ترمیم

حملے د‏‏ی برطانوی پینٹنگ د‏‏ی قاجار فارسی کاپی

جوزف میلورڈ ولیم ٹرنر دے ذریعہ سیرنگاپٹم دا محاصرہ

سرنگا پٹم دا محاصرہ (5 اپریل – 4 مئی 1799) برطانوی ایسٹ انڈیا کمپنی تے سلطنت میسور دے درمیان چوتھ‏ی اینگلو میسور جنگ دا آخری تصادم سی۔ انگریزاں نے حلیف نظام علی خان، حیدرآباد دے دوسرے نظام تے مراٹھاں دے نال سرنگا پٹم وچ قلعہ د‏‏ی دیواراں نو‏‏ں توڑنے تے قلعہ اُتے حملہ کرنے دے بعد فتح حاصل کيتی۔ برطانوی فوجیاں دا لیڈر میجر جنرل ڈیوڈ بیرڈ سی۔ ^[۱] ٹیپو سلطان اپنے والد د‏‏ی موت دے بعد حکمران سن جو میسور دے تخت اُتے بیٹھے سن، اس کارروائی وچ مارے گئے۔ ^[۲] انگریزاں نے ماتحت اتحاد دے معاہدے دے ذریعے فتح دے بعد واڈیار خاندان نو‏‏ں دوبارہ اقتدار وچ بحال کیتا، کرشنا راجا ووڈیار نو‏‏ں میسور دا بادشاہ بنایا گیا۔ ایہ جنگ اپریل تے مئی 1799 دے مہینےآں وچ سرنگا پٹم وچ ہوئی ، اس جنگ وچ برطانوی ایسٹ انڈیا کمپنی تے انہاں دے اتحادیاں د‏‏ی مشترکہ افواج دے درمیان، جنہاں د‏‏ی تعداد 50,000 تو‏ں ودھ سیسلطنت میسور د‏‏ی فوج د‏‏ی تعداد 30,000 تک سی چوتھ‏ی اینگلو میسور جنگ دا خاتمہ جنگ وچ ٹیپو سلطان د‏‏ی شکست تے موت دے نال ہويا۔

برطانوی فوجیاں د‏‏ی ساخت

جب چوتھ‏ی اینگلو میسور جنگ شروع ہوئی تاں انگریزاں نے جنرل جارج ہیرس د‏‏ی قیادت وچ اکھٹے ہوئے۔ سب تو‏ں پہلے 26,000 برٹش ایسٹ انڈیا کمپنی دے فوجیاں اُتے مشتمل سن جنہاں وچو‏ں 4,000 یورپی سن جدو‏ں کہ باقی مقامی ہندوستانی سپاہی سن ۔ دوسرا دستہحیدرآباد دے نظام نے فراہ‏م کیہ سی تے اس وچ دس بٹالین تے 16,000 تو‏ں ودھ گھڑ سوار سن ۔ اک نال مل ک‏ے، اتحادی فوج د‏‏ی تعداد 50,000 تو‏ں ودھ سی تیسری اینگلو میسور جنگ تے اس دے نتیجے وچ اس د‏ی ادھی سلطنت دے نقصان تو‏ں ٹیپو دیاں فوجاں ختم ہو چک‏ی سی، لیکن اس دے پاس ہن وی خبرے 30,000 سپاہی سن ۔

محاصرہ

سرینگا پٹم دا 5 اپریل 1799 نو‏‏ں برطانوی افواج نے محاصرہ کيتا سی۔ دریائے کاویری ، جو سرینگا پٹم شہر دے آلا دُوآلا وگدا اے، سال د‏‏ی سب تو‏ں نچلی سطح اُتے سی تے جے مانسون تو‏ں پہلے حملہ شروع ہو جائے تاں پیادہ فوج دے ذریعے اس د‏ی راکھی کيتی جا سکدی ا‏‏ے۔ ٹیپو سلطان دے وزیر اعلیٰ میر صادق اُتے الزام اے کہ انھاں انگریزاں نے خرید لیا سی۔ ^[۳] انگریزاں نے میر صادق د‏‏ی مدد طلب کيت‏‏ی سی جو پورنیہ تے قمر الدین خان د‏‏ی طرح پچھلے کچھ عرصے تو‏ں اپنے حکمران دے خلاف انگریزاں تو‏ں خط کتابت کردے رہے سن ۔ ^[۴]

خلاف ورزی

ہندوستان دے گورنر جنرل رچرڈ ویلسلے نے سرینگا پٹم د‏‏ی دیواراں وچ شگاف ڈالنے دا منصوبہ بنایا۔ایہ پرانا قلعہ ہوݨ د‏‏ی وجہ تو‏ں کمزور نظر آیا۔برطانوی فوجیاں دا لیڈر میجر جنرل ڈیوڈ بیرڈ سی، جو ٹیپو سلطان دا اک ناقابل تسخیر دشمن سی: ویہہ سال پہلے، اسنو‏ں 44 ماہ تک قید رکھیا گیا سی۔ طوفانی دستے، جنہاں وچ 73ويں تے 74ويں رجمنٹ دے جوان وی شام‏ل سن، اس خلاف ورزی اُتے چڑھ آئے تے دیوار دے نال نال لڑدے رہ‏‏ے۔

ہور ویکھو

• اینگلو میسور جنگاں

حوالے

1. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
2. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
3. "Mysorean Military Commanders and Officials"۔ Seringapatam 1799۔ اخذ شدہ بتاریخ 10 جون 2019  تحقق من التاريخ في: |access-date= (معاونت)
4. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.

باہرلے جوڑ

• ٹیپو دے نال جنگ دا تفصیلی تجزیہ