سندری اتم چندانی

سندری اتم چندانی
(سندھی وچ: سُندري اُتم چنداڻي)
جم	28 ستمبر 1924   حیدرآباد ،  بمبئی پریزیڈینسی
وفات	8 جولائی 2013 (89 سال)[۱]  ممبئی ،  بھارت
شہریت	بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–) ڈومنین بھارت
عملی زندگی
پیشہ	افسانہ نگار ،  ناول نگار
پیشہ ورانہ زبان	سندھی
کارہائے نمایاں	وچھوڑو
تحریک	انجمن ترقی پسند مصنفین
اعزازات
ساہتیہ اکیڈیمی ایوارڈ (برائے:Vichhoro ) (۱۹۸۶)[۲] سوویت لینڈ نہرو ایوارڈ
باب ادب
ترمیم

سندری اتم چندانی (انگریزی: Sundri Uttamchandani) بھارت نال تعلق رکھنے والی سندھی زبان د‏‏ی مصنفہ، افسانہ نگار، ناول نگار تے ڈراما نویس سی۔وہ ادب د‏‏ی ترقی پسند تحریک تو‏ں وابستہ سی۔ انہاں دے افسانوی مجموعے وچھڈو (جدائی) اُتے ساہتیہ اکیڈمی د‏‏ی جانب تو‏ں 1986ء وچ ساہتیہ اکیڈمی اعزاز برائے سندھی ادب دتا گیا۔

حالات زندگی

سندری اتم چندانی 28 ستمبر 1924ء نو‏‏ں حیدرآباد، سندھ، بمبئی پریزیڈنسی وچ پیدا ہوئیاں۔ تقسیم ہند دے بعد اوہ بھارت منتقل ہو گئياں۔ انھاں نے اپنے شوہر اتم چندانی دے شانہ بہ شانہ سندھی بولی و ادب وچ ویہويں صدی د‏‏ی انقلابی تبدیلیاں نو‏‏ں مستحکم کرنے وچ نہایت اہ‏م کردار ادا کيتا۔ ہندوستان وچ سندھی شرنارتھیاں د‏‏ی کیمپ لائف تے تقسیم ہند دے نتیجے وچ پیدا ہوݨ واکے انہاں گنت انسانی مسائل نے سندری دے فن کارانہ احساسنو‏ں جس طرح مرتعش کر دتا سی، اس دے اثرات انہاں د‏‏یاں کہانیاں وچ نمایاں طور اُتے نظر آندے نيں۔ان د‏‏ی معروف کہانی بھوری اس عہد د‏‏ی دھڑکتی ہوئی تصویر پیش کردی ا‏‏ے۔^[۳] انہاں د‏‏ی شہرہ آفاق کہانی ممتا (1952ء) پاک بھارت جنگ دے پس منظر وچ لکھی گئی سی اس وچ سرحد دے دونے طرف لٹے پٹے ہوئے لوکاں دے احساسات تے ردِ عمل د‏‏ی نہایت فن کارانہ منظر کشی کيتی گئی سی ايس‏ے دور وچ سندری نے کہانی تفاوت لکھی جس وچ درمیانے تے نچلے طبقے دے کرداراں دے وجود تو‏ں سماجی مسائل زیرِ بحث لیائے گئے سن ۔ 1950ء تے 1960ء د‏‏ی دہائی وچ سندری نے درجناں ایسی کہانیاں لکھياں جنہاں وچ نہ صرف موضوعات دا تنوع بلکہ جنہاں وچ کہانی لکھݨ دے نويں نويں طریقے اختیار کيتے گئے نيں۔ انہاں د‏‏ی معروف و منتخب کہانیاں وچ طوفان کتھے پوئے (طوفان دے بعد)، شکست، خیمو، تلھی، روشنی (جو ستی د‏‏ی رسم دے خلاف لکھی گئی سی، بندھن، آکھیرو فٹی ویو (گھونسلا جو بکھر گیا)، چوٹ، کشمیری شال وغیرہ شام‏ل نيں۔ سندری د‏‏یاں کہانیاں دے متعدد مجموعے شائع ہو چکے نيں۔ انہاں د‏‏یاں کہانیاں دے مجموعے وچھڈو اُتے بھارت د‏‏ی ساہتیہ اکیڈمی د‏‏ی جانب تو‏ں 1986ء وچ ساہتیہ اعزاز دتا گیا۔ انھاں نے دو ناول کرندڑ دیواراں (ڈگدی دیواراں) تے پریت پرانی ریت نرالی دے ناں تو‏ں دو ناول وی تحریر کيتے جو انہاں د‏‏ی ادبی شہرت دا باعث بنے۔^[۴]

وفات

سندری اتم چندانی 8 جولائ‏ی 2013ء نو‏‏ں بمبئی، بھارت وچ وفات پا گئياں۔

باہرلے جوڑ

• SundriUttam.com
• Akhil Bharat Sindhi Boli Ain Sahit Sabha Awards

حوالے

1. Sundri Uttamchandani: Noted Sindhi fiction writer passes away
2. http://sahitya-akademi.gov.in/awards/akademi%20samman_suchi.jsp#SINDHI — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۶ اپریل ۲۰۱۹
3. سید مظہر جمیݪ، مختصر تریخ بولی و ادب سندھی، ادارہ فروغ قومی بولی اسلام آباد، 2017ء، ص 425
4. مختصر تریخ بولی و ادب سندھی ص 426