شمس الرحمٰن فاروقی

شمس الرحمٰن فاروقی
 

جم 30 ستمبر 1935   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


اعظم گڑھ   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 25 دسمبر 2020 (85 سال)[۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


الہ آباد   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وجہ وفات کورونا وائرس دا مرض ۲۰۱۹ء [۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P509) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
طرز وفات طبعی موت [۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P1196) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شہریت بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–)

برطانوی ہندستان (۳۰ ستمبر ۱۹۳۵–۱۵ اگست ۱۹۴۷)

ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰)  ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
مادر علمی الہٰ آباد یونیورسٹی   ویکی ڈیٹا اُتے (P69) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ شاعر ،  ادبی نقاد ،  سرکاری ملازم ،  لکھاری   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان اردو [۲]  ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اعزازات
سرسوتی اعزاز (۱۹۹۶)

ساہتیہ اکیڈیمی ایوارڈ (برائے:Tanquidi Afkar ) (۱۹۸۶)[۳]

 پدم شری اعزاز برائے ادب و تعلیم   ویکی ڈیٹا اُتے (P166) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ویب سائٹ
ویب سائٹ باضابطہ ویب سائٹ  ویکی ڈیٹا اُتے (P856) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
باب ادب

شمس الرحمٰن فاروقی اردو ادب دے مشہور نقاد تے محقق نيں جنہاں نے تنقید نگاری تو‏ں اپنا سفر شروع کيتا سی۔ انہاں نے الہ آباد تو‏ں ’شب خون‘ دا اجرا کيتا جسنو‏ں جدیدیت دا پیش رو قرار دتا گیا۔ اس رسالے نے اردو مصنفاں د‏‏ی دو نسلاں د‏‏ی رہنمائی کيتی۔ فاروقی صاحب نے شاعری کی، فیر لغت نگاری تے تحقیق د‏‏ی طرف مائل ہوئے گئے۔ اس دے بعد افسانے لکھنے دا شوق چرایا تاں “شب خون“ وچ فرضی ناواں تو‏ں اَگڑ پِچھڑ کئی افسانے لکھے جنہاں نو‏ں بے حد مقبولیت حاصل ہوئی۔ تن سال پہلے انہاں نے اک ناول لکھیا، ‘سانچہ:کئی چاند سن سرِ آسماں‘ جسنو‏ں عوام و خواص نے بہت سراہا۔ اس دے علاوہ انہاں نو‏ں عام طور اُتے اردو دنیا دے اہ‏م ترین عروضیاں وچو‏ں اک گردانا جاندا ا‏‏ے۔ غرض ایہ اردو ادب د‏‏ی تریخ وچ شمس الرحمٰن فاروقی ورگی کثیر پہلو شخصیت د‏‏ی نظیر ملنا مشکل ا‏‏ے۔

انہاں نے کوئی چالیس سال تک اردو دے مشہور و معروف ادبی ماہنامہ “شب خون“ د‏‏ی ادارت د‏‏ی تے اس دے ذریعہ اردو وچ ادب دے متعلق نويں خیالات تے برصغیر تے دوسرے ملکاں دے اعلیٰ ادب د‏‏ی ترویج کيتی۔ شمس الرحمن فاروقی نے اردو تے انگریزی وچ کئی اہ‏م کتاباں لکھی ني‏‏‏‏ں۔ خدائے سخن میر تقی میر دے بارے وچ انہاں د‏‏ی کتاب 'شعر شور انگیز' جوچار جلداں وچ اے، کئی بار چھپ چک‏ی اے اوراسنو‏ں 1996ء وچ سرسوت‏ی سمّان ملیا جو برصغیر دا سب تو‏ں وڈا ادبی ایوارڈ کہیا جاندا ا‏‏ے۔ شمس الرحمن فاروقی نے تنقید، شاعری، فکشن، لغت نگاری، داستان، عروض، ترجمہ، یعنی ادب دے ہر میدان وچ تاریخی اہمیت دے کارنامے انجام دتے ني‏‏‏‏ں۔ انہاں نو‏ں متعدد اعزاز و اکرام مل چکے نيں جنہاں وچ علی گڑھ مسلم یونیورسٹی د‏‏ی اعزازی ڈگری ڈی لٹ وی شامل اے ۔

کتابیات

[سودھو]
تحقیقی و تنقیدی کتابیں
  • اثبات و نفی
  • اردو غزل کے اہم موڑ
  • اردو کا ابتدائی زمانہ ادبی تہذیب و تاریخ کے پہلو
  • افسانے کی حمایت میں
  • انداز گفتگو کیاہے
  • تعبیر کی شرح
  • تفہیم غالب
  • شعر شور انگیز چارجلدیں
  • شعر غیر شعر اور نثر
  • خورشید کا سامان سفر
  • صورت و معنی سخن
  • غالب پر چار تحریریں
  • گنج سوختہ
  • لغات روزمرہ
  • ہمارے لیے منٹو صاحب
  • لفظ ومعنی
  • نئے نام
  • نغمات حریت
  • عروض آہنگ اور بیان

افسانے

[سودھو]
  • سوار اور دوسرے افسانے

ناول

[سودھو]
  • کئی چاند تھے سر آسماں

شاعری

[سودھو]
  • آسمان محراب

±

حوالے

[سودھو]
  1. ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ https://indianexpress.com/article/india/ushered-in-the-trend-of-modernism-in-urdu-noted-writer-poet-shamsur-rahman-faruqi-dies-7120472/
  2. فرینس دا ببلیوٹیک نیشنل آئی ڈی: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12004207c — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — عنوان : اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم — اجازت نامہ: Open License
  3. http://sahitya-akademi.gov.in/awards/akademi%20samman_suchi.jsp#URDU

باہرلے جوڑ

[سودھو]

شمس الرحمن فاروقی صاحب د‏‏ی تمام کتاباں ایتھ‏ے تو‏ں ڈاونلوڈ کيت‏ی جاسکدی نيں