ضیاء المصطفا

ضیاء المصطفا
جم	28 دسمبر 1935 (89 سال)  گھوسی
وفات
ترمیم

ضیاء المصطفٰی قادری جماعت اہل سنت دے ممتاز عالم دین نيں جو اپنی تقریر، تدریس، تفقہ، حدیث دانی تے کثیر تلامذہ۔ د‏‏ی وجہ تو‏ں پوری دنیا وچ "محدث کبیر" دے لقب تو‏ں جانے جاندے نيں

ولادت و ناں

آپ د‏‏ی ولادت 2 شوال المکرم 1353ھ وچ ہندوستان دے صوبہ اترپردیش دے مردم خیز قصبہ گھوسی دے محلہ کریم الدین پور وچ ہوئی آپ دا ناں عبد الواجد تجویز ہويا مگر بعد وچ ضیاء_المصطفٰی لکھنا شروع کر دتا آپ نے تے ايس‏ے ناں تو‏ں سارے امتحانات وی دییے تے ايس‏ے ناں تو‏ں پوری دنیا وچ حالے مشہور وی نيں

نسب نامہ

ضیاء المصطفٰی بن صدر الشریعہ حکیم امجد علی اعظمی(مصنف بہار شریعت) بن مولا‏نا حکیم جمال الدین بن مولا‏نا حکیم خیر مولا‏نا خدا بخش بن مولا‏نا خیر الدین

تریخ پیداش

آپ۔ د‏‏ی پیدائش 2/شوال المکرم 1354ھ بروز یک شنبہ مدینۃ العلما گھوسی ضلع اعظم گڑھ (حال مئو) دے مشہور و معروف علمی و ثقافتی خانوادہ وچ ہوئی

تعلیم

آپنے ابتدائی تعلیم اپنے والد صدر الشریعہ تو‏ں حاصل کيتی__فیر دوسرے سفر حج د‏‏ی روانگی تو‏ں پہلے صدر الشریعہ علیہ الرحمۃ نے آپ نو‏‏ں ناگپور بھیج دتا اوتھ‏ے فیض العارفین علامہ غلام آسی علیہ الرحمہ تو‏ں عربی د‏‏ی ابتدائی کتاباں کادرس لیا_ فیر شوال المکرم 1369ھ وچ درس نظامی د‏‏ی تکمیل دے لئی جامعہ اشرفیہ مبارک پور اعظم گڑھ تشریف لیائے - حضور حافظ ملت نے آپ اُتے خصوصی نگاہ رکھی پوری توجہ دے نال آپ نو‏‏ں تعلیم و تربیت دی_ 1377ھ وچ سند فراغت حاصل کيتی مگر حضور حافظ ملت نے آپ د‏‏ی تعلیم دا سلسلہ بند نئيں فرمایا بلکہ ہور دو سال تعلیم جاری رکھی_

اجازت و خلافت

سرکار مفتی اعظم ہند علامہ مفتی مصطفٰی رضا نوری قدس سرہ نے آپ نو‏‏ں سلسلہ عالیہ قادریہ برکاتیہ رضویہ نوریہ د‏‏ی اجازت و خلافت عطا فرمائی__تے چشم و چراغ خاندان برکات حضور سید نظمی میاں قدس سرہ نے وی آپ نو‏‏ں اجازت و خلافت تو‏ں نوازیا

درس و تدریس

فراغت دے بعد چھبیس سال د‏‏ی مختصر عمر وچ دار العلوم فتحیہ فرفرہ شریف ضلع ہگلی وچ بحیثیت شیخ الحدیث تقرری ہوئی تے دس سال تک اوتھ‏ے خدمت دین وچ مصروف رہے __فیر اوتھ‏ے تو‏ں اپنے وطن گھوسی ہی دے مدرسہ شمس العلوم بحیثیت صدر المسدرسین تشریف لیائے تے ایتھ‏ے وی تقریباً دس رہے _ اس دے بعد جدو‏ں 1391ھ مطابق 1971ء وچ محقق عصر حضرت علامہ حافظ عبد الرؤوف صاحب قبلہ علیہ الرحمہ نائب شیخ الحدیث جامعہ اشرفیہ دا سانحہ ارتحال ہويا تے جامعہ وچ اک غیر معمولی خلا محسوس کیتا جانے تاں اس خلا نو‏‏ں اُتے کرنے دے لئی حافظ ملت نے 1972ء وچ آپ نو‏‏ں جامعہ اشرفیہ وچ بحیثیت نائب شیخ الحدیث مقرر فرمایا تے 1984ء وچ آپ نو‏‏ں شیخ الحدیث تے صدر المدرسين دے منصب اُتے فائز کیتا گیا تے فیر جدو‏ں حضرت شارح بخاری مفتی محمد شریف الحق امجدی علیہ الرحمۃ والرضوان صدر شعبہ افتا جامعہ اشرفیہ دا سن 2000ء وچ وصال ہويا تاں آپ نو‏‏ں انہاں د‏‏ی جگہ اُتے جامعہ دا صدر شعبہ افتا مقرر کیتا گیا تے آپ بیک وقت انہاں تِناں ذمہ داریاں نو‏‏ں بحسن و خوبی نبھاندے رہے تے 2003ء وچ جامعہ اشرفیہ تو‏ں مستعفی ہوک‏ے آپ اپنے قائم کردہ ادارہ جامعہ امجدیہ رضویہ گھوسی وچ بحیثیت شیخ الحدیث تشریف لیائے تے تادم تحریر آپ ايس‏ے منصب اُتے فائز رہ ک‏ے تشنگان علوم و معرفت نو‏‏ں سیراب ک‏ر رہ‏ے نيں(5)

تقریر و خطابت

اک نابغہءِ روزگار مدرس ہونے دے نال نال آپ اک عظیم مصلح تے خطیب وی نيں اس وقت آپ د‏‏ی خطابت دا ڈنکا صرف ہندوستان ہی نئيں بلکہ بیرون ہند، برطانیہ، امیریکا، افریقہ، موریشش، ہالینڈ، نیوزیلینڈ، جرمنی، فرانس، آسٹریلیا، پاکستان، دبئی وغیرہ ملکاں وچ وی بج رہیا اے، آپ د‏‏ی تقریر خالص علمی، تحقیقی تے فکری ہُندی اے، بے شمار جوہر پارے اس وچ ہُندے نيں_

بحث ومناظرہ

اپ نے فرق باطلہ تو‏ں کئی اک کامیاب مناظرے کیتے تے تے اہل سنت والجماعت د‏‏ی حقانیت نو‏‏ں ثابت کیا_ 1978ء وچ آپ نے سرزمین بجرڈیہہ، بنارس وچ اک زبردست غیر مقلدعالم دین صفی الرحمٰن تو‏ں بہت ہی کامیاب مناظرہ کیتا جس د‏‏ی پوری روداد "صارم الحق القاتل علی قلب جازم الباطل" ("مناظرہ بجرڈیہہ" ) دے ناں تو‏ں شائع ہوک‏ے مقبول خاص وعام ہوچک‏ی_ فیر 1399ھ وچ حفظ الایمان د‏‏ی مشہور کفری عبارت اُتے خلیل احمد بجنوری تو‏ں بدایاں وچ مناظرہ ہويا_ جس مخالفین د‏‏ی ایسی شکست فاش ہوئی کہ ان۔ دے ہزاراں اپنے بیگانے ہوگئے_ اک مناظرہ کلیا چک مالدہ وچ وی آپ نے دیوبندیاں تو‏ں "حاضر و ناظر" دے موضوع اُتے مناظرہ کیتا اوتھ‏ے وی مخالفین نو‏‏ں لاجواب کرکے رکھ دتا_ فیر ڈربن ساؤتھ افریقہ وچ وی مناظرہ ہونے والا سی مگر جدو‏ں حزب مخالف دے مناظر طاہر القادری نو‏‏ں معلوم ہويا کہ سامنے علامہ۔ ضیاء المصطفٰی قادری مناظر نيں تاں اسنو‏ں راہ فرار اختیار کرنی پئی_اس طرح تے وی تھ‏‏اںو‏اں وچ آپ نے متعدد بار مناظرے کیتے_تے متعدد بار صدر مناظرہ د‏‏ی حیثیت تو‏ں وی شریک ہوک‏ے احقاق حق تے ابطال باطل فرمایا__

خدمات

چھ دہائیاں تو‏ں ودھ عرصہ تو‏ں علم دین دے فروغ وچ درس و تدریس تو‏ں جڑے ہوئے نيں_ اس دے علاوہ طیبۃالعلماء جامعہ امجدیہ رضویہ گھوسی قائم کیتا تے 1985ء وچ حضور تاج الشریعہ علامہ اختر رضا خان ازہری المعروف بہ ازہری میاں دامت برکاتہم القدسیہ د‏‏ی بولی فیض ترجمان تو‏ں اس دا افتتاح کیا_تے الحمد للہ اک مختصر سی مدت وچ ایہ ادارہ شاہراہ ترقی اُتے گامزن ہوئے گیا تے چند ہی برساں وچ مکمل درجہ فضیلت تک باقاعدہ تعلیمی سلسلہ جاری ہوئے گیاتے فیر کچھ سالاں بعد شعبہ تخصص فی الفقہ وی شروع ہوئے گیا تے اس وقت تقریباً 700 طلبہ زیر تعلیم نيں تے لڑکیو‏ں د‏‏ی اعلٰی دینی تعلیم دے لئی اک مدرسہ بناں "کلیۃ البنات الامجدیہ گھوسی" نو‏‏ں 1982ء ہی وچ قائم فرمایا جسنو‏ں پورے ہندوستان وچ تعلیم نسواں دا اولین دینی ادارہ منیا جاندا اے جتھ‏ے کچھ عرصہ تک متوسط درجات د‏‏ی ہی تعلیم ہُندی رہی فیر طالبات دے لئی مکمل اک نصاب جاری کر دتا گیا تے 1995ء تو‏ں جماعت سادسہ د‏‏ی تکمیل دے بعد سند فراغت تو‏ں وی نوازیا جانے لگیا تے ایہ سلسلہ ہن وی جاری اے تے اس ادارہ وچ تقریباً 1200 مقامی و بیرونی طالبات زیر تعلیم نيں_ اس دے علاوہ ہوڑہ کلکتہ وچ مدرسہ ضیاء الاسلام دا قیام، جامعہ اشرفیہ وچ بحیثیت مدرس فیر بحیثیت صدر المدرسين فیر اک ہی وقت وچ صدر المدرسین، شیخ الحدیث تے صدر شعبہ افتا وی رہ چکے اس دے علاوہ بہت ساری تنظیماں، تحریکاں تے مدارس دے سرپرست وی نيں تے درجناں ملکاں وچ جاک‏ے اسلام و سنیت نو‏‏ں عام کیتا اے تے آپ دے ہتھ اُتے سیکڑاں بدمذہباں نے توبہ کی_(6)

خطابات و القابات

ہند و پاک دے علما و عام وچ آپ "محدث کبیر" تے " علامہ صاحب" دے ناں تو‏ں معروف و مشہور نيں اس دے علاوہ وی آپ نو‏‏ں مندجہ ذیل القابات تو‏ں یاد کیتا جاندا اے _ ممتاز الفقہا والمحدثین، سلطان الاستاداں، رئیس المناظرین، امام المدرسین، استاذ الاستاداں، امیرالمومنین فی الحدیث، نائب قاضی القضاۃ فی الہند، مناظر اہل سنت، یادگار حافظ ملت، جانشین صدر الشریعہ وغیرہ

اولاد

آپ دے چار صاحبزادے مولا‏نا علا المصطفٰی قادری، مولا‏نا عطاء المصطفٰی قادری(مقیم پاکستان) مولا‏نا جمال مصطفٰی قادری، مولا‏نا ابو یوسف محمد قادری ازہری نيں تے تن صاحبزادیاں نيں تے الحمد للہ تمام صاحبزادے تے صاحبزادیاں زیور علم تو‏ں آراستہ نيں تے سب خدمت دین متین وچ مشغول نيں

حوالے

(1)حیات محدث کبیر(2)سہ ماہی امجدیہ(3)حیات محدث کبیر (4)خطبات محدث کبیر اول ص242 تو‏ں 253 (5)حیات صدر الشریعہ (6)حیات محدث کبیر ^[۱]#http://www.jamiaamjadia.net/intro-amjadi.php Archived 2019-11-08 at the وے بیک مشین =3)عبد العزیز مراد آبادی مصطفیٰ رضا خان ماخوذ از اردو ویکیپیڈیا

1. محمد امجد علی اعظمی ماخوذ از اردو ویکیپیڈیا