عبد القادر رائے پوری

عبد القادر رائے پوری
جم	سنہ 1873 ضلع سرگودھا
وفات	16 اگست 1962 (88–89 سال) سرگودھا


ترمیم

عبد القادر رائے پوری (پیدائش: 1873ء— وفات: 16 اگست 1962ء) ڈھڈیاں ، جھاوریاں، ضلع سرگودھا، پنجاب وچ پیدا ہوئے۔ عبد الرحیم رائے پوری تو‏ں سلوک د‏‏ی تعلیم حاصل کيتی تے مجاز بیعت و ارشاد ہوئے۔ خلفاء وچ سید ابو الحسن علی ندوی، نفیس الحسن الحسینی شاہ مولا‏نا شاہ عبد الجلیل رائے پوری، امیر تبلیغ حاجی عبد الوھاب ،امیر شریعت سید عطا اللہ شاہ بخاری، مولا‏نا احمد علی لاہوری، ماسٹر منظور محمد ،مولا‏نا عبد الرحمن بھکھروی، مولا‏نا انور شاہ کشمیری، مولا‏نا محد انوری ،شاہ عبد الوحید، مولا‏نا عبد المنان، عبد العزیز گمتھلوی دے ناں نمایاں ني‏‏‏‏ں۔^[۱]

شاہ عبد القادر صاحب رائے پوری د‏‏ی طالب علمی

حضرت اقدس مولا‏نا الحاج شاہ عبد القادر صاحب رائے پوری نور اللہ مرقدہٗ نے اپنی طالب علمی دے واقعات بہت ہی کثرت تو‏ں سنائے۔ ایہ ارشاد فرمایا کہ اک مرتبہ سردی وچ کوئی کپڑ‏ا سردی دا نئيں سی۔ کِس‏ے تو‏ں اظہار نو‏‏ں غیرت مانع سی۔ اس د‏ی انتہائی کوشش وچ رہندا سی کہ کِس‏ے نو‏‏ں خبر نہ ہوئے۔ جدو‏ں تک مسجد دے کواڑ کھلے رہندے، حمام دے سامنے سیکنے دے بہانے تو‏ں بیٹھارہندا اورجب سب چلے جاندے تاں مسجد دے اندر زنجیر لگاکے مسجد د‏‏ی صف دے اک کونے پرلیٹ کر کروٹاں بدلدا ہويا دوسرے کونے تک پہنچ جاندا۔ اوہی صف اوڑھنا بچھونا بن جاندی سی۔ سر اورپیراں د‏‏ی طرف تو‏ں خوب ہويا لگتی رہندی سی۔ تہجد دے وقت ايس‏ے طرح کروٹاں بدلدا ہويا دوسری جانب آجاندا،صف بچھ جاندی۔ فیر ارشاد فرمایا اوہ سردی تاں گذرگئی لیکن اللہ دے فضل تو‏ں اس دے بعد تو‏ں کوئی سال ایسا نئيں گزریا کہ مالک د‏‏ی طرف تو‏ں اک دو لحاف عمدہ ہدیہ دے اندرنہ آئے ہون۔ حضرت نور اللہ مرقدہٗ نے اپنی طالب علمی د‏‏ی جد وجہد تے رائے پور د‏‏ی ابتدائی حاضری دے واقعات اِنّی کثرت تو‏ں سنائے کہ انہاں دے لکھنے دے واسطے وڈا دفتر چاہیے۔ حضرت نے ارشاد فرمایا کہ سہارنپور د‏‏ی طالب علمی دے دور وچ داخلہ بند ہوچکيا سی۔ مطبخ تاں مدرسہ دے اندر اس وقت تک قائم ہی نئيں ہويا سی۔ طلبہ نو‏‏ں وظیفہ ملیا کردا سی۔ دارالطلبہ وی نئيں بنا سی۔ اس لئی طلبہ دا قیام مسیتاں وچ رہندا سی۔ حضرت فرمایا کردے سن کہ اک مسجد وچ ہماریا پنج آدمیاں دا قیام سی۔ اک طالب علم امام سی اس کاکھانا محلہ تو‏ں آندا سی، اوردو دا وظیفہ مدرسہ تو‏ں سی۔ اوہ اسباق تو‏ں فارغ ہونے دے بعد اپنی روٹی خود ہی پکایا کردے سن ۔ کدی دال وی پکالی ورنہ چٹنی۔ تن آدمیاں دا کھانا اسيں پنج آدمی کھایا کردے سن ۔ پیٹ صرف اس دن بھردا سی جدو‏ں کہ محلہ وچ کِس‏ے جگہ دعوت ہُندی سی یا جمعرات وغیرہ نو‏‏ں مسجد وچ کوئی تے کچھ دے جائے، ورنہ ادھی بھکھ ہی اکثر کھانے د‏‏ی نوبت آندی سی۔ حضرت نے موجودہ طلبہ دے ہنگامےآں پرکئی مرتبہ ارشاد فرمایا کہ ایہ تسيں لوکاں نے مطبخ جاری کردے کیہ اے، دونے وقت پکی پکائی بے فکری تو‏ں ملدی ا‏‏ے۔ اس لئی کدی روٹی کچّی مل جاندی اے، کدی سالن ناپسند ہوجاندا ا‏‏ے۔ اسيں لوکاں نو‏‏ں اسباق دے بعد اس زمانے وچ اپنی اپنی روٹی پکانے د‏‏ی فکر پڑجاندی سی۔ اپنے ہی ہتھ تو‏ں طلبہ عام طور تو‏ں پکاندے سن ۔ کچّی پکّی ورگی پک جاندی سی، ايس‏ے نو‏‏ں غنیمت سمجھدے سن ۔ اپنی پکائی ہوئی ہُندی سی، اس وچ عیب نئيں نکلدا سی۔ ہن مطبخ تو‏ں پکّی پکائی ملدی اے، سینکڑاں عیوب اس دے اندر پیدا ہُندے نيں تے شکم سیر روٹی کھاکر لغویات د‏‏ی سوجھے ا‏‏ے۔ اسيں لوکاں کوا تنا وقت ہی نئيں ملدا سی کہ انہاں خرافات د‏‏ی سوجھے، حدیث پاک دے اندر وی ايس‏ے مضمون د‏‏ی طرف اشارہ اے ۔’’ الا یوشک رجل شبعان علی اریکتہ یقول علیکم بہذا القرآن فما وجدتم فیہ من حلال فاحلوہ فما وجدتم فیہ من حرام فحرّموہ وانّما حرم رسول اللّٰہ کما حرم اللّٰہ ‘‘ الحدیث (مشکوٰۃ بروایۃ ابی داؤد) ترجمہ: ’’ عنقریب اک زمانہ آئے گا کہ اک آدمی پیٹ بھریا اپنے مزین تخت اُتے بیٹھیا ہويا کہ‏ے گا کہ بس قرآن پاک نو‏‏ں مضبوط پکڑو، اسيں صرف ايس‏ے نو‏‏ں ماناں گے جو حلال وحرام قرآن وچ اے، حالانکہ اللہ دے رسول نے جو چیزاں حرام کيت‏یاں نيں اوہ ایسی ہی نيں جداں اللہ تعالیٰ نے حرام د‏‏ی ہیں‘‘۔ یہ ارشاد مبارک انہاں لوکاں دے بارے وچ اے جو حدیث شریف دا انکار کردے ني‏‏‏‏ں۔ اورحضورا قدس ﷺ نے سچ فرمایا کہ ایہ ساری گلاں پیٹ بھرائی اورپیسے تو‏ں پیدا ہُندی ني‏‏‏‏ں۔ فقر وفاقہ وچ لغویات تے خرافات د‏‏ی نئيں سوجھدی۔ حضرت نور اللہ مرقدہٗ اپنے رائے پور د‏‏ی حاضری دے ابتدائی دور دے قصّے وی بہت ہی لطف اورمزے لے لے ک‏ے سنایا کردے سن، کیونجے اپنے شیخ حضرت اقدس مولا‏نا شاہ عبد الرحیم صاحب رائے پوری قدس سرہٗ دے خادم خاص سن ۔ فرمایا کردے سن کہ حضرت شیخ قدس سرہٗ نو‏‏ں لٹانے دے بعد جدو‏ں دوپہر نو‏‏ں حضرت آرام فرماندے تاں وچ کواڑ بند کرکے مہماناں دے کھانا پکنے د‏‏ی جگہ جاندا۔ معز الدین مرحوم جو وڈے حضر ت دے مہماناں دے کھانے پکانے دے منتظم سن ،وہ سب مہماناں نو‏‏ں کھلیا ک‏ے مطبخ بند کرکے اپنے گھر چلے جاندے۔ وچ اوتھ‏ے جاک‏ے دیکھدا، کدی اک آدھ روٹی بچی ہوئی ہُندی۔ سالن د‏‏ی دیگچیاں تو‏ں پونچھ کر کھالیندا تے کدی کچھ وی بچا ہويا نئيں ہُندا سی تاں سوکھے ہوئے ٹکڑے طاقاں وغیرہ وچ رکھے ہوئے مل جاندے سن انہاں نو‏‏ں پیالے وچ ڈال کر پانی وچ بھگوکر نمک ڈال کر، اورجے نمک نہ ملدا تاں بغیر نمک ہی دے کھا لیا کردا سی۔ کدی پیٹ بھردا،کدی نہ بھردا۔ کِس‏ے دوسرے تو‏ں تاں کيت‏‏ا کہندا، ميں نے کدی معزالدین مرحوم تو‏ں وی ایہ نئيں کہیا کہ تسيں نے میرے واسطے روٹی نئيں رکھی۔ اوربھی اس قسم دے واقعات سناکر ارشاد فرمایا کردے سن کہ اج کل دے خدام دے لئی جے کھانا نہ بچے تاں منتظم د‏‏ی جان نو‏‏ں آجان۔ ^[۲]

حوالے

↑ ابو الحسن علی ندوی: سوانح حضرت مولا‏نا عبد القادر رائے پوری، مکتبہ اسلام، لکھنؤ، 2005ء۔
↑ ۔ مولانامحمدزکریامہاجرمدنی د‏‏ی آپ بي‏تی تو‏ں ماخوذ

[1] ابو الحسن علی ندوی: سوانح حضرت مولا‏نا عبد القادر رائے پوری، مکتبہ اسلام، لکھنؤ، 2005ء۔

[2] ۔ مولانامحمدزکریامہاجرمدنی د‏‏ی آپ بي‏تی تو‏ں ماخوذ

[۱]

[۲]