فرنگی محل
| فرنگی محل | |
|---|---|
 | |
| مقام | لکھنؤ |
| تعمیر | ستارہويں صدی |
فرنگی محل لکھنؤ وچ وکٹوریہ روڈ اورچوک دے درمیان وچ واقع اے۔ عظیم الشان یادگار عمارت دا فرنگی ناں اس لئی پيا کیونجے اولین مالکین یورپ نال تعلق رکھدے سن ۔ ایہ اک حقیقت اے کہ مغل شہنشاہ اورنگزیب دے دور حکومت وچ ہور فرانسیسی تاجراں دے نال ایتھے رہنے والے نیل (Niel) نامی اک فرانسیسی اس عمارت دا اولین مالک سی۔ ایہ اک شاندار رہائش گاہ سی، پر، ایہ اک غیر ملکی دی ملکیت سی تے ايسے سبب توں اک شاہی فرمان دے تحت حکومت کیتی طرف توں اسنوں ضبط کيتا گیا سی۔
یہ عمارت قرقی دے بعد اسلامی معاملات اُتے بادشاہ دے مشیر ملیا اسد بن قطب شہید تے انہاں دے بھائی ملیا اسد بن قطب الدین شہید دے تحویل وچ دے دتی گئی سی۔ انہاں دو بھائیاں نے اس رہائشی مرکز نوں اک عظیم الشان اسلامی ادارے تبدیل کر دتا سی جس دی حیثیت اکثر انگلینڈ دے کیمبرج تے آکسفورڈ یونیورسٹیاں دے نال مقابلۃً پیش کيتی جاندی سی۔ گاندھی جداں کئی کانگریسی رہنماواں نے وی فرنگی محل وچ چند دن گزارے تے اوہ کمرہ جتھے اوہ ٹھہرے سن انہاں دی یاد وچ وقف کيتا گیا اے۔ فرنگی محل اسلامی سبھیاچار تے روایات دے تحفظ تے اضافے وچ اہم حصہ ادا کردا آیا اے۔[۱]
خلافت تحریک، تحریک آزادی تے قومی یکجہتی وچ فرنگی محل دا اہم کردار
[سودھو]جداں کہ اُتے لکھیا جا چکيا اے، گاندھی نے کچھ وقت فرنگی محل وچ دسیا سی۔ جدوں اوہ ایتھے آئے سن، اوہ اپنی بکری وی نال لیائے سن ۔ فرنگی محل عمارت تے اطراف واکناف دے مسلماناں نے انہاں دے احترام وچ کچھ دناں دے لئی گوشت دا استعمال روک دتا سی۔ فرنگی محل ہی دے مولوی عبدالباری نے 1920ء وچ پہلی بار گاندھی نوں ہندوواں تے مسلماناں دا مشترکہ قائد قرار دیاسی۔ انہاں نے ہندوواں تے مسلماناں دے اتحاد تے تحریک آزادی توں مسلماناں نوں جوڑنے دے قائل سن ۔ گاندھی دے علاوہ تحریک آزادی دے ہور قائدین جداں کہ سروجنی نائیڈو تے جواہر لعل نہرو نے وی فرنگی محل دا دورہ کيتا سی تے ایتھے دے علما توں مشورہ کيتا سی۔ فرنگی محل دے علما خلافت تحریک دے کٹر حامی سن ۔ انہاں نے انگریز حکومت دے خلاف جہاد دا فتوٰی جاری کيتا سی جس دی وجہ توں کئی علما نوں پھانسی دی سزا دتی گئی سی۔[۲]
فرنگی محل دی علمی شخصیتاں دی نمایاں خدمات
[سودھو]- مسلماناں وچ رسومات رائج کرکے دینی حمیت ابھارنا: اج دے دور وچ مسلماناں وچ منائ جانے والی رسومات جداں کہ آخری چہار شنبہ، عیدمیلادالنبی ﷺ وسیع پیمانے اُتے داغ بیل ڈالنے دا سہرا فرنگی محلی علما دے سر بندھدا اے۔
- مولانا محمد علی جوہر فرنگی محل دے فارغ التحصیل سن ۔
- جیساکہ اُتے بیان کيتا جاچکيا اے، خلافت تحریک وچ نمایاں کردار ادا کرنے والے مولانا عبد الباری وی ايسے فرنگی محل توں وابستہ سن ۔ انہاں نے عالمی سطح اُتے وہابی تحریک دے حامیاں دی جانب توں بزرگانِ دین تے صحابہ کرام دی قبور دی مسماری دے خلاف آواز وی اُٹھائ سی۔[۳]
حوالے
[سودھو]- ↑ Firangi Mahal – Lucknow | Firangi Mahal Photos, Sightseeing -NativePlanet
- ↑ Archive copy at mobiletoi.timesofindia.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Roznama Dunya: اسپیشل فیچرز :- علما فرنگی محل