نعمت اللہ ہروی
| نعمت اللہ ہروی | |
|---|---|
| تاریخ پیدائش | سنہ 1613 [۱]
|
| تاریخ وفات | سنہ 1630 (16–17 سال)[۲]
|
 باب ادب
| |
ترمیم  | |
نعمت اللہ ہروی ( نعمت اللہ دے ناں توں وی جانیا جاندا اے ؛ [۳] سانچہ:Flourished ) مغل شہنشاہ جہانگیر دے دربار وچ اک تریخ نویس سی جتھے اس نے افغانیاں دی فارسی تریخ ، مخزنِ افغانی مرتب کيتی۔ [۴] اس دی ترجمہ شدہ کاپیاں افغانیاں دی تریخ دے بطور نمودار ہُندی نيں۔
کتاب دے لئی اصل مواد سمن دے ہیبت خان نے فراہم کیہ سی ، جس دی سرپرستی وچ نعمت اللہ نے1612ماں تالیف سی دی سی۔ .[۵] اصل بعد وچ علیحدہ طور اُتے تریخ خان جہانی مخزن-افغانی دے ناں سے شائع ہويا سی۔ [۶] دونے کتاباں دا پہلا حصہ اکو جیہا اے ، لیکن بعد دے حصے وچ خان جتھے جتھے لودھی دی اک اضافی تریخ موجود اے۔
یہ مواد جزوی ، جزوی تاریخی اے۔ کتاب پشتون دی ابتداء توں متعلق روایت دا اک اہم ذریعہ اے۔ اس وچ بنگال وچ پشتون حکمراناں ، عصر حاضر دے واقعات ، تے پشتون ہاگرافی نوں وی شامل کيتا گیا اے۔ ایہ مختلف تھیوریز وچ اک بہت وڈا حصہ ادا کردا اے جس وچ پیش کيتی گئی اے کہ دس گمشدہ قبیلے دے ذریعہ ، اس امکان دے بارے وچ کہ پشتون قوم بنی اسرائیل نال تعلق رکھدی اے ۔
[ حوالہ دی ضرورت ]
اصل نظریات
[سودھو]پشتوناں دی اصل دے بارے وچ بنی اسرائیلی نظریہ پشتون زبانی روایات اُتے مبنی اے۔ اس روایت دا خود مختار افغانی وچ دستاویز کيتا گیا سی ، جو پشتون ماخذ توں خطاب کرنے والا واحد تحریری ماخذ اے۔ مخزن پشتوناں دی ابتداء پیٹریاارک ابراہیم سے بادشاہ کلام طالوت (ساؤل) تک کردے نيں۔ مخزن نے اس موقع اُتے مسلم ذرائع یا عبرانی صحیفاں دی فراہم کردہ گواہی توں اتفاق کيتا اے ، جس وچ شاہ ساؤل نوں فلسطین وچ 1092 ق م دے آس پاس دکھایا گیا سی۔ حوالےدی لوڑ؟ ایہ اس نقطہ توں بالاتر اے کہ اس دی وضاحت سنگین شبہ وچ اے۔ ]
پشتون نسب
[سودھو]نعمت اللہ دے مطابق ، قیس موجودہ پشتون قبیلے وچوں بیشتر دا آباؤ اجداد سی۔ اس نے محمد نال ملاقات کيتی تے عبد الرشید دا مسلم ناں وصول کردے ہوئے ، اس نے اسلام قبول کيتا۔ اس دے تن بیٹے ، گورغشت ، سربان تے بیتان (بیتن) سن ۔ کارلن ، چوتھے افسانوی آباؤ اجداد ، نوں غلط طور اُتے قیص دا چوتھا بیٹا دسیا گیا اے۔ در حقیقت اوہ غورغشت دا اس دا پوتا تے برہان دا بیٹا تھا
انگریزی ترجمے
[سودھو]اک ترجمہ 1836 وچ برنارڈ ڈورن نے شائع کيتا جس دے دو حصے سن ۔ [۷] 1958 توں اک ہور جزوی ترجمہ موجود اے ، نرود بھوسن رائے ، عنوان اے ، نعمت اللہ دی افغانستان دی تریخ کی ۔ ایس ایم امام الدین دے دو جلداں وچ اک ترجمہ ڈھاکہ ، 1960–62 وچ شائع ہويا۔
ایہ وی دیکھو
[سودھو]- اسوری قید
- قدیم اسرائیل تے یہوداہ دی تریخ
حوالے
[سودھو]- ↑ نوکات آئی ڈی: https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=1207&url_prefix=http://nukat.edu.pl/aut/&id=n2016046366 — subject named as: Ni'mat Allāh
- ↑ subject named as: Neamet Ullah — SELIBR ID: https://libris.kb.se/auth/170198 — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — ناشر: National Library of Sweden
- ↑ Other variants include: Allah Ni'mat, Khawaja Nimatullah of Herat, Khwaja Niamatullah, Khwaja Nimat Allah Harawi, Khwaja Nimatullah Heravi, Khwajah Ni'mat Allah ibn Khwajah Habib Allah of Herat, Khwajah Nimat Ullah Harawi, Naimatulla, Naimatullah, Ne´mat-Allâh Heravî, Neamat-Allah Heravi, Neamet Ullah, Nematullah Harvi, Ni'matullah, Niamat Ullah, Niamatullah Heravi, Niamatullah Hirvi, Nimat Allaah, Nimatullah, Ni'matullah al-Harawi.
- ↑ Maghzan means storehouse.
- ↑ B. Dorn, History of the Afghans, translation of Makhzan-e Afghani, pp ix.
- ↑ C. Stewart, A Descriptive catalogue of the oriental library of late Tipoo Sultan of Mysore, pp 18
- ↑ Oriental Translation Fund, London